Ρίμες αγάπης (Κυπριακά ερωτικά)

5

Ὧδε μέσα γραμμένα τὰ λαμπρά μου,

βάρη καὶ πλῆξες καὶ χολὲς βαμμένες,

τὲς ποιὲς μοῦ δῶκεν ἡ γλυκιὰ κυρά μου

κ’ ἐποῖκεν τὲς ἡμέρες μου θλιμμένες.

Ὧδε λαλῶ τοῦ πόθου τὰ κακά μου

κι ὅλες μου οἱ ἔννοιες ὧδε ’ναι γραμμένες.

Ὦ παίδιοι, βάρτε τὸ σκοπὸν σ’ αὐτόν μου,

μάθετε σεῖς ἀποὺ τὸν ὄξοδόν μου.

10

15

Ἄγωμε, βιβιλιὸν παραδαρμένον,

κι ἂν τύχη πούποτε ποτὲ καὶ δῶ σε

μὲν βαρεθῆς νὰ πῆς: «’δὲ τὸν θλιμμένον

ποὺ κόπιασεν γιὰ μέν», παρακαλῶ σε.

Κι ἂν δῆς κείνην ποὺ μ’ ἔκαψεν τὸ ξένον,

πέ της ἀχ τὴν μεριάμ μου «προσκυνῶ σε»·

’δὲ πῶς ἐγὼ παντοῦ φιλῶ σε σέναν

φίλα κ’ ἐσοὺ τὸ χέριν της γιὰ μένα.

20

Κόκκινα δὲν σὲ ντύννω, βιβλιόν μου,

γιατὶ γιορτὴν δὲν εἶδα στὴν πικριάν μου·

πράσινα δὲν ταιριάζουν στὸ λαμπρόν μου,

γιατὶ θάρος δὲν βλέπω ἀχ τὴν κυράν μου·

ὀχράδες δὲν στέκουν καλὰ σ’ αὐτόν μου

γιατὶ ποτὲ δὲν εἶχα τὴν χαράν μου·

μαῦρα σὲ ντύννω, μαῦρα λυπημένα,

τὰ ποιὰ ταιριάζουν στὴν καρδιάμ μου μένα.

25

30

Μὲ τῆς καρδιᾶς μου τὴν ὀχρὰ ντυμένον

ἄγωμε, βιβιλιόν, καὶ μὲν μουλλώσης·

ὅτις σοῦ πῆ: «γιατί εἶσαι λυπημένον;»

ἀχ τὴν ἀλήθειαν λόγον μὲν τοῦ χώσης·

τὸ πάθος μου μὴν στέκης μουλλωμένον,

βάλε βουργὰ φωνές, ὅσες νὰ σώσης,

ἂν τύχως ν’ ἀγρικήση ἡ κυρά μου

τάχα καὶ νὰ λυπήθην τὰ λαμπρά μου.

5

Ὅτις τοῦ πόθου δὲν εἶν’ πειρασμένος

τὰ δολερά του πάθη δὲν γνωρίζει·

ὅτις ’πὸ κεῖνον δὲν εἶναι καμένος

κι ἀκόμη στὴν καρδιὰν νὰ τὸν φλογίζη

ὅτις γι’ ἀγάπην δὲν ἒν πληγωμένος

εἰς τὴν καρδιὰν κι ἀκόμη μαρτυρίζει,

τοῦτα τὰ λλίγα φύλλα μὴν τανύση

γιατὶ ξεύρω δὲν θέλει τ’ ἀγνωρίσει.

Κοιμώντα μοῦ φανίστην νὰ βιγλίσω

ἐκείνην ἁποὺ πῆρεν τὴν καρδιάμ μου,

μὲ θάρος νὰ μοῦ στρέψη τὴν ὑγειάν μου

κ’ ἐγὼ νὰ ’λπίζω μέσα μου νὰ ζήσω·

5

ἀμμέ, μὲ δίχως περισσὰ ν’ ἀργήσω,

ξυπνώντα ποῖκα στρέμμα στὴν κυράν μου·

ἐδίπλασα ξανὰ τὴν καματιάμ μου

καὶ πάλε πεθυμῶ νὰ ξηψυχήσω.

10

Μμάτια μου, ἀφὸν κοιμώντα μοῦ διδεῖτε

τό ’θελα νὰ θωρούσετε ἀννοιμένα,

τὸν κόσμον πιὸν γι’ ἀγάπημ μου μὲδ δῆτε.

Μμάτια μου, ἀφὸν βιγλᾶτε κοιμισμένα

κεῖνον ποὺ θέλω πάντα νὰ θωρῆτε,

μείνετε μέραν νύχταν καμμυμένα.

Κοντεύγ’ ἡ ὥρα κι ὁ καιρός, κυρά μου,

ποὺ μέλλει νὰ μισέψω ἀπὸ ξαυτόσ σου

ὅμως ἀφήννω ’δὰ στὸν ὁρισμόν σου

ὅλον τὸν ἐμαυτόν μου, ἀγγέλισσά μου.

5

Μηδὲ ἀπορῆς, ἂν ἐμπορῶ, θεά μου,

μισεύγοντα ν’ ἀφήσω ἐμὲν σ’ αὐτόν σου:

μισεύγω ἀμμ’ ὅπου πάγω, γοιὸν δικός σου,

μένουσιν μετὰ σὲν τὰ πνεύματά μου.

10

Πάγω κι ἂν ἔνωσες ποτὲ σ’ ἐσέναν

πάθος ἀγάπης, βλέπε τὴν καρδιάμ μου

πὰς καὶ τὸ σῶμαν πιὸν δὲν σὲ βιγλίση.

Ἂν πῆ κανένας κι ἄλλην παρὰ σέναν

ἀγάπησα ποτέ, πὲ ἀχ τὴν μεριάμ μου:

«μὲ δίχως τὴν καρδιάν, πῶς ν’ ἀγαπήση;»

5

Τ’ ἀδόνιν κεῖνον ποὺ γλυκιὰ θλιβᾶται

τόσον λυπητικὰ τόσον καμένα,

νὰ πῆς δὲν ἔχει ταίριν γοιὸν κ’ ἐμέναν

γιὰ ταύτου πρὸς ἐμὲν παραπονᾶται.

Τόσον γλυκιὰ τὴν λύπην του μετρᾶται

καὶ πολεμᾶ νὰ στέκωμαι νοιασμένα

τὰ κλάματά του πού ’ναι λυπημένα,

ἀποὺ τὰ ποιὰ γνωρίζω πὼς φυρᾶται.

10

15

Μόνον κ’ εἶναι πουλλίν, παντὲς λυπᾶται

τὰ πάθη μου κ’ ἐκεῖνον καὶ θρηνίζει

κι ἀφὸν μὲ τόσην πλήξην μ’ ἀγνωρίζει

τ’ ἀγκώματά του ξαύτου μοῦ ξηγᾶται.

Μέραν ’δὲ νύχτα δὲν μοῦ ξηκολλᾶται

οὐδ’ ἁντὰν νὰ πετάση ξωμακρίζει·

τὸ κλάμαν, ἂν μουλλώσω, μ’ ἀθθυμίζει

κι οὕλη νύχτα μιτά μου δὲν κοιμᾶται.

Πιστεύγ’ ὁ πόθος τό ’πεψεν σ’ αὐτόν μου

διὰ νὰ μηδὲν σιγήση τὸ λαμπρόν μου.

5

Ἐμίσεψα ’χ τὴν Κύπρον γιὰ νὰ σβήση

τ’ ἁφτούμενον λαμπρὸν ποὺ μ’ ἐμπυρίζει·

ἦρτα ’ποὺ τὴν Ἀνατολὴν στὴν Δύσην,

νὰ πάψη τὸ λαμπρὸν ποὺ μὲ φλογίζει·

ἔφυγα ’χ τὸν ἐχθρόν μου, νὰ σιγήση

τὲς σαγιτιὲς ποὺ τὴν καρδιάμ μου σκίζει·

ἀμμ’ ὅσα ’πὸ ξαυτόν της ξωμακρίζω

τόσον περίτου ἀξάφτω καὶ βακρύζω.

5

Ποτέ ’δειξεν στὸν κόσμον τόσον κάλλος,

ὅσον ἔδωκεν στὴν κυράμ μου ἡ φύση

οὐδὲ ’ς κανέναν πάθος μηδὲ κάψα

ὡς γοιὸν ἐμένα ποὺ τὰ μέλη μ’ ἅψα·

καὶ δίχα νὰ μετρήση

ἔδωκεν ὅσον εἶχεν κ’ εἰς τοὺς δυό μας.

Τίνας ὁτόσα κάλλη εἶδεν πλασμένος;

κι ἁπού ’χει πιά μου πάθη ἔν σιδερένος.

5

Ὅτις ἀξάφνου μάλαμαν βιγλίση,

τῆς ἐμορφιᾶς τὸ βλέμμαν τοῦ μεινίσκει

ὅτι πὼς ὀμορφύτερον κρινίσκει

ὁ κόσμος δὲν ἠμπόρε νὰ τὸ ποίση·

ἀμμ’ ἀφότις εἰς τὸ λαμπρὸν κολλήση,

πιάννει ἄλλην ὀμορφιὰν ἀποὺ τὴν φώτην

μορφότερην πολλὰ παρὰ τὴν πρώτην

καὶ τίτοια εἶναι τοῦ χρουσαφιοῦ ἡ φύση.

10

15

Ἴτσου μ’ ἐτζένιασεν κ’ ἐμὲν τὸ δεῖσ σου

εἰς ὅσον σ’ ἀναντράνισα, κυρά μου,

εἴπουν ὁ κόσμος δὲν ἔχει μεσά μου

νὰ ξαναποίση πιὸν καμιὰ μοιαστήσ σου·

ἀμμ’ ἀφότις ἀφῆκες τὸ μαντίσ σου

κ’ ἔπιασες τὸ μισάδι ἀλλόμορφή ’σαι

καὶ ὅτις σὲ δῆ, κρινίσκει το πὼς εἶσαι

μορφύτερη ’χ τὴν πρώτην ἐμαυτήσ σου.

5

Γιατὶ κυρά μου φεύγει ἀποὺ ξαυτόν μου

ἦλθα, πουλλιά, μ’ ἐσᾶς νὰ καταντήσω·

γιατὶ κυρά μου ξάψεν τὸ λαμπρόν μου

ἦλθα στὸ σκιός σας, δέντρη νὰ καθίσω

καὶ μετὰ σέναν, βρύση, ἂν ἠμπορήσω

νὰ δροσιστῶ πριχοῦ μὲ καταλύση·

κι ἀφὸν δὲν θέλει πιὸν νὰ μοῦ γρικήση,

γρικᾶτε μου, πουλλιά, δεντρὰ καὶ βρύση.

10

15

Γρικᾶτε μου, πουλλιά, καὶ λυπηθῆτε

γρικώντα τὴν πολλήν τη σκλεροσύνην

κ’ ἐσεῖς, δεντρά, ’χ τὴν λύπην μαραθθῆτε

’δόντας τὴν ἐδικήν της κακοσύνην·

λυπήθου με κ’ ἐσοὺ μὲ λεμοσύνην

βρύση μου, κι ὅτις ἄλλος ἀγρικήση·

κι ἀφὸν δὲν θέλει πιὸν νὰ μοῦ γρικήση,

γρικᾶτε μου, πουλλιά, δεντρὰ καὶ βρύση.

20

Δὲν θέλει πιὸν ν’ ἀκούση τὸ λαμπρόν μου,

δὲν πολογᾶται σ’ ὅσα τῆς μιλήσω,

πλάσιν οὐδὲ ψηφίζει τὸ λαμπρόν μου,

δὲν θέλει νὰ σταθῆ νὰ τὴν βιγλίσω·

κι ὅσα χαρτιὰ ποτὲ νὰ τῆς μηνύσω

ἀποὺ μακρὰ δὲν θέλει νὰ τὰ γγίση·

κι ἀφὸν δὲν θέλει πιὸν νὰ μοῦ γρικήση

γρικᾶτε μου, πουλλιά, δεντρὰ καὶ βρύση.

25

30

Πέτε, πουλλιά, μὲν πάψετε τὸ κλάμαν

καὶ δίκιον ἔν νὰ κλαίγετε μιτά μου·

δέντρη, καὶ δείλις καὶ πωρνὸν καὶ κάμαν

γοιὸν σείζεστε λαλεῖτε τὰ κακά μου·

βρύση, πιντώθου μὲ τὰ κλάματά μου

κ’ ἐγὼ θέλω φωνάζειν κρίσην, κρίσην,

κι ἀφὸν δὲν θέλει πιὸν νὰ μοῦ γρικήση,

γρικᾶτε μου, πουλλιά, δεντρὰ καὶ βρύση.

5

Σηκώννεται ὁ γιωργὸς καὶ πᾶ νὰ ποίση

εἰς ὅσον ξημερώση τὴν δουλειάν του

καὶ χαίρεται γοιὸν πάγει νὰ γιωργήση,

γιατ’ ἴτσου βρίσκει τὴν ζωὴν καὶ ’γειάν του·

κ’ ἐγὼ πάντα μου κλαίω τὴν ἑσπέραν

καὶ λούννουμ με τὰ δάκρυα τὴν ἡμέραν.

10

Ὁ πολεμάρχος πνάζει τὴν ἡμέραν

ἁπού ’βλεπεν τὴν νύχταν τὴν τιμήν του

κ’ ἐκεῖνος ποὺ κοιμᾶτον τὴν ἑσπέραν

κοπιάζει τὸ πωρνὸν γιὰ τὴ ζωήν του·

κ’ ἐγ’ ὅλη νύχταν κλιόντα μ’ ἀγρυπνίζω

καὶ τὴν ἡμέραν πλάσιν δὲν σιγίζω.

15

Πάσα τεχνίτης ὅσον ξημερώση

καὶ πνάζοντα κερδαίννει τὴν ζωήν του,

τὴν νύχταν δίχως πλήξην πιὸν νὰ νώση

κοιμώντα πνάζει μέσα στὸ κελλίν του·

κ’ ἐγὼ τὴν νύχταν πάντα μου θρηνίζω

καὶ τὸ πωρνὸν τὸ ριζικόν μου βρίζω.

20

Τὴν νύχταν πάσα ζὸν κάπου κοιτάζει,

τίτοια στὸ δάσος κι ἄλλα μέ στὸ σπήλιον

πνάζοντα τὴν ἡμέραν ποιὸν κοπιάζει

καὶ κάποιον βόσκ’ εἰς ὅπου ’χει τὸν ἥλιον·

κ’ ἐγὼ ἁπ’ ὅλη νύχτα μαρτυρίζω

ἀχ τὸ πωρνὸν τὰ δάκρυα μὲ σκουλλίζου.

25

30

Στρέφεται πάσα ζὸν εἰς τὴν βοσκήν του

ἀφότις δῆ καὶ τ’ ἄστρον  ξημερώση

καὶ πᾶ καθάνα νά ’βρη τὴ ζωήν του,

δὲν θέλει στενοχώρησην νὰ νώση·

κ’ ἐγ’ ὅλη νύχταν κλιόντα μου δὲν πνάζω

κι ἀφότις ξημερώση ἀναστενάζω.

Ἔκλαιγεν ἡ κυρά μου,

ἔκλαιν τὸ μίσεμάν μου,

κι’ ἀποὺ τὰ δάκρυα λόγον δὲν τυπώννει.

5

10

Ἦτο ἥλιος καὶ θωρώντα

ἀποὺ τὴν λύπην ἔκλαψεν μιτά μας

κ’ ἔραξεν τὰ βουνάρια του κλαμόντα.

Τότε ἡ βροχὴ γρικᾶ μας

κ’ ἔβρεξεν εἰς τὴν βούθειαμ μας, θαρώντα

μιτά της νὰ σβηστοῦσιν τὰ λαμπρά μας.

Ἀμμὲ τοῦ πόθου τὰ λαμπρὰ νὰ σβήση

βροχὴ μηδὲν θαρήση

μηδὲ τὰ δάκρυα ὁ ἥλιος δὲν στεγνώννει.

5

10

Γοιὸν ἡ φενίτζε πέταν μιὰν ἡμέραν

ἔμπλασεν κείνης ποὺ στὴν γῆν θεΐζω

καὶ ’δόντα τ’ ὄμορφόν της δεῖν κι ἀέραν

εἶπεν: δὲν εἶμαι μόνη, γοιὸν βιγλίζω,

ἀμμ’ ἄλλη κι ὀμορφύτερή μου γίνην·

καὶ μὲ ταπεινοσύνην

λέγει της: «γοιὸν θωρῶ μορφύτερή ’σαι

μὲ δίχα νὰ ποθάνης·

δὲν κάβγιεσαι πατὶμ μηδὲ μπυρίζεις

ὡς γοιὸν ἐμέν, ἀμμ’ ἄλλους ἐφλογίζεις».

Πλήξη μου, ποῦ μὲ παίρνεις;

γιατί μὲ ξηστρατίζεις;

Πλήξη, γιατί μ’ ὁρίζεις —νὰ μιλήσω

5

τὸ δὲν θὲν ν’ ἀγρικήσω

ποτέ μου ’ποὺ κανέναν;

γιατί τόσον ἐμέναν—νὰ πειράζης;

Πλήξη, ἀφῆτις μὲ βιάζεις,

χρειά ’ναι νὰ μὲν μουλλώσω

ἀμμὲ νὰ φανερώσω—τὸ λαμπρόν μου.

10

Ὁ πόθος εἰς αὐτόν μου

βρίσκεται ἀπλικεμένος,

μπιστά ’ναι δουλεμένος —ὡς γοιὸν πρέπει,

15

κ’ ἐκεῖνος δὲν ἠμπλέπει

νὰ δῆ τὴν δούλεψήν μου

γιὰ ταύτου τὴν ζωήν μου—τέλειωσέν την,

ὁλότελά ’κλυσέν την

τ’ ἀνέσβηστον λαμπρόν του:

’δὲ πόσ’ αὐκαρισιὰ στέκει σ’ αὐτόν του.

Τόσον γλυκιὰ καὶ σιγανὰ τὸ δεῖσ σου

μὲ καταλυεῖ καὶ δὲν νιώθω κανέναν

βάρος ἀνίσως κ’ ἔρκεται ἀξ αὐτήσ σου.

5

Πόσην χαρὰν ποὺ σήκωσες ’ποὺ μέναν

μὲ τόσην τέχνην, μὲ τόσην γλυκάδαν

καὶ δὲν νιώθω πὼς κινδυνῶ διὰ σέναν.

Πάσα καιρὸν στὴν βράστην κ’ εἰς τὴν κρυάδαν

γιὰ σέναν μαρτυρίζομαι ὁ θλιμμένος

κ’ ἔχω γλύκαν τὴν πάσα μου πικράδαν.

10

Ἀπὲ τὸ δεῖσ σου στέκομαι καμένος

κ’ ἐγὼ καθ’ ὥραν πάντα πεθυμῶ το

κι ἂδ δὲν τὸ δῶ δὲν εἶμ’ ἀναπαμένος.

15

Πὼς ἔν τὸ πάθος ἀποὺ σὲν θωρῶ το

κι ἀποὺ τὸ δεῖσ σου πάντα μαρτυρίζω

ἀλλ’ ὅμως ὁ φτωχὸς πάντα ποθῶ το.

Ἂν ἔν καὶ θέλης πάντα νὰ θρηνίζω,

ρίβγε συχνὰ τὸ βλέμμασ σου σ’ αὐτόν μου

κ’ ἐγὼ θωρώντα το ἅφτω καὶ χιονίζω.

20

Ἂδ δέ ’ναι κ’ ἔχης λύπην στὰ διαβάζω

μὲ τὸ γλυκὺν τὸ δεῖσ σου δῶσ’ μου θάρος

κ’ ἴτσου θέλει σιγήσει τὸ λαμπρόν μου

καὶ θέλει λείψειν ἀποὺ μὲν ὁ χάρος.

5

Ὥσπου στὴν δάφνη φύλλον πρασινίζει

πάντα θέλει μ’ ἀξάφτειν τὸ λαμπρόν μου·

ὡς ὅπου ἡμέρα νὰ γλαμπρίση ὁ ἥλιος,

τὰ δάκρυα δὲν μοῦ λείβγουν ἀχ τὰ μμάτια·

κι ὅνταν πιὸν νύχτα νὰ μὴν φέξουν τ’ ἄστρα,

τότες βιγλίζω τῆς ὑγειᾶς μου θάρος.

10

Μέσα καρδιά μου ἁντὰν τῆς ἔρτη θάρος

γοιὸν τὸ δεντρὸν τὸμ Μάρτην πρασινίζει

κι ὡς γοιὸν μὲ δίχα κάψα λάμπουν τ’ ἄστρα

ἴτσου κ’ ἐμὲν θέλ’ εἶσταιν τὸ λαμπρόν μου,

ἂν ἔν καὶ νὰ μὲ δοῦν τὰ γλυκιὰ μμάτια

καὶ τὰ δικά μου σκιάσουσιν ὡς ἥλιος.

15

Κάποιοι λαλοῦσιν βλάφτει τους ὁ ἥλιος

κ’ ἐγὼ νὰ γιάνω ἀλλοῦ δὲν ἔχω θάρος·

ἁντὰν δὲν δώση ὁ ἥλιος εἰς τὰ μμάτια

στὰ δάση τὸ δεντρὸν δὲν πρασινίζει·

’δ ἐμὲν παρκατεβαίννει τὸ λαμπρόν μου

ἂν μὲβ βουθήσουν οἱ πλανῆτες τ’ ἄστρα.

20

Ὡς γοιὸν μοναῦτα χάννουνται ὅλα τ’ ἄστρα

εἰς ὅσον εἰς τὸν κόσμον λάμψη ὁ ἥλιος,

ἴτσου κ’ ἐμὲν δὲν λείβγει τὸ λαμπρόν μου

εἰς ὅσον νά ’ρτη ἀχ τὴν κυράμ μου θάρος·

κι ὡς δέντρον ἡ καρδιά μου πρασινίζει,

ὅνταν μὲ δοῦσιν τῆς κυρᾶς τὰ μμάτια.

25

30

Ὥσπου νὰ μὲ βιγλοῦν τὰ γλυκιὰ μμάτια,

πάντα βιγλῶ τὸν οὐρανὸν μὲ τ’ ἄστρα·

ὥσπου στὸν κόσμον δέντρον πρασινίζει

κ’ ἐμὲν δὲν μὲ δροσίζει ὁ γλαμπρὸς ἥλιος

ποτέ μου δὲν θελώ ’χειν ἄλλον θάρος

παρὰ νὰ μὲ φυράζη τὸ λαμπρόν μου.

35

Γλυκὺν καὶ δροσινὸν ἔν τὸ λαμπρόν μου

ὡς ὅπου νὰ βιγλῶ τὰ γλυκιὰ μμάτια

νὰ μὲ θωροῦν μὲ τὸ γλυκύν τους θάρος,

τότες ἔναι γιὰ μέναν ὅλα τ’ ἄστρα

τότ’ ἔναι δροσινὸς γιὰ μὲν ὁ ἥλιος·

ἐλπίζοντα καρδιά μου πρασινίζει,

ἂδ δὲν ’ναι πρασινίζει τὸ λαμπρόν μου

κι ὁ ἥλιος μοῦ διδεῖ βραστὸ στὰ μμάτια,

ἂν δὲν μὲ δοῦν τὰ δυ’ ἄστρα μὲ τὸ θάρος.

5

Ἐθάρουν κι ὅλον ἔλειψεν τὸ χιόνιν,

ἁπού ’χεν στὴν καρδιάν της ἡ κυρά μου

κ’ ἐκόπιαζεν πολλὺν καιρὸν τὸν πόθον

θωρώντα τοῦ καλοκαιροῦ τὴν βράστην·

κ’ εἶχα πολλὲς χαρὲς μὲ τίτοιον θάρος

νὰ λείψη ἀχ τὴν δικήμ μου τὸ καμίνιν.

10

Ἡ μέρ’ ἁφταίννει πιὸν παρὰ καμίνιν

ἀμμὲ θωρῶ καὶ δὲν βλάφτει τὸ χιόνιν,

κ’ ἔφυγεν τέλεια τὸ ψευδόν μου θάρος,

γιατὶ ποτέ της κρυότερη ἡ κυρά μου

δὲν ἦτον οὐδὲ νιώθει ἰντά ’ν ἡ βράστη

μηδὲ τὰ πάθη μου ψηφᾶ ’δὲ πόθον.

15

Εἶδα τον νά ’λθη ἀχ τὸν Βουλκὰν τὸμ Πόθον

καὶ νὰ κρατῆ ξουφάρια ἀχ τὸ καμίνιν

βγαρμένα μὲ κινούργιαν κι ἄλλη βράστην

κ’ ἐχαίρετον τὸ πὼς νικᾶ τὸ χιόνιν

ἐκείνης ὅπου γίνετον κυρά μου,

καὶ νὰ λευθερωθῶ δὲν ἔχω θάρος.

20

Οὗλον τὸν κόσμον θρέφει τον τὸ θάρος

κ’ ἐγὼ ’φότις ἐβίγλισα ’χ τὸν Πόθον

καὶ πλάσιν ψῆφος δὲν κάμνει ἡ κυρά μου,

ἔχασά το κι ἀξάψα γοιὸν καμίνιν

καὶ καταλυοῦμαι γοιὸν στὸν ἥλιον χιόνιν

κι ὡς γοιὸν κερὶν εἰς τοῦ λαμπροῦ τὴν βράστην.

25

30

Μηδὲ στοῦ Πόθου ξιφαριοῦ τὴν βράστην

γιατὶ τὰ ξαναποῖκεν ἔχω θάρος

μηδὲ στὴν κάψαν νὰ λυωθῆ τὸ χιόνιν,

γιατὶ θωρῶ κλαμούμενον τὸν Πόθον

καὶ τρέχει στοῦ πατριοῦ του τὸ καμίνιν

κι ἀποὺ τοὺς κόπους του γελᾶ κυρά μου.

35

Τζενιάζομαι καὶ δὲν ἔν χρειά, κυρά μου,

μηδὲ τὸν Μὰν καὶ Γιούνην ἥλιου βράστη

’δὲ τοῦ Βουλκάνου ν’ ἅφτη τὸ καμίνιν,

γιατὶ κεῖνον τὸ βίγλιζα μὲ θάρος

κ’ ἐκόμπωσεν κ’ ἐμέναν καὶ τὸν Πόθον:

στὸ στῆθος σου ἔν διαμάντι, ὄχι χιόνιν.

Ἂν εἶχεν εἶσταιν χιόνιν, ὦ κυρά μου,

ἔλυεν ἀποὺ τὸν πόθον κι ἀχ τὴν βράστην

π’ ἄξαψα μὲ τὸ θάρος τὸ καμίνιν.

Λαξίδια μου σφαλιστικὰ καὶ στράτες σιγισμένες

ἀπάχτυπες καὶ μοναχές, ἁπού ’στε μαθημένες

μέσα στὰ δάση τὰ πυκνὰ ν’ ἀκοῦτε μουλλωμένες,

πῶς κλαίγω τὲς ἡμέρες μου τὲς πάντα λυπημένες·

5

ἴσια καὶ δασερὰ δεντρὰ καὶ πυκνοβλαστημένα,

σκιὸς ὅπου διώχνεις τὴν πωρνήν, νερά μου χρυσταλλένα,

πουλλιά, ποὺ στὰ φτερούδια σας κρέμεστε σιγισμένα

τόσον συχνὰ στὸ κλάμαμ μου κι ἀκρώννεστε σ’ ἐμένα·

10

ὄρη, βουνὰ μοναξικά, κάμποι μου μπιστεμένοι,

χόρτα μου δροσοφύτευτα κι ἀθθοί μου μυρισμένοι,

ποὺ θέλησεν ὁ Ἔρωτας κ’ ἡ τύχη μου θλιμμένη

τόσον καιρὸν οἱ δρόμοι μου σ’ αὐτόν σας νά ’ν χαμένοι,

15

πότε θέλ’ εἶσταιν ὁ καιρὸς π’ ὁ Χάρος, ναγγρισμένος

μ’ ἐκείνους ποὺ τὸν κράζουσιν ’χ τοὺς ἄλλους μισισμένος,

’ποὺ μὲν νὰ σβήση τὸ λαμπρὸν στὸ ποιὸν εἶμαι καμένος

καὶ μέλλεται πολλὺν καιρὸν ν’ ἀξάφτη μουλλωμένος;

5

10

15

Ἁποὺ νὰ δῆ τὸ λασμαρὶν καὶ νὰ μηδὲν τὸ πιάση

ὅλην ἡμέραν στέκεται μὲ δίχα νὰ γελάση·

κ’ ἐγὼ γιὰ τίτοιαν ἀφορμὴν ἐτάνυσά το ξένος

κι ὅλον τὸν χρόνον ἔμεινα πάντα μου πληξημένος.

Τὸ λασμαρὶν τοὺς ἄρωστους μυρίζοντα βουθᾶ τους

γιανίσκει καὶ παρηγορᾶ καμπόσον καὶ βουθᾶ τους·

κ’ ἐγὼ ποὺ δὲν εἶχ’ ἀρωστιὰν κ’ ἤμουν καλὰ γιαμμένος

ἔμεινα ’φότις τό ’πιασα τέλεια θανατωμένος.

Γοιὸν τὰ πουλλιὰ τὰ λεύτερα στὸν κάμπο κιλαδοῦσιν

κι ἀφὸν τὰ βάλουν στὸ κλουβὶν ξηχάννουν τί νὰ ποῦσιν,

ἐτσί ’παθα ’φὸν μ’ ἔβαλεν ὁ Πόθο στὴν αὐλήν του

καὶ δὲν ἠξεύρω τί νὰ πῶ φοβώντα τὴν ὀργήν του.

Πόθε, παγίδιν ἔστησες κρυφτὸν κ’ ἐπλάνεσές με

στὸ διάβαν πλάνον ἔβαλες μὲ τέχνην κ’ ἔπιασές με

γοιὸν τὸ περδίκιν στὴν θηλιάν, γοιὸν τὸν λαὸν στὸ νῆμαν

κι ὅλους τοὺ στίχους ἔχασα κι ἀφῆκα πάσα ρίμα.

5

10

15

Κοντύλι, φίλε μου ἀκριβέ, καιρὸς ἔν νὰ σὲ πιάσω

μὰ σοὺ μηδὲν τὸ βαρεθῆς ἂν εἶν’ καὶ σὲ πειράσω·

διατὶ πάντα τὰ πάθη μου μ’ ἐσὲν ἀποδιαβάζω

κι ὅ τι νὰ γράψης, ὕστερα κλιόντα μου, τὰ διαβάζω.

Τὸ κλάμαν μὲ παρηγορᾶ, φυράζει μου τὸ βάρος

καὶ μὲ τὸ θάρος τοῦ κλαθμοῦ παίρνω χαρὰν καὶ θάρος.

Ὅλοι χορεύγουν καὶ γελοῦν, χαίρουνται τὸ ποθοῦσιν

κ’ ἐμὲν τὰ δάκρυα κ’ ἡ πικριὰ τὴν πεθυμιάμ μου ’θιοῦσιν.

Πῶς ἔν ἐμποριζάμενον φωτιὰ φωτιὰν νὰ σβήση

καὶ τὸ διαμάντιν τό ’ν σκλερὸν μὲ τὸ νερὸν νὰ λύση;

Καὶ πούρε μὲν τὸ πάθος μου μὲ πάθος τὸ συντρίβγω

καὶ μὲ τὸ κλάμαν τὸ πολλὺν ἀποὺ τὸ κλάμα λείβγω.

Τώρα δὲν ἀξαννοίομαι πιότερα νὰ μιλήσω

φοβοῦμαι μὲ τὸ γράψιμον μηδὲν βαρομεθύσω

καὶ δώση πίκρα στὸ ποθῶ καὶ τὸ φοβοῦμαι πάθω

κ’ ἐκεῖνον τὸ δὲν πεθυμῶ ἀννοίξουμ μου καὶ μάθω.

Λοιπόν, τραγούδιν σοβαρόν, διάβα ταπεινωμένον

κι ἂσ σ’ ἀρωτήξουν ποιὸς εἶσαι, πέ τους: φτωχὸν καὶ ξένον

Ἂν ἔν κ’ ἐσύ ’σαι δίδυμος γιὰ μέναν,

πῶς κεῖν’ τὸ σπλάχνος τῆς φιλιᾶς ἀφῆκα;

Μπορὰ νοιαστῆς καὶ τ’ ἄστρη κατεβῆκαν

χαμαὶ στὴν γῆν καὶ τὰ βουνά ’ν πνιμένα,

5

καὶ πὼς τὰ ψάρια ζοῦσιν μέ στὰ δάση

κ’ ἡ φώτη βρέχει κ’ ἡ βροχὴ στεγνώννει

καὶ πὼς ὁ ἥλιος πάντα μᾶς κομπώννει

γιατὶ ἀχ τὴν δύσην μέλλει νὰ μᾶς φτάση;

10

Μ’ ἂθ θὲν νὰ καθαρίσης τὸν σκοπόσ σου

βίγλα ἴσια καταπρόσωπα τῆς πόρτας

κ’ ἐκεῖ θωρεῖς μορφὴν τοιούτης σόρτας

καὶ θέλεις ἀγνωρίσειν τὸν ἐχθρόν σου.

15

Στάθου λοιπὸν στὰ τέρμενα καὶ δῶσ’ μου

μὲ πρῶτον ἁποὺ νά ’ρτη τὸ μαντάτον

γιατὶ ἀχ τὸν πόνον πάγω πάνω κάτω

κι ἀποὺ τὸ κλάμαν χάννω καὶ τὸ φῶς μου.

Παρηγοριάν, παρηγοριάν, γιατρέ μου,

μὲν λυπηθῆς δυὸ γράμματ’ ἀδελφέ μου.

Ὧδ’ ἔν κ’ ἐσὲν κ’ ἐμὲν τὰ ’νόματά μας

20

γραμμένα μὲ φιγούραν καὶ μὲ χράδιν,

μμὰ ὁ Ζαχαριᾶς καὶ ὁ Μπουστροὺς ὁμάδιν

δὲν ἠμποροῦν νὰ νώσουν τὰ κρυφά μας.

5

10

15

20

Ἐπιστολὴν σοῦ προβοδῶ, φίλε μου Μανογήλη,

καὶ μηδὲν δῆς τοῦ μελανιοῦ ὂ τοῦ χαρτιοῦ τὴν ὕλην,

ἀλλὰ τὴν γνώμην τῆς φιλιᾶς τοῦ πέμποντος γραφέως,

ποὺ σὲ φιλεῖ καὶ πεθυμᾶ νὰ γίνεσαι σπουδαῖος.

Γίνωσκε γὰρ πὼς σὲ ποθῶ καὶ θέλω, πρὶν νὰ πάθης,

εἰς ἄλλον ἔργον νὰ βαλθῆς ποιγητικὴν νὰ μάθης,

τὴν ἐπιστήμην τῆς χαρᾶς καὶ τῆς μετεωρίας,

ποὺ κάμνει τὸ σπουδαῖον της ἄξιον θεωρίας,

τὸν ἀναγνώστην πρόθυμον, πεθυμημένον πάντα

τοῦτον κ’ ἐκεῖνον ν’ ἀγρικᾶ καὶ νὰ γινώσκη πάντα·

γιατὶ τῆς ρίμης ὀμνοστιὰ γλυκαίνει του τὸ οὖς του,

θέλει δεν θέλει σύρνει τον στὸν φωτισμὸν ὁ νοῦς του.

Λοιπὸν τὴν ἔννοιαβ βάλε αὐτὴν καὶ στερεοθεμελιώθου

καὶ γράψε πότε διὰ τὸν Ζεὺ καὶ πότε γιὰ τοῦ Πόθου.

Ἂν ὀρεχτῆς καὶ τ’ ἄρματα εἰς ρίμην ν’ ἀναφέρης

κάμνει σου γὰρ τὸν Ὅμηρον νὰ πάρης καὶ νὰ φέρης.

Μὲ τὴν βουλήν μου μὲν ἐβγῆς ἀχ τὸν Ἀριστοφάνη

γιατὶ προκόβγει ὁ μαθητὴς σὰν ἐμπορῆ καὶ νά ’νι·

τὲς πονηριὲς καὶ τὲς τροπιὲς διάφορων ἀθρώπων

καὶ ὅλην τὴν τέχνηδ δείχνει σου μὲ ζύγιν καὶ μὲ τρόπον.

Καὶ περισσότερα ἐμπορῶ νὰ γράψω καὶ νὰ δείξω,

πλὴν τὸ μελάνιν ἔλειψεν κ’ ἐγὼ πρέπει νὰ φρίξω.

5

Ἀνάγνωσε, διαβάτη, αὐτὴν τὴν ρίμην,

μηδὲν διαβῆς καμώννοντας ἐλλίγην στίμη

γιατὶ καὶ ἄλλος τάχα ἄνθρωπος ἐργάστην

ἀμμέ ’στερα ὁλοφάνερα ἐτζενιάστην.

Εἴ τις τὰ ξένα μάχεται καὶ τὰ δικὰ τ’ ἀφήννει

μὲ τὸν καιρὸν τῆς φάλλιας του χολὴν καὶ δάκρυα πίννει.

5

10

15

20

25

Ἦτον οἱ μέρες οἱ γλυκιές, ἦτον στὸ μέσον ἔαρ,

ὅταν μᾶς ἔστειλες ποτὸν ἐχ τὸ δικόσ σου φρέαρ.

Λέγεις πὼς εἶσαι ἀμαθὴς καὶ δειλιᾶς νὰ γράψης,

μμὰ γὼ βλέπ’ ὁλοφάνερα κ’ εἶσαι κοντὰ νὰ κλάψης.

Μέσα σ’ ἐκείνους πού ’χουσιν τάχα δόξαν καὶ φήμην

πού ’ναι στὸ μέτρος τὸ ψηλὸν κ’ εἰς τὴν περίσσα στίμην,

ἔπαινος, δόξαν περισσήν, ἔδωκες εἰς αὐτόν μου

κ’ εἰς τοῦτον ἐτζενιάστηκες, δὲν ἦτον μεριτόν μου.

Ἡ δόξα ἐκεῖ ποῦ δὲν πρέπει εἶναι μεγάλη φάλλια,

σὰν ἕναν ποὺ δὲν δύνεται νὰ τοῦ φορέσουν μάλια.

Κεῖνον τὸ λλίγον πὄρκεται ’ποὺ τὸ νοητικόν μου

ἔδωκα κείν’ τῆς ἀρετῆς, καρπὸν παθητικόν μου.

Κι ἂν εἴπουν τίποτε ποτὲ μὲ πάθος κινημένος,

ὅτοιμα πάλε βρέθουμουν πολλὰ μετανωμένος.

Διατὶ τὸ ξερὸν δέντρος μου φήμης καρπὸν οὐκ ἔχει

κ’ ἔτσι, σὰν βρίσκεται γυμνόν, ἀπ’ ὅλα πομετέχει.

Λοιπόν, ὑγιέ, τὲς ρίμες σου φύλαξε γι’ ἄλλον τόπον

καὶ μὲν ξοδιάζης ἄπρεπα χαρτίν, βαφὴν καὶ κόπον.

Κι ἂν εἶν’ καὶ ἐξ ἀγάπης σου θὲν νὰ μ’ εὐκαριστήσης,

κάμε μὲ τοὺς πραότερους πάντα νὰ μὲ ψηφίσης.

Ἔτσι τιμᾶς ἐσὲν κ’ ἐμὲν μὲ τρόπον τῆς φιλίας

νά ’σαι πάντα φυλάμενος μὲ ὅπλα τῆς ἀξίας.

Ἐπιστολὴν μᾶς ἔστειλες ὡραιοστολισμένη

ἀποὺ τὲς Μοῦσες ἤτονε πολλὰ χαριτωμένη·

ἡ φώτη τ’ ἀναστεναγμοῦ μπορεῖ τὸ φύλλον ν’ ἅψη,

ἀμμὲ τὰ δάκρυα δὲν φήννου τὴν ὕλην νὰ προσάψη.

Ὅταν ἡ τύχη στρέψη τὴν θωριάν της

ἀποὺ κανεὶν ἁπού ’χεν πρῶτα φίλον,

γυρίζει τόσα τὸν τροχὸν σὰν μύλον

καὶ ρίχνει εἰς δυστυχιὰν πάσα φιλιάν της.

5

Κ’ ἐκεῖνος ἁποὺ χαίρετον στὰ ὕψη

μὲ τόσην του τιμὴν δόξα ντυμένος,

ταλαίπωρος καὶ πάντα πικραμμένος

γίνεται τότε μέ στὴν μαύρην θλίψην.

10

Καὶ σὰν φυτὸν ἄφνου ξηριζωμένος

δὲν στρέφει πγιὸν στὴν πρώτην εὐτυχίαν

κι ἂν ἰστραφῆ δὲν ἔν ποτὲ ὁμοία

τῆς πρώτης του χαρᾶς πού ’το ντυμένος.

15

Καληώρα κείνου τοῦ θνητοῦ, ἁποὺ τὸ διάβαν βρίσκει

’ς τοῦτον τὸν ἄγριον ποταμὸν ὁποὺ ζωὴν τὸν λέγουν,

στὴν ποιάν, εἰς ὅσα νὰ χαροῦν, ὕστερα κλαίγουν

ὅτι στὸ τέλος πασανεὶς γυμνὸς μεινίσκει.

5

10

Ὁ Χάρος μὲ τὸν Ἔρωταν εἶχαν πλικέψειν

εἰς μιὰν μονὴν κ’ ἦτον βραδὺν κ’ εἶχαν πεζέψειν.

Ἐν τῷ πρωὶ μὴν ξεύροντας τί θέλει γένει

ἀλλάχτησαν εἰς αὔτου τους ὅλα τὰ βέλη.

Ὁ Ἔρωτας τὸ λοιπονίν, ὅπου λαβώση

τοὺς νιούτσικους τὸν θάνατον κάμνει νὰ δώση

καὶ ὁ Χάρος τοὺς γέροντες γιὰ ν’ ἀγαπήσουν

σφίγγει καὶ ὅλην τὴν φρόνεσην τέλεια ν’ ἀφήσουν.

Ὦ Ζεῦ, ποὺ ὅλα δύνεσαι καὶ θεὰ Βένους,

μετάστρεψε κεῖν’ τ’ ἄρματα καὶ πὲ νὰ γένη

ὅπως τὸ ξίφος τῆς φιλιᾶς τοὺς νιοὺς ν’ ἁφταίννη

κι ὁ θάνατο στοὺς γέροντες δίκιον νὰ μπαίννη.