• Αρχική
  • ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ
  • Ρήματα

ΡΗΜΑΤΑ

(διαθέσεις και φωνές)

Ενεργητικά ρήματα -enerγitika rimata-:
πάπλου νκαρφισεάσστι ούσσια =ο παππούς καρφώνει την πόρτα,
μάστουρλου ασπάρτζι στίσμα = ο μάστορας χαλάει τον τοίχο,
τάτουννιου καρνισί πόμλου = ο πατέρας μου κλάδεψε το δέντρο,


Παθητικά ρήματα -paθitika rimata-:
ούσσια σ’ νκαρφισεάσστι ντι πάπλου = η πόρτα καρφώνεται από τον παππού,
στίζμα σ’ ασπάρτζι ντι μάστουρλου = ο τοίχος χαλιέται από τον μάστορα,
πόμλου σ’ καρνισί ντί τάτουννιου = το δέντρο κλαδεύτηκε από τον πατέρα μου,


Μέσα ρήματα -mesa rimata-:
λάλι Τάσια σ’ λά = ο θείος Τάσος πλένεται,
φράτιννιου σ’ σκάρκινι = ο αδελφός μου ξύνεται,
βα ν’ λαέμου τούτσι = θα πλυθούμε όλοι,
βα β’ λάτσι; = θα πλυθείτε;,


Μεταβατικά ρήματα -metavatika rimata-:
ντάντα κιάπτινι Λένκα = η μάνα χτενίζει την Ελένη,
Πίχα τιλλιέ ούνα κίτκα = η Πολυξένη έκοψε ένα λουλούδι,


Αμετάβατα ρήματα -ametavata rimata-:
φτσσιόρλου χαμαρίσι = το παιδί χαμογέλασε,
ννίκλου πλίμσι = το μωρό έκλαψε,
Ρίνκα αρίσι = η Κατερίνα γέλασε,


Ρήματα στην ενεργητική και παθητική φωνή
λέγκου = δένω
αφλου = βρίσκω
λάου = πλένω
βίνντικου = θεραπεύω
άρντου = καίω
μβέσκου = ντύνω
μι λέγκου = δένομαι
μι άφλου = βρίσκομαι
μι λάου = πλένομαι
μι βίνντικου = θεραπεύομαι
μι άρντου = καίγομαι
μι μβέσκου = ντύνομαι
Ενεργητική φωνή :

Οριστική: λέγκου = δένω
Υποτακτική: σ’ λέγκου = να δέσω
Προστακτική: λεάγκι = δέσε

Οριστική: μουτρέσκου = κοιτάζω, παρατηρώ
Υποτακτική: σ’ μουτρέσκου = να κοιτάξω, να παρατηρήσω
Προστακτική: μουτρεά = κοίτα, παρατήρησε

Οριστική: ασκούνντου = κρύβω
Υποτακτική: σ’ ασκούνντου = να κρύβω
Προστακτική: ασκούνντι = κρύψε
Παθητική φωνή :

Οριστική: μι λέγκου = δένομαι
Υποτακτική: σ’ μι λέγκου = να δεθώ
Προστακτική: λεάγκατι = δέσου

Οριστική: μι λάου = πλύνομαι
Υποτακτική: σ’ μι λάου = να πλυθώ
Προστακτική: λαέτι = πλύσου


Φράσεις -frasis-:
λ’ λέγκου ιό κού φούνεα, τας νού μι λεάγκι έλλι = τον δένω εγώ με το σχοινί, για μη με δέσουν αυτοί,
λού αφλάι ιό, μά έλλι νού μι αφλάρι = τον βρήκα εγώ, αλλά αυτοί δεν με βρήκανε,
λάου πρότα στράννιλι, τας μι λάου ντεαπουά σσι ιό = πλένω πρώτα τα ρούχα, για να πλυθώ ύστερα κι εγώ,
βίνντικου αράνα, τας μι βίνντικου = θεραπεύω την πληγή για να θεραπευθώ,
άρσι κάσα σσι μι άρσσιου = έκαψε το σπίτι κι εγώ κάηκα,
άρντου λεάμνι σσι φούγκου λάργκου τας νού μι άρντου = καίω ξύλα και φεύγω μακριά για να μην καώ,
βα σ’ μβέσκου φεάτα σσι ντεαπουά βα μι μβέσκου = θα ντύσω το κορίτσι και μετά θα ντυθώ,