αρραβώνας, ο κ. αρρεβώνας, ο, ουσ. [<αρχ. ἀρραβών]. 1. (και για τα δυο φύλα) η μνηστεία: «έραψε καινούριο κουστούμι για τον αρραβώνα της κόρης του». 2. το χρηματικό ποσό που δίνεται ως προκαταβολή κατά τη σύναψη συμφωνίας, αγοραπωλησίας ή ενοικίασης: «αφού συμφωνήσαμε σ’ όλα, μου ’δωσε κι εκατό χιλιάρικα για αρραβώνα». 3. το δαχτυλίδι της μνηστείας και αυτή η ίδια η μνηστεία: «της πέρασε στο δάχτυλο τον αρραβώνα». 4. το αρραβώνιασμα (βλ. λ.)·
- βάζω αρραβώνα, μνηστεύομαι (δηλ. βάζω το δαχτυλίδι του αρραβώνα μου): «την άλλη Κυριακή βάζω αρραβώνα με την κόρη του τάδε»·
- γυρίζω πίσω τον αρραβώνα, διαλύω τη μνηστεία μου (δηλ. επιστρέφω το δαχτυλίδι του αρραβώνα): «επειδή υπήρχε ασυμφωνία χαρακτήρων, γύρισα πίσω τον αρραβώνα»·
- δίνω αρραβώνα, δίνω κάποιο χρηματικό ποσό ως προκαταβολή για τη σύναψη κάποιας εμπορικής συμφωνίας, αγοραπωλησίας ή ενοικίασης: «απ’ τη στιγμή που μ’ άρεσε το διαμέρισμα, έδωσα αρραβώνα εκατό χιλιάρικα, μέχρι να υπογράψουμε το τελικό συμβόλαιο αγοράς»· βλ. και φρ. βάζω αρραβώνα·
- δίνω πίσω τον αρραβώνα, επιστρέφω σε κάποιον το χρηματικό ποσό που εισέπραξα ως προκαταβολή για τη σύναψη κάποιας εμπορικής συμφωνίας, αγοραπωλησίας ή ενοικίασης: «επειδή κατά την υπογραφή των συμβολαίων διαφωνήσαμε, του ’δωσα πίσω τον αρραβώνα»· βλ. και φρ. γυρίζω πίσω τον αρραβώνα·
- θα ’χουμε αρραβώνες, λέγεται στην περίπτωση που διασταυρώνονται μεταξύ τους οι χειραψίες δυο ζευγαριών, γιατί υπάρχει η λαϊκή αντίληψη πως ύστερα από αυτή την περίπτωση κάποιο από τα άτομα που συμμετείχε στη χειραψία αυτή θα αρραβωνιαστεί·
- παίρνω αρραβώνα, εισπράττω από κάποιον ένα χρηματικό ποσό ως προκαταβολή για τη σύναψη κάποιας εμπορικής συμφωνίας, αγοραπωλησίας ή ενοικίασης: «δεν κάνω καμιά εμπορική συμφωνία, αν προηγουμένως δεν πάρω αρραβώνα»·
- παίρνω πίσω τον αρραβώνα, παίρνω από κάποιον το χρηματικό ποσό που του είχα πληρώσει ως προκαταβολή, για τη σύναψη κάποιας εμπορικής συμφωνίας, αγοραπωλησίας ή ενοικίασης: «απ’ τη στιγμή που άλλα συμφωνήσαμε κι άλλα μου παρουσίασε, πήρα πίσω τον αρραβώνα που του είχα δώσει»·
- το στρίβειν δια του αρραβώνος, όταν θέλει κανείς να διαλύσει έναν μακροχρόνιο δεσμό με γυναίκα, τον διαλύει πιο εύκολα, όταν την αρραβωνιαστεί, γιατί μετά μπορεί να επικαλεστεί ασυμφωνία χαρακτήρων.