ζήλια
κ. ζούλια, η,
ουσ. [<ζηλεύω], η ζήλια·
- αν
ήτανε η ζήλια ψώρα, θα κολλούσε όλη η χώρα, λέγεται ειρωνικά για κείνους
που επιδιώκουν συστηματικά να κάνουν ή να αποκτήσουν κάτι που προηγουμένως
έκαναν ή απόκτησαν άλλοι·
- έγινε
πράσινος απ’ τη ζήλια του, ζήλεψε τόσο πολύ, που δεν μπόρεσε να κρύψει τη
ζήλια του: «έγινε πράσινος απ’ τη ζήλια του, μόλις έμαθε πως πέρασα στο
πανεπιστήμιο»·
- έσκασε
απ’ τη ζήλια του, ζήλεψε πάρα πολύ: «έσκασε απ’ τη ζήλια του, μόλις έμαθε
πως αγόρασα καινούριο αυτοκίνητο»·
- ζήλια,
ζήλια! επιφώνημα με το οποίο προκαλούμε ή κοροϊδεύουμε κάποιον που δεν
έχει, δεν του έτυχε ή δεν του δόθηκε κάτι που έχουμε, που έτυχε ή δόθηκε σε
εμάς. Συνοδεύεται από παράλληλη κίνηση όπου ο δείκτης του ενός χεριού καρφώνεται
στο κέντρο της παλάμης του άλλου χεριού και με κάθε ζήλια! που ακούγεται
κάνει μια ημικυκλική κίνηση, ή συνοδεύεται με χτύπημα της γροθιάς μέσα στην
παλάμη του άλλου χεριού με κάθε ζήλια! που ακούγεται·
- ζήλια,
ψώρα! βλ. συνηθέστ. ζήλια, ζήλια(!)·
-
κάνει ζήλιες, δημιουργεί
σκηνές ζηλοτυπίας: «δεν μπορώ να κοιτάξω άλλη γυναίκα, γιατί αμέσως η γυναίκα
μου κάνει ζήλιες»·
- πεθαίνει
απ’ τη ζήλια ή πεθαίνει απ’ τη ζήλια του ή πεθαίνει στη ζήλια ή
πεθαίνει της ζήλιας, ζηλεύει πάρα πολύ κάποιον από ερωτική άποψη: «μην
αναφέρεις πως είδες τυχαία τη γυναίκα του στο δρόμο, γιατί πεθαίνει απ’ τη
ζήλια και ποιος ξέρει τι θα βάλει με το μυαλό του!»· βλ. και φρ. σκάει απ’
τη ζήλια·
- σκάει
απ’ τη ζήλια ή σκάει απ’ τη ζήλια του ή σκάει στη ζήλια ή σκάει
της ζήλιας, ζηλεύει πάρα πολύ, υποφέρει από τη ζήλια που νιώθει για κάποιον
ή για κάτι: «σκάει απ’ τη ζήλια του, απ’ τη μέρα που έμαθε πως θ’ αγοράσω
εξοχικό στη Χαλκιδική». (Λαϊκό τραγούδι: παίξε κάτι σα καντρίλια να μας δουν
από τη γρίλια, να μας δουν από τη γρίλια και να σκάσουν απ’ τη ζήλια)·
βλ. και φρ. πεθαίνει απ’ τη ζήλια·
- τον
τρώει η ζήλια (του), υποφέρει από τη ζήλια του, τον φθείρει ψυχικά: «απ’ τη
μέρα που αγόρασα καινούριο αυτοκίνητο, τον τρώει η ζήλια». (Λαϊκό τραγούδι: τώρα
δεν είσαι στην αγκαλιά μου και την καρδιά μου η ζήλια τρώει, τι να το
κάνω τέτοιο ρολόι κάθε του χτύπος και μοιρολόι).