Εβραίος, ο, θηλ. Εβραία κ. Εβραίισσα, η, ουσ. [<μτγν. Έβραίος], ο Εβραίος· (υποτιμητικά) ο τσιγκούνης, ο φιλάργυρος, ο συμφεροντολόγος: «είναι τόσο Εβραίος, που δε δίνει δανεικά ούτε στον αδερφό του». Η λ. Εβραίος χαρακτηρίζει τον τσιγκούνη, επειδή ο Εβραίος, καθώς μέχρι το 1948 ήταν άπατρις, όταν πήγαινε σε κάποια χώρα, από την αρχή της εισόδου του προετοιμαζόταν για την εκδίωξή του, πράγμα που τον υποχρέωνε να κάνει αιματηρές οικονομίες για να εξαργυρώσει με τα λεφτά τη φυγάδευσή του· βλ. και λ. Οβριός·
- γίνομαι Εβραίος, συμπεριφέρομαι όπως και ο Εβραίος: «εσύ ήσουν κάποτε χουβαρντάς άνθρωπος, πώς έγινες ξαφνικά τόσο Εβραίος!»·
- Εβραίοι, γουρούνια, θα γίνεται σαπούνια, ακραίο αντισημιτικό σύνθημα. Αναφορά στα ναζιστικά στρατόπεδα, όπου συγκεντρώνονταν οι Εβραίοι για να δοθεί η «τελική λύση». Πρβλ.: στο Νταχάου τα πηγαίναν και τα κάνανε σαπούνι και τα πιάτα τους επλέναν, όταν έτρωγαν οι Ούνοι (Λαϊκό τραγούδι)·
- είπε ο Εβραίος να πάει στο παζάρι κι έτυχε μέρα Σάββατο ή θέλησε ο Εβραίος να πάει στο παζάρι κι έτυχε μέρα Σάββατο ή κίνησε ο Εβραίος να πάει στο παζάρι κι έτυχε μέρα Σάββατο, λέγεται στην περίπτωση που αποφασίζει κάποιος ύστερα από πολλές αναβολές να κάνει κάτι, αλλά εμποδίζεται από απροσδόκητο εμπόδιο ή αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων ότι επέλεξε λάθος χρόνο. Από το ότι η ημέρα του Σαββάτου, σύμφωνα με την εβραϊκή θρησκεία, είναι αργία και ημέρα προσευχής· 
- ο Εβραίος όταν δεν έχει δουλειά, ανοίγει (σκαλίζει) τα παλιά του βιβλία ή ο Εβραίος όταν δεν έχει δουλειά, ανοίγει (σκαλίζει) τα παλιά του κατάστιχα ή ο Εβραίος όταν δεν έχει δουλειά, ανοίγει (σκαλίζει) τα παλιά του κιτάπια ή ο Εβραίος όταν δεν έχει δουλειά, ανοίγει (σκαλίζει) τα παλιά του τεφτέρια ή όταν ο Εβραίος δεν έχει δουλειά, ανοίγει (σκαλίζει) τα παλιά του βιβλία ή όταν ο Εβραίος δεν έχει δουλειά, ανοίγει (σκαλίζει) τα παλιά του κατάστιχα ή όταν ο Εβραίος δεν έχει δουλειά, ανοίγει (σκαλίζει) τα παλιά του κιτάπια ή όταν ο Εβραίος δεν έχει δουλειά, ανοίγει (σκαλίζει) τα παλιά του τεφτέρια, βλ. λ. δουλειά·
- ο Εβραίος παίζει λαχείο κι όχι λαχεία, έκφραση που δηλώνει πως πρέπει να κυνηγάει κανείς την τύχη του, αλλά δεν πρέπει στο όνομα αυτού του κυνηγιού της τύχης να ξεπέφτει στον τζόγο. Από το ότι ο Εβραίος, ως τσιγκούνης που θεωρείται, σκέφτεται πάρα πολύ, προκειμένου να δώσει για κάτι τα λεφτά του·
- ο Εβραίος σαν φτωχάνει (φτωχύνει) τα παλιά τεφτέρια πιάνει, βλ. φρ. ο Εβραίος όταν δεν έχει δουλειά, ανοίγει τα παλιά του βιβλία.