τρία, απόλ.
αριθμητ. [<αρχ. τρία]· τρία· βλ. και λ. τρεις. (Ακολουθούν 17 φρ.)·
-
αυτός είναι τρία βόδια δυο ζευγάρια, βλ. λ. βόδι·
-
δεν ξέρει τα τρία κακά της μοίρας του, βλ. λ. μοίρα·
-
ένα δύο τρία, γαμιέται η διαιτησία! βλ. λ. γαμιέμαι·
-
έχει τα τρία κακά της μοίρας του, βλ. λ. μοίρα·
-
θα μου κάνεις τα τρία δύο, δε σε υπολογίζω, δε σε φοβάμαι διόλου, δεν είσαι
ικανός να μου κάνεις κακό, να με βλάψεις στο παραμικρό: «αν έχεις την εντύπωση
πως μπορείς να με δείρεις, σε πληροφορώ πως θα μου κάνεις τα τρία δύο». Πολλές
φορές, συνοδεύεται από χειρονομία με την παλάμη να χουφτώνει επιδεικτικά τα
γεννητικά όργανα και να τα επιδεικνύει σε αυτόν που απευθύνεται ο λόγος.
Μερικές φορές, η φρ. συνεχίζεται με το και το ζουρνά καΐκι ή και το
μακρύ κοντό·
-
κάνα δυο (καναδυό) τρία, βλ. λ. δυο·
-
με το ένα, με το δύο, με το τρία! βλ. λ. ένας·
-
μέχρι να πεις τρία, βλ. φρ. ώσπου να πεις τρία·
-
μου ’κανε τα τρία δύο, δε μου έκανε, δεν μπόρεσε να μου κάνει απολύτως
τίποτα: «έλεγε πως θα με δείρει, αλλά, όταν συναντηθήκαμε, μου ’κανε τα τρία
δύο»·
-
ναιξ και τρία εννιά, βλ. λ. ναιξ·
-
σε τρία τέρμινα, βλ. λ. τέρμινο·
-
στα τρία μας! ή στα τρία μου! βλ. φρ. στ’ αρχίδια μας! λ.
αρχίδι·
-
τα τρία κάπα (του ελληνικού κινηματογράφου), βλ. λ. κάπα·
-
τα τρία οχτάρια, βλ. λ. οχτάρι·
-
τρία άλφα, βλ. λ. άλφα·
-
τρία πουλάκια κάθονται, α. λέγεται ειρωνικά για άτομο που δείχνει
πλήρη αδιαφορία για τους πάντες και για τα πάντα: «μην περιμένεις βοήθεια απ’
τον τάδε, γιατί είναι τρία πουλάκια κάθονται». β. λέγεται ειρωνικά για
άτομο που μιλάει ακατάσχετα και είναι εντελώς άσχετος με το θέμα με το οποίο
καταπιάστηκε: «τι έλεγε τόση ώρα; Τρία πουλάκια κάθονται, έλεγε»·
-
ώσπου να πεις τρία, πολύ γρήγορα, αστραπιαία: «θα πεταχτώ μέχρι το σπίτι
μου κι ώσπου να πεις τρία, θα ’χω γυρίσει». (Λαϊκό τραγούδι: μα ήταν ο
Παράδεισος όλος εν απαρτία και μ’ έριξαν στην Κόλαση, ώσπου να πω το τρία).
Συνών. ώσπου να πεις άλφα / ώσπου να πεις αμήν / ώσπου να πεις ένα / ώσπου
να πεις κρεμμύδι / ώσπου να πεις κύμινο.