κουβέντα,
η, ουσ. [<μσν.
κομβέντος <λατιν. conventus], κουβέντα. 1. φιλική
συνομιλία, φιλική συζήτηση: «πιάσανε με τις ώρες την κουβέντα || με την
κουβέντα πέρασε η ώρα». (Λαϊκό τραγούδι: κουβέντες λιγάκι
μελό, ας κάνουμε για το καλό). 2. ως επιφών. κουβέντα! έκφραση
με την οποία απαγορεύουμε σε κάποιον να μιλήσει, να απαντήσει σε αυτά που του
είπαμε. Πολλές φορές, προτάσσεται το σουτ(!). Υποκορ. κουβεντούλα, η.
(Λαϊκό τραγούδι: σταράτα πάντα εγώ μιλώ δυο κουβεντούλες θα σου πω).
(Ακολουθούν 141 φρ.)·
- αλλάζω
μια κουβέντα (με κάποιον), έχω με κάποιον μια σύντομη συνομιλία: «τον είδα
τυχαία στο δρόμο κι αλλάξαμε μια κουβέντα για τις δουλειές μας»·
- αλλάζω
κουβέντα ή αλλάζω την κουβέντα, βλ. φρ. αλλάζω συζήτηση, λ.
συζήτηση·
- αλλάξαμε
άσχημες κουβέντες, βλ. φρ. αλλάξαμε βαριές κουβέντες·
- αλλάξαμε
βαριές κουβέντες, βλ. φρ. αλλάξαμε βαριά λόγια, λ. λόγος·
- αλλάξαμε
δυο κουβέντες παραπάνω, βλ. φρ. αλλάξαμε δυο λόγια παραπάνω, λ.
λόγος·
- αλλάξαμε
κουβέντες, βλ. φρ. αλλάξαμε λόγια, λ. λόγος·
- αλλάξαμε
πικρές κουβέντες, βλ. φρ. αλλάξαμε πικρά λόγια, λ. λόγος·
- αλλάξαμε
σκληρές κουβέντες, βλ. φρ. αλλάξαμε σκληρά λόγια, λ. λόγος·
- άναψε
η κουβέντα, βλ. φρ. άναψε η συζήτηση, λ. συζήτηση·
- άναψε
η κουβέντα για τα καλά, βλ. φρ. άναψε η συζήτηση για τα καλά, λ.
συζήτηση·
- ανοίγω
κουβέντα ή ανοίγω την κουβέντα, βλ. φρ. ανοίγω συζήτηση, λ.
συζήτηση·
- ανοίξαμε
κουβέντα, βλ. φρ. ανοίξαμε συζήτηση, λ. συζήτηση·
- από
κουβέντα σε κουβέντα, βλ.
συνηθέστ. από λόγο σε λόγο, λ. λόγος·
- αρχίζω
την κουβέντα, βλ. φρ. αρχίζω τη συζήτηση, λ. συζήτηση·
- αρχίζω
την ψιλή κουβέντα, βλ. συνηθέστ. ψιλοκουβεντιάζω·
- αφήνω
την κουβέντα στη μέση, παύω να μιλώ χωρίς να ολοκληρώσω το συλλογισμό μου:
«δεν αφήνω ποτέ την κουβέντα στη μέση, αν δεν πω πρώτα αυτό που θέλω να πω»·
- γαμάς
κουβέντα, εγώ σου μιλώ σοβαρά κι εσύ αστειεύεσαι ή δεν προσέχεις καθόλου
αυτά που σου λέω, ή αλλάζεις ξαφνικά θέμα και δεν αφήνεις να ολοκληρώσω το
συλλογισμό μου: «μια ώρα προσπαθώ να σου εξηγήσω τι ακριβώς μου συμβαίνει κι
εσύ γαμάς κουβέντα»·
- για
δυο κουβέντες, χωρίς να ειπωθεί κάτι σοβαρό ή προσβλητικό, χωρίς λόγο: «δεν
είναι σωστά πράγματα, για δυο κουβέντες, να ’στε μαλωμένοι». (Λαϊκό τραγούδι: κι
οι δυο λεβέντες για δυο κουβέντες είναι στο χώμα κι η μάνα η Τούρκα κι η
μάνα η Γκρέκα τους κλαίνε ακόμα)·
- για
να γίνεται κουβέντα, λέγεται στην περίπτωση που κουβεντιάζουν δυο άτομα ή
μια ομάδα θέματα περί ανέμων και υδάτων απλώς για να συζητούν, για να περνά η
ώρα: «λέμε ο καθένας το μακρύ του και το κοντό του έτσι, για να γίνεται
κουβέντα». Συνών. για να γίνεται μουχαμπέτι·
- γυρίζω
την κουβέντα, βλ. φρ. γυρίζω τη συζήτηση, λ. συζήτηση·
- δε
γίνεται κουβέντα, βλ. φρ. δε γίνεται συζήτηση, λ. συζήτηση·
- δε
γυρίζει κουβέντα, δεν αντιμιλάει: «έχει τόση καλή γυναίκα που ό,τι και να
της πει δε γυρίζει κουβέντα». (Λαϊκό τραγούδι: για χατίρι σου μπατίρησα, μια
κουβέντα δε σου γύρισα· ε, ρε φίλε μου, χαλάλι και να το ’βρεις από άλλη)·
- δε
δέχομαι κουβέντα, δεν ανέχομαι καμιά αντίρρηση: «θα κάνεις αυτό που σου λέω
και δε δέχομαι κουβέντα»·
- δε
θέλω δεύτερη κουβέντα, βλ. φρ. δε σηκώνω δεύτερη κουβέντα·
- δε
θέλω κουβέντα, δε θέλω να ακουστεί τίποτα, ιδίως παράπονο, αντίρρηση,
αμφιβολία, είμαι αποφασισμένος να κάνω αυτό που εγώ νομίζω σωστό και να το
επιβάλλω και στους άλλους: «θα κάνετε αυτό που σας λέω και δε θέλω κουβέντα».
Συνών. δε θέλω λέξη / δε θέλω μιλιά· βλ. και φρ. δε σηκώνω κουβέντα·
- δε
θέλω πολλές κουβέντες μαζί του, δε
θέλω, δεν επιδιώκω ιδιαίτερες κοινωνικές επαφές, ιδιαίτερες σχέσεις με το άτομο
για το οποίο γίνεται λόγος: «έχω μάθει πως δεν είναι καθαρός άνθρωπος, γι’ αυτό
δε θέλω πολλές κουβέντες μαζί του»·
- δε
λέει (μια, καμιά) καλή κουβέντα για κανέναν, βλ. φρ. δε λέει (έναν, κάναν, κανέναν) καλό λόγο
για κανέναν, λ. λόγος. Πρβλ.: κανείς καλή κουβέντα δεν θα πει που
αγάπησες και αγαπάς ακόμα (Λαϊκό τραγούδι)·
- δε
σηκώνει πολλές κουβέντες, δε δέχεται αντιρρήσεις σε αυτό που λέει ή κάνει
και, κατ’ επέκταση, είναι πολύ αυστηρός ή ολιγόλογος: «δεν έχω σχέσεις μαζί
του, γιατί δε σηκώνει πολλές κουβέντες κι εγώ τέτοιους ανθρώπους δεν τους πάω»·
- δε
σηκώνω δεύτερη κουβέντα, κατηγορηματική
έκφραση σε κάποιον να ενεργήσει σύμφωνα με τον τρόπο που του υποδεικνύουμε,
χωρίς να προβάλει καμιά δικαιολογία: «θα κάνεις αυτό που σου λέω εγώ και δε
σηκώνω δεύτερη κουβέντα»·
- δε
σηκώνω κουβέντα, βλ.
φρ. δε δέχομαι κουβέντα·
- δε
χρωστάει καλή κουβέντα για κανέναν, δε
λέει ποτέ κάποιον επαινετικό λόγο για κανέναν, συνηθίζει να κακολογεί τους
πάντες: «αν θέλεις να μάθεις για το ποιόν κάποιου, μην ρωτήσεις ποτέ τον τάδε,
γιατί δε χρωστάει καλή κουβέντα για κανέναν»·
- δε
χωράει κουβέντα, δεν
μπορεί να αμφισβητηθεί, είναι αυτονόητο, είναι σίγουρο: «για να γίνει ένα μάτσο
σίδερα τέτοιο αυτοκίνητο, δε χωράει κουβέντα πως ο οδηγός του έτρεχε σαν
τρελός!»·
- δεν
ακούει κουβέντα, βλ. φρ. δεν παίρνει (από) κουβέντα·
- δεν
αλλάξαμε κουβέντα, α.
δεν είχαμε την
παραμικρή συνομιλία: «σ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού, δεν αλλάξαμε κουβέντα».
Πολλές φορές, μετά το ρ. της φρ. ακολουθεί το ούτε. β.δεν
είχαμε την παραμικρή διαφωνία, δε μαλώσαμε ή δε διαπληκτιστήκαμε ποτέ: «είμαστε
είκοσι χρόνια φίλοι κι ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές μας δεν αλλάξαμε
κουβέντα»·
- δεν
είναι καιρός για κουβέντες, βλ.
φρ. δεν έχω καιρό για κουβέντες·
- δεν
είναι ώρα για κουβέντες, βλ.
φρ. δεν έχω καιρό για κουβέντες·
- δεν
είπα ακόμη την τελευταία κουβέντα, βλ.
φρ. δεν είπα ακόμη την τελευταία λέξη, λ. λέξη·
- δεν
αφήνει κουβέντα να πέσει κάτω, δεν αφήνει λεκτική πρόκληση αναπάντητη: «αν
του πετάξεις κάποιο υπονοούμενο και το καταλάβει, θα σ’ απαντήσει αμέσως, γιατί
δεν αφήνει κουβέντα να πέσει κάτω»·
- δεν
έβγαλε κουβέντα, βλ. φρ. δεν είπε κουβέντα·
- δεν
είπε κουβέντα, δεν
είπε τίποτα, δε μίλησε καθόλου: «όση ώρα τον κατηγορούσε ο άλλος, ο δικός σου
δεν είπε κουβέντα»·
- δεν
έχουμε πολλές κουβέντες, αν και γνωριζόμαστε, εντούτοις δεν έχουμε
ιδιαίτερες φιλικές ή κοινωνικές σχέσεις μαζί του: «μένουμε χρόνια με τον τάδε
στην ίδια γειτονιά, αλλά δεν έχουμε πολλές κουβέντες». Πολλές φορές, η φρ.
κλείνει με το μεταξύ μας·
- δεν
έχω καιρό για κουβέντες, βλ. λ. καιρός·
- δεν
έχω χρόνο για κουβέντες, βλ. φρ. δεν έχω καιρό για κουβέντες·
- δεν
έχω ώρα για κουβέντες, βλ. φρ. δεν έχω καιρό για κουβέντες·
- δεν παίρνει από κουβέντα, είναι
αμετάπειστος, δε δέχεται να συζητήσει με κάποιον ένα πρόβλημά του, κάνει του
κεφαλιού του: «πώς να συνεννοηθείς μαζί του, που δεν παίρνει από κουβέντα!»·
- δεν
παίρνεις κουβέντα απ’ το στόμα του, βλ.
συνηθέστ. δεν παίρνεις λέξη απ’ το στόμα του, λ. λέξη·
- δεν
τον πιάνει κουβέντα, βλ. συνηθέστ. δεν παίρνει (από) κουβέντα·
-
είπαμε δυο κουβέντες, βλ.
φρ. είπαμε δυο λόγια, λ. λόγος·
- είπαμε
άσχημες κουβέντες, βλ. φρ. αλλάξαμε άσχημες κουβέντες·
-
είπαμε βαριές κουβέντες, βλ.
φρ. αλλάξαμε βαριά λόγια, λ. λόγος·
-
είπαμε δυο κουβέντες παραπάνω, βλ.
φρ. αλλάξαμε δυο
λόγια παραπάνω, λ.
λόγος·
-
είπαμε πικρές κουβέντες, βλ.
φρ. είπαμε πικρά λόγια, λ. λόγος·
-
είπαμε σκληρές κουβέντες, βλ.
φρ. είπαμε σκληρά λόγια, λ. λόγος·
-
είχαμε την κουβέντα σου, κουβεντιάζαμε,
μιλούσαμε για σένα: «λίγο πριν έρθεις είχαμε την κουβέντα σου με τα παιδιά»·
-
έχει την τελευταία κουβέντα, βλ. φρ. έχει τον τελευταίο λόγο, λ.
λόγος·
-
ζυγιάζω τις κουβέντες μου, βλ. φρ. ζυγιάζω τα λόγια μου, λ. λόγος·
-
ζυγιασμένες κουβέντες, βλ. φρ. μετρημένες κουβέντες·
- η
κουβέντα το φέρνει, λέω κάτι παρεμπιπτόντως, χωρίς να του αποδίδω ιδιαίτερη
σημασία ή χωρίς να το έχω σκεφτεί από πριν: «μια που η κουβέντα το φέρνει, πες
μου έκανες τίποτα μ’ εκείνο που σου είχα ζητήσει;». Συνών. ο λόγος το φέρνει·
- η
κουβέντα ήρθε και… ή ήρθε η κουβέντα και…, κατά τη διάρκεια μιας
συζήτησης αναφέρθηκε και…: «καθώς είχαμε θυμηθεί τα σχολικά μας χρόνια, η
κουβέντα ήρθε και στον παλιό μας γυμνασιάρχη»·
- η
μια κουβέντα έφερε την άλλη, βλ. φρ. ο ένας λόγος έφερε τον άλλον, λ.
λόγος·
- η
τελευταία κουβέντα, βλ. συνηθέστ. η τελευταία λέξη, λ. λέξη·
- θα
σου πω καμιά κουβέντα! απειλητική έκφραση σε κάποιον, με την έννοια πως θα
τον βρίσουμε·
- θέλει
κουβέντα η υπόθεση ή η υπόθεση θέλει κουβέντα, βλ. φρ. θέλει
κουβέντα το πράγμα·
- θέλει
κουβέντα το θέμα ή το θέμα θέλει κουβέντα, βλ. φρ. θέλει κουβέντα
το πράγμα·
- θέλει
κουβέντα το πράγμα ή το πράγμα θέλει κουβέντα, η δουλειά ή η υπόθεση
πρέπει να εξετασθεί, πρέπει να συζητηθεί: «δεν μπορώ ακόμα να πάρω απόφαση,
γιατί θέλει κουβέντα το πράγμα»·
- καθαρές
κουβέντες, βλ. φρ. παστρικές κουβέντες·
- κάνω
κουβέντα, α. συνομιλώ, συζητώ: «επειδή είχαμε λεύτερο χρόνο, κάναμε
κουβέντα για χίλια δυο πράγματα». β. αναφέρω, αναφέρομαι σε συγκεκριμένο
ζήτημα: «κάθε τόσο κάνεις κουβέντα για τα λάθη των άλλων και δε βλέπεις τα δικά
σου || θα του κάνω κουβέντα σήμερα και μετά βλέπουμε»· βλ. και φρ. κάνω λόγο·
- κλείνω
την κουβέντα, βλ. συνηθέστ. κλείνω τη συζήτηση, λ. συζήτηση·
- κόβω
την κουβέντα στη μέση, διακόπτω μια συνομιλία, μια συζήτηση, την αφήνω
ατελείωτη: «ήρθε ο τάδε και μας έκοψε την κουβέντα στη μέση»· βλ. και φρ. αφήνω
την κουβέντα στη μέση·
-
κουβέντα θ’ ανοίξουμε; α.
έκφραση με την
οποία αποπαίρνουμε κάποιον που μας ζητάει να του αναλύσουμε κάτι που του λέμε ή
που μας διακόπτει κάθε τόσο ζητώντας επεξηγήσεις. β. (γενικά) έκφραση
που δηλώνει άρνηση για συζήτηση: «πώς πήγε η δουλειά σου το μήνα που μας
πέρασε; -Κουβέντα θ’ ανοίξουμε;». Πολλές φορές, η φρ. κλείνει με το τώρα·
-
κουβέντα θα κάνουμε; βλ.
φρ. κουβέντα θ’ ανοίξουμε(;)·
- κουβέντα
να γίνεται, συζήτηση περί ανέμων και υδάτων, συζήτηση που γίνεται απλώς για
να περνάει η ώρα: «δεν κουβεντιάζουμε για τίποτα σπουδαία πράγματα, κουβέντα να
γίνεται». Συνήθως της φρ. προτάσσεται το έτσι ή το να, έτσι. Συνών.
λόγος να γίνεται·
- κουβέντα
στην κουβέντα ή κουβέντα την κουβέντα, βλ. συνηθέστ. λόγο στο
λόγο, λ. λόγος·
- κουβέντες
του καφενείου, βλ. λ. καφενείο·
-
κουβέντες του ποδαριού, βλ.
συνηθέστ. λόγια του ποδαριού, λ. λόγος·
- κούφιες
κουβέντες, βλ. συνηθέστ. κούφια λόγια·
- λέει
την τελευταία κουβέντα, βλ. συνηθέστ. λέει τον τελευταίο λόγο, λ.
λόγος·
- λέει
φρόνιμες κουβέντες, λέει συνετές κουβέντες, μιλάει με περίσκεψη: «πρέπει ν’
ακούς προσεχτικά αυτόν τον άνθρωπο, γιατί λέει φρόνιμες κουβέντες»·
- λέω
μπόσικες κουβέντες, μιλώ επιπόλαια: «όταν μιλάς με σοβαρούς ανθρώπους, δεν
πρέπει να λες μπόσικες κουβέντες»·
- με
άνθρωπο που γαμάς τι κουβέντα να κάνεις! βλ. λ. άνθρωπος·
- με
δυο κουβέντες, βλ. συνηθέστ. με δυο λόγια, λ. λόγος·
- με
μια κουβέντα, βλ. φρ. με δυο κουβέντες·
- με
την κουβέντα, κατά τη διάρκεια της συζήτησης, καθώς εξελισσόταν η συζήτηση:
«με την κουβέντα, χωρίς να το καταλάβει, αποκάλυψε τους συνεργάτες του || με
την κουβέντα ξεχαστήκαμε κι αργήσαμε να πάμε στα σπίτια μας»·
- μεγάλη
κουβέντα, α. λόγος που έχει μεγάλη βαρύτητα, είτε θετικά είτε αρνητικά:
«πρόσεχε πάρα πολύ καλά τι λες, γιατί τώρα πέταξες μεγάλη κουβέντα και θα
πιαστούμε στα χέρια || ξέρεις τι μεγάλη κουβέντα είναι αυτή που είπες, μακάρι
να σκέφτονταν κι άλλοι σαν κι εσένα!». (Λαϊκό τραγούδι: ενθάδε κείται ο
μπατίρης ο Λουκάς που είπε τούτη την κουβέντα τη μεγάλη, πως τα λεφτά
σου όσο ζεις αν δε τα φας, όταν πεθάνεις, θα στα φάνε κάποιοι άλλοι). β.
υπόσχεση που δεν εκπληρώθηκε, που δεν είναι δυνατό να εκπληρωθεί. (Τραγούδι: μεγάλες
κουβέντες, αστείο φτηνό, αφού σ’ αγαπάω, όπου κι αν πάω για σένα
ρωτώ)·
- μεγάλη
μπουκιά φάε, μεγάλη κουβέντα μην πεις, βλ. λ. μπουκιά·
- μεγάλο
σκατό φάε, μεγάλη κουβέντα μην πεις, βλ. λ. σκατό·
- μένει
εδώ η κουβέντα, ό,τι είπαμε, είπαμε, διακόπτουμε τη συζήτηση: «επειδή δεν
μπορούμε να συμφωνήσουμε, μένει εδώ η κουβέντα || επειδή πέρασε η ώρα, μένει
εδώ η κουβέντα και τα λέμε πάλι αύριο»·
- μεσοβέζικες
κουβέντες, που δεν είναι ξεκάθαρες, που λέγονται με υπεκφυγές, ήξεις
αφήξεις: «αν θέλεις να συνεννοηθούμε θα μου μιλήσεις ξεκάθαρα, γιατί
απεχθάνομαι τις μεσοβέζικες κουβέντες»·
- μετράω
τις κουβέντες μου, βλ. φρ. μετράω τα λόγια μου, λ. λόγος·
- μετρημένες
κουβέντες, κουβέντες σεμνές, σωστές, συνετές, που λέγονται ύστερα από πολλή
σκέψη: «μορφωμένοι άνθρωποι ήταν και με δυο τρεις μετρημένες κουβέντες
συνεννοήθηκαν»·
- μη
γαμάς κουβέντα! άκουσέ με επιτέλους με προσοχή, πρόσεξε αυτά που σου λέω
και μην αλλάζεις ξαφνικά θέμα χωρίς να με αφήνεις να ολοκληρώσω το συλλογισμό
μου: «μη γαμάς κάθε τόσο κουβέντα, μωρ’ αδερφάκι μου, κι άκουσε αυτά που έχω να
σου πω!»·
- μη
γίνει κουβέντα, παρακλητική ή συμβουλευτική έκφραση, από το άτομο που μας
εμπιστεύτηκε ή που έχει την πρόθεση να μας εμπιστευτεί κάτι, να μην το
διαδώσουμε, να μην το κοινολογήσουμε: «κι ό,τι σου ’πα, μη γίνει κουβέντα ||
θέλω να σου πω τον πόνο μου, αλλά μη γίνει κουβέντα». Πολλές φορές η φρ.
κλείνει με το έτσι(;)·
- μη
σου ξεφύγει κουβέντα, προτροπή σε κάποιον που του έχουμε εμπιστευτεί κάτι,
να μη ξεγελαστεί, να μη ξεχαστεί και το αποκαλύψει: «μη σου ξεφύγει κουβέντα
απ’ ό,τι σου είπα, γιατί θα γίνουμε από δυο χωριά χωριάτες»·
- μην
ακούσω κουβέντα! ή να μην ακούσω κουβέντα! βλ. φρ. δε θέλω
κουβέντα·
- μην
πεις δεύτερη κουβέντα, βλ. λ. δε θέλω δεύτερη κουβέντα·
- μην
πεις κουβέντα! ή να μην πεις κουβέντα! βλ. φρ. δε θέλω κουβέντα·
- μην
το κάνεις κουβέντα, βλ. φρ. μη γίνει κουβέντα· βλ. και φρ. μην το
κάνεις θέμα, λ. θέμα·
- μια
και το ’φερε η κουβέντα, λέγεται στην περίπτωση που θέλουμε να αναφέρουμε
κάτι σχετικό με αυτό που μόλις αναφέρθηκε: «επειδή ο τάδε αναφέρθηκε στα
ναρκωτικά, θα ήθελα, μια και το ’φερε η κουβέντα, να προσθέσω και τα εξής»·
- μια
κουβέντα είναι αυτή, βλ. φρ. ένας λόγος είναι αυτός, λ. λόγος·
- μια
κουβέντα είναι να…, βλ. φρ. ένας λόγος είναι να…, λ. λόγος·
- μια
κουβέντα είπα, δεν είπα τίποτε σπουδαίο, δεν είχε σημασία αυτό που είπα,
ένα αστείο είπα, πλάκα έκανα: «μια κουβέντα είπα κι αυτός παρεξηγήθηκε».
Μερικές φορές, η φρ. κλείνει με το κι εγώ·
- μπόσικες
κουβέντες, αυτές που λέγονται με επιπολαιότητα: «όταν μιλάς μαζί μου θέλω
να είσαι σοβαρός, γιατί δεν θέλω μπόσικες κουβέντες»·
- να
λείπουν οι πολλές κουβέντες, βλ. συνηθέστ. να λείπουν τα πολλά λόγια·
-
ξεκάρφωτες κουβέντες, βλ.
φρ. ξεκάρφωτα λόγια, λ. λόγος·
- ξεκρέμαστες
κουβέντες, βλ. φρ. ξεκάρφωτες κουβέντες·
-
όρεξη για κουβέντα έχεις; βλ. λ. όρεξη·
- παστρικές
κουβέντες, λόγια χωρίς περιστροφές, λόγια ντόμπρα και σταράτα, που λέγονται
με ειλικρίνεια, που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση: «μπορούμε να κουβεντιάσουμε
οποιοδήποτε θέμα, αλλά θέλω παστρικές κουβέντες για να μην έχουμε παρεξηγήσεις»·
- πες
καμιά καλή κουβέντα! ή πες μια καλή κουβέντα! παράκληση σε κάποιον
να μεσολαβήσει κάπου για μας: «πες καμιά καλή κουβέντα στον τάδε μήπως και με
πάρει στη δουλειά του!»·
- πες
του δυο κουβέντες! βλ. φρ. πες του δυο λόγια! λ. λόγος·
- πες
του καμιά κουβέντα! (παρακλητικά) συμβούλεψέ τον: «πες του καμιά κουβέντα,
γιατί εσένα σ’ εκτιμάει και σ’ ακούει!»·
- πετάει
κουβέντες, μιλάει χωρίς να σκέφτεται, απερίσκεπτα: «όταν πει λίγο παραπάνω,
πετάει κουβέντες χωρίς να καταλαβαίνει τι λέει». (Λαϊκό τραγούδι: κάθε μέρα
μου γκρινιάζεις και κουβέντες μου πετάς· δαχτυλίδια και ρολόγια, βρε, να
σου πάρω μου ζητάς)·
- πετώ
μια κουβέντα, υπαινίσσομαι, δε λέω καθαρά αυτό που θέλω, αλλά αφήνω υπονοούμενα:
«δεν είναι σωστό να πετάς μια κουβέντα κι έπειτα ν’ αλλάζεις θέμα. Αν έχεις
κάτι μαζί μου, έλα να το συζητήσουμε»·
- πιάνομαι
με την κουβέντα ή πιάνομαι στην κουβέντα, βλ. φρ. πιάνω (την)
κουβέντα·
- πιάνω
(την) κουβέντα, αρχίζω να κουβεντιάζω, συζητώ, συνομιλώ με κάποιον:
«πιάσαμε την κουβέντα για το χθεσινό επεισόδιο || συναντηθήκαμε τυχαία στο
δρόμο και πιάσαμε κουβέντα για τ’ αυριανό ντέρμπι»·
- πιάνω
(την) ψιλή κουβέντα, βλ. λ. ψιλοκουβεντιάζω·
- πικρές
κουβέντες, λόγια που πικραίνουν αυτόν στον οποίο απευθύνονται: «πάνω στο
θυμό τους αντάλλαξαν πικρές κουβέντες για τις οποίες μετάνιωσαν αργότερα».
(Λαϊκό τραγούδι: από μια πικρή κουβέντα, που μου είπες κάποιο βράδυ,
έγιν’ η καρδιά μου μαύρη!)·
- σε
κουβέντα να βρισκόμαστε, βλ. φρ. κουβέντα να γίνεται·
- σηκώνει
κουβέντα η υπόθεση ή η υπόθεση σηκώνει κουβέντα, βλ. φρ. σηκώνει
συζήτηση το θέμα, λ. συζήτηση·
- σηκώνει
κουβέντα το θέμα ή το θέμα σηκώνει κουβέντα, βλ. φρ. σηκώνει
συζήτηση το θέμα, λ. συζήτηση·
- σηκώνει
κουβέντα το πράγμα ή το πράγμα σηκώνει κουβέντα, βλ. φρ. σηκώνει
συζήτηση το πράγμα, λ. συζήτηση·
- σκληρές
κουβέντες, λόγια που πληγώνουν αυτόν στον οποίο απευθύνονται: «πάνω στο
θυμό τους αντάλλαξαν σκληρές κουβέντες»·
- σταράτες
κουβέντες, λόγια ξεκάθαρα, που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση: «είναι
μαθημένος να λέει σταράτες κουβέντες»·
- στρογγυλές
κουβέντες ή στρόγγυλες κουβέντες, λόγια χωρίς περιστροφές, λόγια
ξεκάθαρα: «συμφώνησαν αμέσως, γιατί είπαν στρογγυλές κουβέντες»·
- το…
είναι μια κουβέντα, είναι πολύ εύκολο να λέει κάποιος πως θα κάνει αυτό που
αναφέρει, αλλά το πρόβλημα είναι πώς θα το πραγματοποιήσει: «το να κάνω μια
δουλειά είναι μια κουβέντα, πώς γίνεται όμως αυτή η δουλειά μπορείς να μου
πεις;»·
- το
κάνω ολόκληρη κουβέντα, δίνω μεγάλες διαστάσεις σε ένα επουσιώδες πρόβλημα,
εκτιμώ υπερβολικά ένα γεγονός, καλό ή κακό, το μεγαλοποιώ: «μη δώσεις βάση στη
γνώμη του, γιατί συνηθίζει ένα μικρό γεγονός να το κάνει ολόκληρη κουβέντα ||
του κέρασα κι εγώ μια φορά και το ’κανε ολόκληρη κουβέντα». Συνών. το κάνω
ολόκληρη συζήτηση / το κάνω ολόκληρο θέμα / το κάνω ολόκληρο πανηγύρι·
- το
ρίχνω στην κουβέντα, βλ. φρ. το στρώνω στην κουβέντα·
- το
στρώνω στην κουβέντα, συζητώ
αδιάκοπα για διάφορα θέματα, συζητώ περισσότερο για να περάσει η ώρα μου: «οι
πιο πολλοί συνταξιούχοι μαζεύονται στο καφενείο της γειτονιάς και το στρώνουν
στην κουβέντα»·
- το
’φερε η κουβέντα, αναφέρθηκε κάτι με αφορμή κάτι άλλο: «δεν ήταν αυτό το
θέμα μας, αλλά, μια και το ’φερε η κουβέντα, ασχοληθήκαμε και μ’ αυτό». (Λαϊκό
τραγούδι: χτες το βράδυ στ’ όνειρό μου τι σου είναι το μυαλό. Μπήκαν λέει
περιστέρια στο στρατώνα. Κι όπως το ’φερε η κουβέντα μου ’παν όνειρο κι
αυτό. Σήκω πήγαινε στην Άννα του Χειμώνα)·
- του
κάνω κουβέντα, του αναφέρω κάποια υπόθεση που με απασχολεί: «αν του κάνεις
κουβέντα για το πρόβλημά σου, μπορεί και να σε βοηθήσει»·
- του
πιάνω κουβέντα ή τον πιάνω στην κουβέντα, προκαλώ συζήτηση μαζί του
για κάποιο σκοπό ή για να του εκμαιεύσω κάτι: «μόλις τον είδα, του ’πιασα
κουβέντα μόνο και μόνο για να τον καθυστερήσω, μέχρι να φύγει απ’ το μπαράκι ο
αδερφός της γκόμενάς του || μόλις τον είδα τον έπιασα στην κουβέντα μήπως και
του ξεφύγει κάτι για την καινούρια δουλειά που ετοιμάζει»·
- φέρνω
την κουβέντα (σε κάτι), βλ. φρ. φέρνω τη συζήτηση (σε κάτι), λ.
συζήτηση·
- φέρνω
την κουβέντα αλλού, βλ. φρ. φέρνω τη συζήτηση αλλού, λ. συζήτηση·
- χάνεται
για κουβέντα, βλ. συνηθέστ. ψοφάει για κουβέντα·
- χαμένες
κουβέντες, βλ. συνηθέστ. χαμένα λόγια, λ. λόγος·
- χάνουμε
τις κουβέντες μας, βλ. φρ. χάνουμε τα λόγια μας, λ. λόγος·
- χάνω
τις κουβέντες μου, βλ. συνηθέστ. χάνω τα λόγια μου, λ. λόγος·
- χοντρές
κουβέντες, βλ. φρ. χοντρά λόγια, λ. λόγος·
- χωρίς
άλλη κουβέντα, βλ. φρ. χωρίς άλλη συζήτηση, λ. συζήτηση·
- χωρίς
δεύτερη κουβέντα, χωρίς άλλη επισήμανση, χωρίς άλλη προειδοποίηση: «όποιος
δε δουλεύει σύμφωνα με τις οδηγίες του, τον διώχνει απ’ τη δουλειά του χωρίς
δεύτερη κουβέντα»·
- χωρίς
κουβέντα, βλ. φρ. χωρίς συζήτηση, λ. συζήτηση·
- χωρίς
πολλές κουβέντες, χωρίς ιδιαίτερη επισήμανση, χωρίς ιδιαίτερη επεξήγηση ή
αντιλογία: «τα πράγματα, χωρίς πολλές κουβέντες, θα γίνουν έτσι όπως τα λέω».
(Λαϊκό τραγούδι: αν δεν αλλάξεις τακτική, ψεύτρα και άστατη γυνή, χωρίς
κουβέντες πια πολλές, θα μπλέξω μ’ άλλη και θα κλαις)·
- ψιλή
κουβέντα, βλ. λ. ψιλοκουβέντα·
- ψοφάει
για κουβέντα, του αρέσει πάρα πολύ να κουβεντιάζει: «αν αρχίσει την πάρλα,
θα πιάσετε ξημερώματα, γιατί ψοφάει για κουβέντα».