Αφήγησις Λιβίστρου και Ροδάμνης

115

«Φίλε, εἰς τὴν χώραν τὴν ἐμὴν ἄνθρωπος ἤμην μέγας,

τοπάρχης πλούσιος, φοβερός, καὶ εἰς τὴν ἀνδρεία μου τοιοῦτος,

ὅσον νομίζω καὶ ὁ καιρὸς νὰ σὲ τὸ ἀναδιδάξη.

Ἐνετρεφόμην εἰς χαράν, ἔζουν εἰς ἀθλιψίαν,

εἴτι καλὸν καὶ ἐνήδονον ποτὲ νὰ οὐ μὴ μὲ λείπη. |

f. 6^v

120

Ἦτον καθόλου ἀδούλωτος ὁ νοῦς μου ἀπὸ τὸν πόθον,

εἰς λογισμόν μου ἐνθύμησις ἀγάπης οὐκ ἐσέβην·

ἔζουν ἀκαταδούλωτος καὶ μετ’ ἐλευθερίας,

ἐρωτοακατάκριτος καὶ παρεκτὸς ἀγάπης.

Ἀλλὰ καὶ μᾶλλον, φίλε μου, ποτὲ ἂν ἐπλανήθην

125

ἄνθρωπος ἐκ τὸ γένος μου καὶ ἀπὸ τοὺς ἐδικούς μου,

εἰς τίτοιαν ποθοανάμνησιν ὁ νοῦς του νὰ ὑπεσέβην,

πολλὰ τὸν ἐκατέκρινα, μυρία τὸν ἐμεφόμην

καὶ οὐκ ἤξευρα ἡ τύχη μου ἐμὲν τὰ θέλει φέρειν.

Καὶ μίαν ἡμέραν, φίλε μου, ἐβγαίνω εἰς τὸ κυνήγιν |

f. 7^r

130

μὲ τοὺς εμοὺς τοὺς συγγενοὺς καὶ μὲ τοὺς ἐδικούς μου·

ἐξέβηκα διὰ παραδιαβασμὸν εἰς ὥραιον βουνίτσιν,

ἀνεψηλάφουν πούπετε περδίκιν νὰ ἐπιτύχω,

νὰ λύσω τὸ γεράκι μου, νὰ ἰδῶ ἂν ὑπαγαίνη.

Ἐκεῖ ἐπαρεδιάβασα τὴν ὅλην τὴν ἡμέραν

135

εἰς κάμπους, εἰς παράπλαγα καὶ εἰς παραποταμίαν,

καὶ πρὸς ἀργὰ τὸ δειλινόν, πρὸς πλήρωμαν ἡμέρας,

εἰς δένδρου κλῶνον ηὕρηκα τρυγονοπούλια δύο

ἐντάμα νὰ καθέζουνται καὶ νὰ καταφιλοῦνται.

Καὶ δήνω τὸ γεράκι μου καὶ ἐβγάνω τὸ δοξάριν

f. 7^v

140

καὶ παρευθὺς ἐτόξευσα | τὸ ἕναν ἀκ τὰ δύο.

      Ὁ Λίβιστρος ἐθαύμασεν εἰς τὸ τρυγονοπούλιν.

Καὶ εἶδα μυστήριον φοβερὸν εἰς τὸ τρυγονοπούλιν·

ἅμα τὸ πέσει εἰς τὴν γῆν ἐκεῖνο τὸ ἐφονεύθην,

τὸ ἄλλον εἰς ὕψος ἔδωκεν καὶ ἀνέβην εἰς τὰ νέφη

145

καὶ παρευθὺς ἐγύρισεν ἀπὸ τοσοῦτον ὕψος

κ’ ἔπεσεν μὲ τὸ ταίριν <του> καὶ εὑρέθην φονεμένον.

Καὶ εἶδα καὶ ἐξενίσθην το καὶ μέριμνα μὲ ἐσέβην.

πολλὰ ἐσυνελυπήθηκα ἐκεῖνα τὰ πουλίτσα.

Κράζω ἐγνήσιον συγγενὴν καὶ ἐρώτουν τον δι’ ἐκεῖνο,

150

f. 8^r

τὸ τί ’χεν καὶ ἐφονεύτηκεν καὶ ἐκεῖνο μὲ τὸ ἄλλον.

Καὶ ὡς ἔμαθα ἐκ τοῦ πράγματος ὁ συγγενής μου ἐκεῖνος |

                                     < ***>

εἶπε με λόγους φρόνιμους, μυστήρια τῆς ἀγάπης,

δεσμοὺς τοὺς ἔχει ὁ ἔρωτας καὶ ἀχώριστον ἀγάπην:

«Καὶ πάλιν ἐὰν σὲ διηγηθῶ διὰ τὸ πουλὶν τὸ εἶδες,

155

τὸν νοῦ σου τὸν ἀδούλωτον μέριμνα νὰ δουλώση,

τοῦ ἔρωτος τὴν δύναμιν νὰ μυριομεγαλύνης».

      Ὁ συγγενής του λέγει τον μυστήρια τῆς ἀγάπης

Καὶ ὁκάποτε ἐπεχείρησεν νὰ μὲ ἀναδιδάξη

τοῦ ἔρωτος τὰ μυστήρια, τὰ δείχνει εἰς τὴν ἀγάπην:

160

f. 8^v

«Βλέπεις ἐτοῦτο τὸ πουλίν;» λέγει διὰ τὸ τρυγόνιν,

«Πάντης εἰς ὕψος πέτεται καὶ εἰς ἀέραν τρέχει

καὶ εἰς πᾶν δέντρον κάθεται νὰ ἔχη χλωρὰ τὰ φύλλα·

ἂν φονευθῆ τὸ ταίριν του καὶ μόνον του | ἀπομείνη,

ποτὲ εἰς δενδρὸν οὐ κάθεται, νὰ ἔχη χλωρὰ τὰ φύλλα,

165

νερὸν καθάριον ἐκ πηγῆς ποτὲ οὐ γεύεταί το·

πάντα εἰς πέτρα κάθεται, θρηνεῖ καὶ οὐχ ὑπομένει,

πάντα νὰ κλαίη, να πενθῆ μετὰ μοιρολογίων.

Καὶ μὴ θαυμάσης τὸ πουλί, τὸ αἰστάνεται καὶ βλέπει,

ἀλλὰ ἰδὲ καὶ θαύμασε τὸ δέντρον τὸ φοινίκιν,

170

f. 9^r

πῶς ἂν οὐκ ἔχη ἀρσενικὸν τὸ θηλυκὸν φοινίκιν

ποτὲ οὐ καρπεύει ἀπὸ τὴν γῆν, πάντα θλιμμένον ἔναι.

Καὶ ἄφης αὐτὸ καὶ θαύμασε τὸν λίθον τὸν μαγνήτην

πῶς ἕλκει ἀπὸ τὸν πόθον του τὴν φύσιν τοῦ σιδέρου.

Θαύμασον καὶ τὸ ὀψάριον | τὴν σμύρναν τῆς θαλάσσου

175

πῶς ἀπὸ κάτω ἀπὸ βυθὸν διὰ πόθον ἀνεβαίνει

καὶ μὲ τὸν ὄφιν σμίγεται δι’ ἐρωτικὴν ἀγάπην.

Ξενίστησε τὸν ποταμὸν ὃν λέγουσιν Ἀλφεῖον,

πῶς τὸ θαλάσσιον πέλαγος τοσοῦτον παρατρέχει

καὶ πρὸς τὴν λίμνην ἔρχεται τὴν παρὰ Σικελίαν,

180

καὶ εἰς ἐκείνην κατηντεῖ, τίς οἶδεν τοιοῦτον πράγμα!

                                 < ***>

Καὶ κατὰ πρῶτον λέγει με τοῦτο τὸ καταλόγιν:

«Λίβιστρε, γῆς Λατινικῆς, ἄρχον, τοπάρχα μέγα,

διὰ Ροδάμνην δέσποιναν, τὴν ἐρωτοκουρτέσαν»

500

δεσπότης ἄλλος νὰ γενῆς γῆς Ἀργυροῦ τοῦ κάστρου,

Χρυσόν, πατέραν καὶ λαμπρὸν τῆς κόρης τῆς Ροδάμνης,

νὰ διαδεχθῆς τὰς χώρας του καὶ νὰ τὰς ὑποτάξης.

Καὶ μετὰ χρόνου διάστημα νὰ χάσης τὴν Ροδάμνην

ἀπὸ γυναίκας δολερᾶς, τῆς κακομάγου γραίας,

505

f. 22^r

καὶ πάλι εἰς ἀναζήτησιν τῆς κόρης νὰ ἐξέβης·

δίχρονον θέλεις περπατεῖν | ἕως ὅτου νὰ τὴν εὕρης

καὶ ἀφὸ τὴν εὕρης ἐκ καλοῦ φίλου σου συνεργίαν,

μετὰ καιροῦ διάστημα, μετὰ πολλῆς τῆς λύπης,

πάλιν αὐθέντης νὰ σταθῆς μετὰ λαμπρᾶς τῆς κόρης

510

καὶ νὰ συναποθάνετε αὐθέντες ἑνωμένοι».

Ἐλάλησεν τὰ μέλλοντα καὶ ἀναψυχὴν ἐπῆρα.

     Πρῶτον πιττάκιν τὸ ἔγραψεν ὁ Λίβιστρος τὴν κόρην

«Ἀν ἀστοχήσης τὸ πουλίν, ὡραία μου σαΐτα,

1070

νὰ ἔναι πολλὰ παράξενα τὰ χέρια τοῦ τοξότου·

ἐὰν δὲ ἀνθρώπου μοναχοῦ καρδίαν ἐπιτύχης,

τύχη καὶ κόρη ἔμορφη ὁποὺ πάσχω ἐγὼ δι’ αὐτήναν,

εἰς τὴν καρδίαν της νὰ σεβῆ τὸ τόξον τῆς ἀγάπης».

      Καὶ πάλιν ἐμετέγραψεν πρὸς κόρην τὴν Ροδάμνην

f. 44^r

1075

Ἐπλήρωσα | τὰ γράμματα, ἐβγαίνω ἀπὸ τὴν τέντα,

γεμώζω τὸ δοξάρι μου, προσέχω τὸ κουβούκλιν,

ἐσχηματίστην διὰ πουλὶν καὶ σύρνω τὴν σαγίταν

καὶ ἀπέσω ἐκατήντησε εἰς τὸν ἡλιακὸν τῆς κόρης.

Καὶ κατεσκόπουν τὸν καιρὸν τοῦ πόθου τῆς ὡραίας

1080

καὶ τῆς ἀγάπης τὴν ἀρχὴν πῶς νά ’μπω ἐμελέτουν.

«Πάντως ἐκενοτόμησα δίχρονον ἤδη τώρα,

τόπους πολλοὺς ἀνέδραμα καὶ ἀνάγκας ὑπεστάθην,

ηὕρηκα τὸ εἶχα θέλημα μὲ τὰς πολλὰς ὀδύνας,

ἐπίτυχεν τὸ ὀρέγετον ὁ νοῦς μου μετὰ βίας!

1085

f. 44^v

Πῶς ἀπεδὰ νὰ ἄρξωμαι μυστήρια τῆς ἀγάπης,

μυστήριον ὑπεράπειρον – ποῖον νὰ τὸ θαρρέσω;

Πρῶτον νὰ πέψω μηνυτήν – καὶ εἰς τίνα νὰ τὸν πέψω;

Νὰ γράψω πάλιν γρά | μματα – καὶ τίς νὰ τὰ ἀναγνώση;

Καὶ τίς νὰ ἀρκέψη τὴν γραφήν, τίς νὰ τὴν πῆ τὸ πράγμα;

1090

Ἐπεὶ ἔναι κενόδοξος, μὴ θυμωθῆ ἐκ τοῦ λόγου;

Ἡ κόρη οὐκ ἐγνωρίζει με, τίς εἶμαι οὐδὲν ἠξεύρει,

φοβοῦμαι τὰ συβάματα, μὴ πέσω εἰς ἀστοχίαν

καὶ χάσω τὰς ἐλπίδας μου, τὸ διάστημα καὶ μάκρος,

τὰς λύπας τὰς ἀμέτρητας τὰς ἔπαθα δι’ αὐτήναν!

1095

Ἀλλὰ νομίζω τοῦ Ἔρωτος νὰ μὴ ψευστῆ τὸ στόμα,

θαρρῶ εἰς τὰ μὲ ὑπεσχέθηκεν, νὰ τὴν κατατοξεύση,

νὰ μὲ συδράμη εἰς πόθον της, νὰ δουλωθῆ εἰς ἐμένα.

Λοιπὸν νὰ γράψη πρὸς ἐμέ, τοῦτο οὐδὲν ἁρμόζει·

λοιπὸν ἐμὲν ἐνδέχεται ἐκ πρώτης νὰ τὴν γράψω

1100

f. 45^r

καὶ ἂν τὸ δέξεται εὐτύχησα μεγάλως εἰς τὸν κόσμο·

εἰδὲ καὶ δὲν τὸ | δέξεται, πάλιν νὰ δευτερώσω,

νὰ γράψω τρία καὶ τέσσερα ὥστε ἀρχὴν νὰ ποίσω.

Βλέπω τῆς κόρης τὸ κελίν, προσέχω τὸ κουβούκλιν

καὶ μέσα εἰς τὸν ἡλιακὸν θωρῶ τὰς ὡραιωμένας

διὰ τὸ βεργὶν νὰ μάχουνται ποία νὰ τὸ κρατήση,

1110

f. 45^v

ἡ μία τὸ ἐκράτειεν καὶ ἡ ἄλλη νὰ τὸ δράχνη

καὶ εἶχαν ὅλες ταραχὴν τὸ ποία νὰ τὸ ἐπάρη.

Γίνεται κάποτε σιγή, στένουνταιν οἱ φουδοῦλες,

κρατεῖ ἡ μία τὸ βεργὶν καὶ οἱ ἄλλες ἤβλεπάν το·

καὶ ἀφοῦ | τὰ ἐνεγνώσασιν, ὅλες ἐντάμα τρέχουν

1115

καὶ εἰς τὸ κουβούκλι ἐσέβησαν ἀπέσω τῆς ὡραίας

διὰ νὰ ἰδοῦσιν τὸ βεργὶν τί ἔγραφεν ἀπέξω.

Καὶ ὡς εἶδεν ὅτι μάχουνται, ἀνερωτᾶ ἡ Ροδάμνη,

τὸ τί ἔναι τὸ δικάζουνται πάλιν ζητεῖ νὰ μάθη.

Καὶ τὸ βεργὶν τὸ εὑρήκασιν γραμμένον, δείχνουσίν το·

1120

ἁρπάζει, ἀναγινώσκει το, θωρεῖ, ἀναψηλαφᾶ το

καὶ ἀφότου εἶδεν κ’ ἔμαθεν τί γράφει εἰς τὴν σαγίτα,

ἐρώτησεν διὰ τὸ βεργὶν τίνος καὶ πόθεν ἔναι·

καὶ εἶπαν την ὡς δι’ αὐτό, πόθεν καὶ πῶς εὑρέθη.

Ὡσὰν ἐπεμειδίασεν καὶ πάλι παραγγέρνει:

f. 46^r

1125

«Προσέξετε καταλεπτόν, | μάθετε τίνος ἔναι!»

Ἐπαίρνει ἡ κόρη τὸ βεργίν, καμμίαν οὐδὲν τὸ δίδει,

κρατεῖ το εἰς τὸ χέρι της, θεωρεῖ τὰ γράμματά του

καὶ συχνοεπαρέγγερνεν τίς τὸ ἔριψεν νὰ μάθη.

Καὶ μετὰ ὥραν ὀλιγὴν ἐξέβην ἡ Ροδάμνη,

1130

νὰ παίζη ἐκεῖνο τὸ βεργίν, νὰ συχνοασχολῆται,

νὰ πορπατῆ ἡ πανεύγενος τὸ τείχωμα τοῦ κάστρου,

νὰ ἔναι καὶ οἱ βαΐτσες της ὁμοῦ καὶ ὁ εὐνοῦχος.

Βλέπει, προσέχει τὸ βεργὶν καὶ ἐμὲν ἀνατρανίζει

καὶ πρὸς τὸν εὐνουχόπουλον νὰ συντυχαίνη ὁκάτι·

1136

1135

f. 46^v

τὸ τίνος ἦτον τὸ βεργὶν ἐκατεγνώρισέν το.

Καὶ ἐγὼ ἀπὸ τοῦ σχήματος ἐγνώρισα τὴν κόρην·

καὶ πρὸς | πιττάκιν ὅρμησεν ὁ νοῦς μου νὰ τὴν γράψω

καὶ ἄκουσε τί ἔγραψα, φίλε μου, εἰς τὸ πιττάκιν.

       Ὁ Λίβιστρος γράφει πρὸς τὴν Ροδάμνην

1140

«Νομίζω ἐὰν ἐκατέμαθεν δι’ ἐμέναν ἡ ψυχή σου,

ἐὰν ἔμαθες τὸ τίς εἰμαι καὶ διὰ τίναν πάσχω,

ἂν ἦτον πούπετε ἄνθρωπος νὰ σὲ πληροφορέση

τὸ πόσου χρόνου διάστημα παρέδραμα διὰ σένα,

πόσους κιντύνους ἔπαθα καὶ ἀνάγκας ὑπεστάθην,

1145

f. 47^r

τί πράγματα ἐσυνέβησαν ’ς ἐμὲν ὡς διὰ σέναν,

πέτρας ἐὰν εἶχες αἴσθησιν καὶ σίδηρον καρδίαν,

νομίζω νὰ εἶχες διαρραγῆν, νὰ μὲ ἐψυχοπονούσου·

νῦν δὲ τινὰν οὐδέν ἐχω διὰ νὰ σὲ τὰ συντύχη,

ἔρωταν ἔχω μοναχό, | τάχα θαρρῶ εἰς ἐκεῖνον,

1150

ἐλπίζω εἰς τοὺς λόγους του καὶ εἰς τὰ μὲ ὑποσχέθην,

νὰ ἀνοίξη τὴν καρδίτσα σου καὶ τὴν ψυχή σου νὰ εὕρη,

νὰ ρίξη πόθου σταλαγμόν, νὰ πέσης εἰς ἀγάπην,

ὅτι ἐγὼ τινὰν οὐδέν ἐχω τὸ νὰ σὲ ἐγκαλέσω,

καὶ πίστευσε, ἡ καρδία μου σφάζεται διὰ σένα.

1155

Ἄρτι ἰδέ την τὴν γραφὴν καὶ γνώριζε τὸ πάσχω

γνώριζε κόρη τὸ χαρτὶν καὶ ἂς τὸ ἀναγνώση ὁ νοῦς σου·

δίχρονον ἤδη περπατῶ διὰ πόθον ἐδικό σου».

Ἔγραψα, φίλε, τὴν γραφήν, δένω την μὲ γατάνιν,

καὶ πάλιν ὥραν σωχρασμοῦ, πάλιν ἀρχὴν ἑσπέρας

1160

σύρνω σαγίταν ἔμορφα ὁμοῦ μὲ τὸ πιττάκιν

καὶ ἐδόξευσα καὶ ἔπεσεν ’ς τὸν | τόπον ὁποὺ ἐγάπουν,

ὀμπρὸς εἰς τὸν ἡλιακόν, ’ς τὴν πόρταν τοῦ κελιοῦ της.

        Πάλιν γραφὴν ἀντέγραψεν ὁ Λίβιστρος τον Ἔρων

1325

«Ἔρω μου, τὰς κακώσεις μου ἃς ἔπαθα εἰς τὸν κόσμον,

νομίζω νὰ τὰς μνήσκεσαι καὶ νὰ τὰς ἐνθυμῆσαι,

ὅλας γνωρίζεις, ἔχεις τας, καμμία οὐκ ἔλαθέ σε·

ἐδὰ διὰ τὴν ὑπόσχεσιν τὴν ἐδική σου, Πόθε,

χώραν καὶ πόλιν, τὴν ἐμὴν ἐφῆκα, βασιλείαν,

1330

f. 54^r

εἰς τὸ μὲ ὑποσχέθηκες ἔδραμα δι’ ἐκεῖνο,

τὸν ἐμαυτό μου ἠμέλησα, φονεύομαι καθ’ ὥραν

καὶ δίχρονον ἐπάσ | χισα πικρίας ἀναριθμήτους·

ἔφθασα τώρα εἰς γλυκασμόν, τὸ μὲ εἶπες ηὕρηκά το.

Πλὴν μετὰ τὴν ἀφήγησιν τὴν ἀγανακτισμένην,

1335

ηὕρηκα τὴν ἀγέρωχον, ἑξάμηνον ὑπάγει

νὰ γράφουσι τὰ χέρια μου πιττάκια πρὸς ἐκείνην

καὶ ἐκείνη νὰ μὴ δέχεται κανέναν ἀπ’ ἐκεῖνα.

Ἐδὰ ἐγκαλῶ την εἰς ἐσέν, ποίησε τὸ ἁρμόζει·

ὥσπερ ἐμὲν ἐδούλωσες εἰς Πόθον καὶ εἰς Ἀγάπην

1340

f. 54^v

καὶ εἶμαι δοῦλος πρὸς ἐσὲν καὶ οἰκεῖος πρὸς αὐτήναν,

οὕτως καὶ αὐτήναν τόξευσε νὰ δουλωθῆ εἰς ἀγάπην.

Ἔπαρε τούτην τὴν γραφὴν εἰς ὥραν μεσανύκτου,

βάλε την εἰς τὰ στήθη της καὶ ἂς μείνη μετὰ κείνην |

καὶ σύντυχέ την δι’ ἐμὲ νὰ βλέπη τὰς γραφάς μου·

1345

ἂς δέχεται πιττάκια μου, γραφάς μου ἂς ἀναγνώθη,

ἂς μάθη διὰ τὸν πόθο μου καὶ ἀντίσηκον ἂς γράψη,

νὰ ἰδῶ παρηγορία μου καὶ δίκαιον νὰ τὸ κρίνω·

εἰδὲ ἐμὲν ἐδούλωσες εἰς πόθον καὶ εἰς αὐτήναν

καὶ αὐτήναν οὐκ ἐδούλωσες εἰς πόθον καὶ εἰς ἀγάπην,

1350

τὴν ἀδιακρισίαν σου νὰ τὴν γεμώση ὁ κόσμος

καὶ οἱ πάντες νὰ ἀποφεύγουσιν καὶ ὥσπερ ἐχθροί σου νὰ ἔναι».

        Πάλιν γραφὴν ἀπέστειλεν ὁ Λίβιστρος ’ς τὴν κόρη

Ἔγραψα, φίλε, τὴν γραφήν, ἐτόξευσα καὶ ἐκείνην·

ἐβγαίνει ὁ εὐνουχόπουλος, εἶδεν, ἐγνώρισέν την

1355

f. 55^r

καὶ πάλιν λέγει: «Ηὕρηκα, βασίλισσα, πιττάκιν!»

«Δός με το», λέγει, «Βρέτανε». Δίδει το τὴν φου | δούλαν.

Ἔλυσε μὲ τὰ χέρια της τοῦ πιττακίου τὸ δέμα,

στέκει καὶ ἀναγνώθει το καὶ λέγει τὸν εὐνοῦχον:

«Δός με καὶ τὸ ἄλλον τὸ χαρτίν, τὸ εἶχες παροπίσου·

1360

νὰ τὰ συγκρούσω βούλομαι, νὰ ἰδῶ διὰ ποίαν τὰ γράφει».

Ἐβγάνει, δίδει την καὶ αὐτό, δένει τὰ δύο ἐντάμα,

δίδει τα τὴν βαΐτσα της, τοιαῦτα τὴν ἐλάλειεν:

«Ἀλίμονον τὸν ἂνθρωπον, τίς ἔναι οὐκ ἐγνωρίζω·

πολλά ’ναι τὰ ἐπάσχισεν διὰ πόθον εἰς τὸν κόσμον,

1365

f. 55^v

πολλὰς πικρίας ὑπέμεινεν δι’ ἀγάπην ἡ ψυχή του,

ἔπαθεν πόνους φοβεροὺς καὶ ἀνάγκας ὑπεστάθην.

Μά τὴν ἀλήθειαν, ἤθελα τίς ἔναι νὰ τὸ ἠξεύρω

καὶ διὰ τίναν τὰ πονεῖ, καὶ | νὰ τὸν ἐλυπούμην».

Ἔδραξεν, ηὗρεν ἀφορμὴν ὁ εὐνοῦχος πρὸς τὴν κόρην

1370

καὶ τίτοια τὴν ἐσύντυχεν, τοιούτους λόγους εἶπεν:

«Πόνει τοὺς θλίβει ὁ ἔρωτας, λυποῦ τοὺς φλέξει ὁ πόθος,

συμπόνει τοὺς ἐπίκρανεν ἡ ἀγάπη ἀπὸ θυμοῦ της·

γνώρισε, ἰδὲ καὶ τὰς γραφάς, μάθε διὰ τίναν ἔναι:

οὐκ ἔναι διὰ καυχίτσα σου ἀλλὰ διὰ σέναν ἔναι·

1375

σκόπησε, αὐθέντρια μου, τὸ ὄνειρον τὸ εἶδες,

τὸ διὰ τίναν σὲ ἔλεγεν ἰδέ, κατάμαθέ το».

Ἤκουσεν τὸν εὐνοῦχον της ἡ κόρη, ἀναστενάζει,

τὰ δάκρυά της ἔδραμαν, λόγους θλιμμένους εἶπεν:

«Ὡσὰν τὸν οὐκ ἐδόξευσεν τὸ τόξον τῆς ἀγάπης,

1380

f. 56^r

ὡσὰν τὸν οὐκ ἐδέσμευσεν ὁ κεραυνὸς τοῦ πόθου· |

ἔζησεν χρόνους ἔμνοστους, ἐνήδονας ἡμέρας·

καὶ τὸν ἐκατετόξευσεν τὸ τόξον τῆς ἀγάπης

καὶ τὸν ἐκατεφλόγισεν ὁ κεραυνὸς τοῦ πόθου,

τοὺς χρόνους ὅσους ἔζησεν ἦτον μὲ τὴν ὀδύνην».

1385

Καὶ ἀφοῦ τὴν ἐσυνέτυχεν, ἡ κόρη ἐμετεστάθην

καὶ ἀπέσω εἰς τὸν κοιτώνα της ἐσέβηκεν θλιμμένη,

θλιμμένη πλήρης ἄπειρα διὰ πόθον τοῦ Λιβίστρου.

Καὶ ὡς εἶδεν ὁ εὐνουχόπουλος τὴν κόρην ὅτι εθλίβη

καὶ μετὰ πόθου ἐσέβηκεν ἀπέσω εἰς τὸ κλινάριν

1390

f. 56^v

τὸν ἄνθρωπό μου ἐλάλησεν, «Συγχαίρομαί σε», λέγει·

«συνθλίβεται ἡ παράξενος τὸν πόθον τοῦ Λιβίστρου.

Πάλιν ἀπόψα, πρόσεξε, ἄγωμε καὶ εἰπέ τον |

νὰ μὴ ἀμελήση τὰς γραφάς, τὰ χέρια του νὰ γράφουν».

Ἀλλ’ ἀπεδὰ ἐπαρέδραμεν τὸ πλέον τῆς ἡμέρας,

1395

εἶδα τὸν ἥλιον ἔκλινεν, ἐσίμωσεν ἡ ἐσπέρα,

τὸ φέγγος ἐνετράνισα νὰ φέγγη εἰς τὸ κουβούκλιν.

Και μετά ὥραν περισσὴν βλέπω καὶ τὴν φουδούλαν

ἐμπρὸς τὸν εὐνουχόπουλον καὶ ὀπίσω δύο βαΐτσες,

καὶ τραγουδίτσιν ἤρκεψαν νὰ λέγουν διατ’ ἐμένα.

1400

       Οἱ βάιες τῆς ἐρωτικῆς τραγούδιν τραγουδοῦσιν

«Ἄγουρος ἐκ τὴν χώραν του διὰ πόθον ὡραιωμένης

αἰχμάλωτος ἐξέβηκεν καὶ μυριοτυραννεῖται.

Θέλει ὁ στρατιώτης τὸ πονεῖ καὶ ἡ κόρη νὰ τὸ μάθη

καὶ πῶς τὸ ’πεῖν οὐδέν ἐχει καὶ σφάζει τὸν ἑαυτό του·

f. 57^r

1405

στεναχωρεῖται, οὐκ ἠμπορεῖ, πνί | γεται ἐκ τὴν λύπην

καὶ ἀπὸ τὴν βίαν τὴν πολλὴν τὸν Ἔρωταν τὸ λέγει:

“Ἔρω, δυνάστα φοβερέ, πλήρωσον ὅσον θέλω”».

Καὶ ἀφοῦ τὸ ἐκατέλεξαν μὲ ὥραν οἱ φουδοῦλες

πάλιν ἀνθυποστρέψασιν καὶ ὑπᾶν εἰς τὸν κοιτώνα

1410

καὶ ἐγὼ τὸν πύργο νὰ θωρῶ, τὸν πύργον καὶ τὴν στράταν.

Καὶ ὡς εἶδα ὅτι ἐπαρέδραμεν τὸ ἀρκετὸν τῆς ὥρας

γυρίζω εἰς τὴν τέντα μου καὶ πέφτω εἰς τὸ κλινάριν

μὲ κόπον καὶ μὲ λογισμὸν τὸ τί πάλε νὰ ποίσω.

Νὰ κοιμηθῶ οὐκ ἠμπόρεσα, νὰ στέκω οὐκ ἦτον τρόπος,

1415

μόνον ὁ νοῦς μου νὰ σκοπῆ, μυρία νὰ φροντίζη·

1970

f. 77^v

Ὁκάποτε ἐφάνηκεν τὸ ἐρωτικὸν ἀστρίτσιν,

εἶδα τὸν ἥλιον, ἤρξατο ἀπάρτι νὰ χαράζη·

λαλῶ, ξυπνῶ παιδόπουλον νὰ στρώση τὸ φαρί μου,

πολλὰ ὡραῖα καὶ λαμπρὰ τὸν ἐαυτό μου ἐποῖκα

καὶ ἐγὼ λαμπρὰ ἐφόρεσα, πλήρης ἐξη | ρημένα.

Καὶ ἀπὸ τότε ἐπρόσεχα τὴν στράταν καὶ τὸ διάβαν.

1975

Βλέπω τὴν κόρην τὴν αὐγὴν ἐδιέβην τὸ λιβάδιν,

λιβάδιν πανεξαίρετον, μυριοδενδρογεμάτον.

Καὶ ὡς τὴν εἶδα, ἐθαύμασα τὸ ἐξηρημένον κάλλος

–εὐθὺς ὁ νοῦς μου ἐτράπηκεν ὁμοῦ καὶ ἡ ψυχή μου,

φίλε μου, ἐκ τὴν ἐνθύμησιν τῆς ἡλιογεννημένης.

1980

Τὸ δάον τὸ ἐκαβαλίκευε χιονάτον ἦτον ἄσπρον,

ἡ χιότη του ἐκρέμετον γεμάτη μὲ τὰς φοῦντες,

μετάξια κοκκινόβαφα νὰ φέγγουν ὡς ἡ φλόγα.

Λατινικὰ τὰ ροῦχα της ὑπήρχαν τῆς ὡραίας,

ὁλόχρυσα καὶ ἀναβατά, πλήρης ὡραιωμένα.

1985

f. 78^r

’Σ τό ’να της χέριν νὰ βαστᾶ πουλὶν ἡμερωμένον

καὶ πιστακὸν τὸν ἤλεγαν καὶ ἀνθρωπινὰ ἐλάλειεν:

«Δουλώνει ἡ κόρη τὰς ψυχάς, τῶν νέων τὰς καρδίας,

ὁποὺ δι’ ἀγάπην περπατοῦν ἔξω ἀπὲ τὰ δικά των, |

τοὺς ἀνατρέφουν τὰ βουνὰ καὶ οἱ ἐρημοτοπίες».

1990

Καὶ ἐφῆκα νὰ θαυμάζωμαι τὴν πάντερπνον ἐκείνην,

τὸ κάλλος τὸ ἀμήχανον, τὸ ἐξαίρετον τὸ ἦθος,

καὶ ἐξενιζόμουν τὸ πουλὶν πῶς ἐκατεδουλώθην

καὶ ἀνθρωπινὰ ἐσυντύχαινεν πρὸς εὐθυμίαν τῆς κόρης.

Καὶ ἀφὸν ἐδιέβην τὴν αὐγὴν ἡ κόρη τὸ λιβάδιν

1995

ἐφαίνετό με ἐκπαντὸς εἰς νέφη ἀπάνου τρέχω

(οἷος γὰρ εἰς ἀσχόλησιν φαντάζεται φουδούλας

πάντα τὰ πάσχει ἡγεῖται τα ὡσὰν νὰ μὴ τὰ πάσχη).

Καὶ πάλιν, φίλε μου, καὶ ἐγὼ ὡραῖα τρεχάτος πάγω,

ὡσοῦ νὰ τρίψης ὀφθαλμὸν εὑρέθηκα εἰς τὸν τόπον.

f. 78^v

2000

Ηὕρηκα τὸν εὐνοῦχον | <της> τῆς κόρης μοναχόν του,

σκύφτω, περιλαμπάνω τον, γλυκέα καταφιλῶ τον.

Καὶ ἀπὸ το χέρι μὲ κρατεῖ, ἤρξατο νὰ μὲ λέγη

τῆς κόρης τὰ ἀφηγήματα, τὸν πόθον τῆς ψυχῆς της.

Καὶ μετὰ ὥραν ἱκανὴν ἤκουσα τὴν ὡραίαν,

2005

ἐλάλειεν τὸν εὐνοῦχον της «Βρέτανε, ποῦ ’σαι, ἔλα!»

Ἤκουσα τὴν παράξενον, ἐβγαίνω ἀπὸ τὸ δάσος

νὰ ἔχω μεγάλην κατὰ νοῦν μάχην πολλὴν καὶ βίαν

τί σχῆμα χαιρετίσματος, τί λόγους νὰ τὴν εἴπω,

τὴν ὥραιαν <τὴν> πανέμορφον, πῶς νὰ τὴν χαιρετήσω

2010

f. 79^r

καὶ τί λόγον νὰ ἄρξωμαι νὰ πρέπη πρὸς ἐκείνην.

Ὅμως ἐξέβην, εἶδα την, καὶ ἐκείνη ἐνδράνισέ με,

ἐποῖκεν σχῆμαν ἐντροπῆς, πεζεύει ἀπὸ τὸ δάον,

                                  <***>

καὶ ἀπὸ τὸ | χέριν τὴν κρατεῖ καὶ πρὸς ἐμὲ τὴν φέρνει.

Ἤρχετον ἡ παράξενος καὶ ἐγὼ συναπαντῶ την,

2015

νὰ πάσχω, νὰ βουλεύωμαι πῶς νὰ τὴν χαιρετήσω

καὶ ποίαν ἀρχὴν ἐρωτικῆς νὰ εἴπω συντυχίας.

Τράχηλο κλίνω, προσκυνῶ καὶ ἐκείνη πρὸς ἐμένα

καὶ ταῦτα τὴν ἐσύντυχα μετὰ θλιμμένου τρόπου:

      Ὁ Λίβιστρος ἐρωτικὰ τὴν κόρην συντυχαίνει

2020

«Ἔδε ψυχὴ ἀδιάκριτον τὴν ἔχεις πρὸς ἐμένα,

ἔδε καρδίαν τὴν ἔθλιψες τὸ δίχρονον, τὸ πάσχω,

τὴν ἐξορίαν τὴν ἄπειρον διὰ πόθον ἐδικὸ σου.

Ὁ Πόθος καὶ ὁ Ἔρωτας τώρα συμπάθησέ με.

Κἂν ὅσους πόνους ἔπαθα διὰ τὴν σὴν ἀγάπην,

2025

f. 79^v

κἂν δόξαν καὶ βασίλειον ἀφῆκα δι’ ἐσένα,

κἂν δίχρονον ἐπάσχισα διὰ πόθον ἐδικό σου,

ὅμως οὐδὲν | ἀπότυχα, τὸ ἐθάρρουν ηὕρηκά το

θανάτου οὐκ ἔχω μέριμνα, πολλὰ εὐτυχὴς ὑπάγω».

Ἐκείνη ἐχαμογέλασεν καὶ λέγει πρὸς ἐμένα:

2030

          Ἡ κόρη ἀπιλογεῖται

«Ὁποὺ εἰς ἐρωτοασχόλησιν ἄνθρωπος ἀπελπίση

τὴν τύχην ἔχει συνεργόν, πολέμιον τὸν χρόνον

καὶ δήμιον ἀμετάθετον τὴν μέριμναν τοῦ κόσμου.

Ὅμως ἂς ἔχη χάριτας ὁποὺ σὲ ὑπεδουλώθην

2035

καὶ μὲ τὴν βίαν τὴν πολλὴν ἦλθα εἰς θέλημά σου».

Καὶ τί τὰ θέλω τὰ πολλά, φίλε μου, τὰ ἐν μέσῳ;

Γνώρισε, ἐὰν συνέλθωσιν ψυχὲς τυραννισμένες

καὶ φέρη ὁ πόθος καὶ ὁ καιρὸς καὶ ἑνουθοῦν ἐντάμα,

τὰ πάντα νὰ ἐλησμονηθοῦν καὶ ὁ πόθος νὰ ἔναι μέσα.

                                    <***>

2040

f. 80^r

«Λοιπὸν ἀπάρτι ἤξευρε κανεὶς δὲ μᾶς χωρίζει».

     Ἡ κόρη πρὸς τὸν Λίβιστρον λέγει, παρηγορεῖ τον

«Νὰ ἠξεύρης τί ἐσυνέβηκεν προτοῦ μὲ ἀσχολήθης.

Καιρὸν ἔχει ὅτι ἐμήνυσε | τὸν βασιλέα Αἰγύπτου

ἐμὸς πατὴρ ὁ βασιλεύς, ἄνδρα νὰ μὲ τὸν φέρη·

2045

κ’ ἔφθασεν τώρα μήνυμα, ἦλθε μαντατοφόρος:

ὁ Βερδερίχος ἔφθασεν ὁ βασιλεὺς Αἰγύπτου.

Λοιπὸν ἁρμόζει νὰ μὲ τὸ εἰπῆ ἐμέναν ὁ πατήρ μου

καὶ ἐγὼ τὸν θέλω διηγηθῆν τὸ πράγμα πῶς ὑπάγει.

     Ἡ κόρη τὸν πατέρα της ἦρξεν παρακαλεῖ τον

2050

“Πόθος μὲ ἐσυνέβηκεν, πάτερ μου, τοῦ Λιβίστρου

καὶ ἔναι ἀπαραίτητον τὸν πόθον του νὰ ἐκφύγω·

ἀμὴ ἂν ἔχης θέλημα ὅρισε καὶ ἂς καβαλικεύσουν

καὶ οἱ δύο μὲ τὰ φαρία των πλήρης ἀρματωμένοι

καὶ κονταρέες ἂς δώσουσιν ἀλλήλων νὰ τζουστρίσουν

2055

f. 80^v

καὶ οἷος νικήση ἀπὲ τοὺς δύο ἄνδρα νὰ τὸν ἐπάρω”.

Νικᾶ γὰρ τὸ Λατινικόν πάντοτε εἰς πολέμους

καὶ ἐλπίζω εἰς τὸν Ἔρωτα νά ’χης ἐσὺ τὸ νίκος·

κακὴν καρδία μηδέν ἐχεις, τὸ νίκος θέλεις ἔχειν

ἐπεὶ | ὁ πατήρ μου ὁ βασιλεὺς ἔχει πρὸς σὲ ἀγάπην.

2060

Ἔχεις τιμὴν καὶ ἔπαινος ὅτι εἶσαι ἀνδρειωμένος,

καὶ ἂν ἔλειπεν ὅτι ἔπεψεν πρῶτος ὁ Βερδερίχος,

ἐσέναν εἶχεν θέλημαν ἄνδραν διὰ νὰ μὲ δώση».

Ἤκουσα τὰ λόγια της τὰ φρόνιμα καὶ εὐχαρίστησά την.

«Ὁ Ἔρων ἔναι συνεργὸς καὶ βοηθὸς ’ς ἐμένα

2065

ὁποὺ ἠξεύρει πόσα ἐκακοπάθησα διὰ σέναν εἰς τὸν κόσμον».

     Ἡ κόρη ἐπεχαιρέτησεν τὸν Λίβιστρον καὶ ὑπάγει

Ἐκείνη ἐπεχαιρέτησεν μὲ σχῆμαν Ἀφροδίτης

καὶ ἐγὼ πάλιν ἔκλινα <’ς> τὴν ἡλιογεννημένην.

Ἐκείνη ἐκαβαλίκευσεν καὶ πάγει εἰς τὸ κυνήγιν

2070

f. 81^r

καὶ ἐγὼ εἰς τὴν κατούνα μου μυριοπονοθλιμμένος,

νὰ μελετᾶ ἡ καρδία μου τὸ ἀσύστατον τῆς τύχης

διὰ τοῦ πολέμου τὴν φοράν, πῶς νὰ νικήση ἡ μοίρα,

μὴ κλώση ἡ τύχη | κατ’ ἐμοῦ καὶ νικηθῶ εἰς τὴν μάχην.

Ἀφήνω τὴν ἀφήγησιν, φίλε μου, μὴ πλατύνω,

2075

– τί παρατρέχω τὸν καιρόν, κενοτομῶ την ὥραν;

Ὁ τῆς Αἰγύπτου ὁ βασιλεὺς ἦλθεν ὁ Βερδερίχος,

ἔπεσεν ἡ κατούνα του καὶ οἱ παραταγές του.

Εἴδησιν δίδουν παρευθὺς Χρυσὸν τὸν βασιλέα,

ἐκεῖνος ἀντιεμήνυσεν πάλιν τὸν Βερδερίχον.

2080

Εἶχαν συχνὰ μηνύματα καὶ λόγους καθεκάστην·

συνεβιβάστην ὁ Χρυσὸς μετὰ τοῦ Βερδερίχου.

Κατήντησαν τὰ πράγματα μέχρι καὶ τῆς Ροδάμνης,

δίδουν τὴν κόρην εἴδησιν περὶ τοῦ Βερδερίχου.

Ἤκουσεν, οὐ συγκλίνεται, μάχεται τοῦ πατρός της·

2085

f. 81^v

ὡς τὸ ἤκουσεν ὁ βασιλεύς, ἦλθεν πρὸς τὴν Ροδάμνην

καὶ ἄκο τί τὴν ἐσύντυχεν ὁ βασιλεὺς τὴν κόρην.

     Ὁ βασιλεὺς ἀναγκασθεὶς τὴν κόρην συντυχαίνει

Λέγει πρὸς ταύτην ὁ Χρυσός: «Τί θέλεις, ἡ Ρο | δάμνη;

Τί θέλεις, ἡ καρδία μου, τὸ φῶς τῶν ὀφθαλμῶ μου;

2090

Λέγε μοι, λέγε τὴν βουλὴν, λέγε τὸ θέλημά σου».

      Ἡ κόρη τὸν πατέρα της οὕτως ἀπιλογεῖται

Ἡ κόρη πάλιν δουλικῶς λέγει πρὸς τὸν πατέρα:

«Πατήρ μου, μέγα βασιλεῦ τῆς γῆς Ἀργυροκάστρου,

ἄνθρωπος μέγας, εὐγενής, ρήγας τῆς γῆς Λιβάνδρου,

2095

δίχρονον ἐπεριεπάτησεν διὰ τὴν ἐμὴν ἀγάπην,

ἔπαθεν πόνους φοβεροὺς καὶ ἀνάγκας ὑπεστάθην·

εἶδα τὴν κακοπάθειαν τὴν ἔπαθεν δι’ ἐμένα

καὶ συμπονῶ εἰς τὰ ἔπαθεν, πολλὰ τὸν συλλυποῦμαι·

ὅρκον ἐποῖκα πρὸς αὐτὸν νὰ μὴ ἀποχωριστοῦμεν.

2100

f. 82^r

Νῦν δὲ διὰ τὸ θέλημα, πατήρ μου, τὸ ἐδικό σου

λέγω σε πράγμα τὸ φρονῶ καὶ σὺ νὰ τὸ θελήσης:

ἐγὼ ποθῶ τὸν Λίβιστρον καὶ σὺ τὸν Βερδερίχον·

πρόσταξε ἂς καβαλικεύσουσιν καὶ ἂς δώσουν κονταρέας

καὶ οἷον νικήση | εἰς τ’ ἄρματα, ἄνδρα νὰ τὸν ἐπάρω».

2105

     Ὁ βασιλεὺς ὑπέκλινεν εἰς θέλημαν τῆς κόρης

Συνεκατέβην ὁ πατὴρ τὸ θέλημαν τῆς κόρης,

μηνεῖ ἐμὲν ἡ ἐξαίρετος καὶ ὁ βασιλεὺς ἐκεῖνον.

Γίνεται εἰς τὸ Ἀργυρόκαστρον λόγος ὁ τοῦ πολέμου,

πλῆθος συνάζεται πολὺ ἀνδρῶν μὲ τὰς γυναίκας,

2110

συνάζουνταιν οἱ ἄρχοντες, τὸν γύρον οἱ τοπάρχαι,

γέροντες, νέοι, ἅπαντες, μικροί τε καὶ μεγάλοι,

καὶ εἰς δύο μέρη ἐστάθησαν νὰ βλέπουσιν οἱ πάντες.

Καβαλικεύουν οἱ ἑκατὸν οὓς εἶχα μετὰ μένα,

ἐπρόκυψεν ὁ βασιλεὺς καὶ ἡ κόρη μετ’ ἐκεῖνον

2115

f. 82^v

καὶ σύντομα ἐκαβαλίκευσεν λαὸς τοῦ Βερδερίχου

τὴν ρένταν ἐκονόμησαν, τὰ πάντα οἰκονομοῦσιν.

Οὐδεὶς ἀνθρώπων ἔμεινεν ἔσω τοῦ κάστρου τότε

καὶ οἱ ἄνθρωποι ἐμάχουντα μέσα ’ς ἐμὲν καὶ ἐκεῖνον· |

οἱ μὲν ἐκεῖνον ἤθελαν, φίλε μου νὰ νικήση,

2120

οἱ δὲ ἐμέναν ἤθελαν πάλε νὰ δοῦν τὸ νίκος.

Πάλιν Χρυσὸς ὁ βασιλεὺς θέλει νὰ ’τοιμαστοῦμεν

διὰ νὰ καβαλικεύσωμεν νὰ ἐμποῦμεν εἰς τὸ μέσον.

Βλέπω τὴν κόρην, ρίπτει με μαγνάδιν ἐδικόν της,

δένω το ’ς τὸ κεφάλι μου, πηδῶ, καβαλικεύω,

2125

ἐπαίρνω τὸ κοντάρι μου, σεβαίνω εἰς τὴν μέσην·

ἀνήβηκα, ἐκατέβηκα μὲ σχῆμαν τῆς ἀγάπης

διὰ νὰ μεταχερίζωμαι, φίλε μου, τὸ κοντάριν,

ὁ νοῦς μου νὰ ἔχη μέριμνα διὰ τὴν ἀποτυχίαν,

τῆς εἱμαρμένης τὸ ἄστατον νὰ τὸ πονῆ ἡ ψυχή μου.

2130

f. 83^r

Ὅμως με ὥραν ολιγὴν ἦλθεν ὁ Βερδερίχος

–μὴ κρύψω τὴν ἀλήθειαν, καλὸς ἦτον καὶ ἐκεῖνος

εἰς εἴτι εἴπης, φίλε μου, εἰς σχῆμα καὶ εἰς ἀνδρεῖαν–,

ἀνέβην, ἐκατέβηκεν καὶ ἐκεῖνος εἰς τὴν | ρένταν,

ὀλίγον ἐμαλάκισεν, φίλε μου, τὸ κοντάριν·

2135

κατάχερα ἐδειλίασα, μὴ μὲ τὸ ἀπιστήσης.

πάντα ὁ νοῦς μου ἔτρεμεν τὴν κακοαποτυχίαν.

Ὅμως μετὰ συμπλήρωσιν πάντων τῶν γινομένων

μέσον τῆς ρέντας στέκομαι, θέλω διὰ νὰ τὸν δώσω

καὶ πιλαλῶ τὸν μαῦρο μου καὶ πάγω πρὸς ἐκεῖνον

2140

καὶ ἐκεῖνος πάλιν κατ’ ἐμοῦ· γίνεται κτύπος μέγας

καὶ ταραχὴ καὶ θόρυβος πρὸς τοὺς παρεστηκότας.

Στοχῶ τὸ ὀμπροστοκούρβιν του, κρούγω τὸν κονταρέα

–μή μὲ ἀπιστήσης, φίλε μου, νὰ δῶ νὰ δῶ τὴν κόρην,

ν’ ἀξιωθῶ τὸ ὀρέγομαι, τὸ ἐπεθυμῶ, τὸ θέλω,

2145

f. 83^v

τῆς εἱμαρμένης τὸ ἄστατον νὰ μὴ μὲ καταλάβη,

τοῦ Ἔρωτος τὸ λόγιον νὰ μὲ πα | ρηγορήση,

τὸ εἶδα ἐν ὀνείρῳ μου, φίλε, διὰ τὴν κόρην–

    Ὁ Λίβιστρος ἐτζούστρισεν μετὰ τοῦ Βερδερίχου

    καὶ ὁ Λίβιστρος ἐνίκησεν κατὰ τοῦ Βερδερίχου

2150

ἠνίκα ἐγὼ τὸν ἔδωκα αὐτὸν τὸν Βερδερίχον,

νὰ εἶπες οὐκ ἐκάθετον ποτὲ εἰς τὸ φαρίν του

ἀλλὰ συντόμως ἔπεσεν παρέκει ἀκ τὸ φαρίν του.

Καὶ εὐθὺς τὸ πλῆθος ἵστατον καὶ τὴν ἀλήθειαν εἶπαν,

ἐφήκασιν νὰ μάχουνταιν καὶ εἰς ἐμέναν ἦλθαν:

2155

«Χαρὰ ’ς ἐσένα, Λίβιστρε, κερδαίνεις τὴν κερά μας!»

Καὶ ἡ κόρη τὸν εὐνοῦχον της ἔστειλεν πρὸς ἐμένα,

κρατεῖ με ἀπὸ τὸν τράχηλον, φιλᾶ με εἰς τὸ χέριν:

«Χάρησε, ζῆσε, σκίρτησε, τὴν τύχην εὐχαρίστει,

ἄθλιβος, ἀσκανδάλιστος, πονοαμεριμνημένος

f. 84^r

2160

καὶ τοὺς ὀπίσω πειρασμοὺς ρίψε, | ξενώθησέ τους».

Εἶδεν ὁ τόσος πληθυσμὸς τῆς κόρης τὸν εὐνοῦχον,

ἔδραμαν ὅλοι πρὸς ἐμὲ καὶ προσεκύνησάν με.

Πέμπει Χρυσὸς ὁ βασιλεὺς τέσσερεις ἄρχοντάς του,

φέρνουν σκουτάριν στρογγυλὸ καὶ ἀπάνου μὲ καθίζουν,

2165

εἰς ὕψος ἀνεβάζου με καὶ ἀπέκει μὲ εὐφημίζουν,

Χρυσὸν τὸν αὐτοκράτορα καὶ δεύτερον ἐμένα.

«Πολλὰ τὰ ἔτη», λέγουσιν, «πρῶτον τοῦ βασιλέως,

καὶ δεύτερον τοῦ Λίβιστρου γαμπροῦ τοῦ βασιλέως,

ρηγὸς Λιβάνδρου τοῦ λαμπροῦ καὶ νέου βασιλέως!»

Χρόνους μὲ τὴν παράξενον ἤμην, νομίζω, δύο,

ἄθλιβος, ἀνενόχλητος, ποθοαμεριμνημένος·

καὶ μετὰ τὴν παρέλευσιν, φίλε μου, τοῦ διχρόνου,

2305

f. 89^v

τῆς εἱμαρμένης τὸ ἄστατον κατ’ ἐδικοῦ μου ἐκλώστην,

ἡ κλωθομυριομπόδιστος ἐγύρισεν τὸν χρόνον,

ἡ τύχη μου ἡ κακόβουλος ἦλθεν κατ’ ἐδικοῦ μου.

Μίαν ἡμέραν βούλομαι νὰ ἔβγω εἰς τὸ κυνήγιν,

ἐγὼ καὶ ἡ | παράξενος ἡ ἐρωτικὴ Ροδάμνη

2310

μὲ ἄρχοντας, μὲ ἀρχόντισσας, σχεδὸν οἱ πάντες ἦλθαν

τὸ νὰ παραδιαβάσωμεν καὶ νὰ χαροῦμεν τάχα.

Ὅμως ἐμεῖς οἱ δύο μας με τ’ ἀρχοντόπουλά μας

ἐξέβημεν παράμερα τάχα νὰ κυνηγοῦμεν.

Συναπαντῶ πραγματευτὴν ἀνάμεσα τοῦ κάμπου

2315

ἄλογα νὰ ἔχη περισσὰ καὶ ἀνθρώπους μετ’ ἐκεῖνον

καὶ γραίαν γυναίκα, φίλε μου, νὰ κάθεται εἰς καμήλιν.

Καὶ πάλιν ὁ πραγματευτὴς ἔρκεται πρὸς ἐμένα

καὶ προσκυνᾶ τιμητικὰ μὲ πᾶσαν δουλοσύνην.

Λέγω τον: «Τίς εἰσαι, ἄνθρωπε, καὶ πόθεν ὑπαγαίνεις;»

f. 90^r

2320

Λέγει: «Πραγματευτής εἰμαι ἀπὸ τὴν Βα | βυλώνα».

«Τί ἔν’ τὸ πραγματεύεσαι;» πάλιν ἐρώτησά τον.

«Μαργαριτάριν καὶ βλατίν, χρυσάφιν και λιθάριν».

«Ἔχεις λιθάριν», εἶπα τον «πραγματευτή, νὰ ἐπάρω;»

«Ναῖσκε, αὐθέντη μου, ἔχω το καὶ δακτυλίδιν ἔναι

2325

αὐτόφυον, αὐτοκάματον, κόκκινον ὡς τὴν φλόγαν·

ἔχω καὶ δάον ἔμορφον καὶ πρέπει εἰς τὴν κερά μου,

τὸ ἀκόμη οὐκ ἐφάνηκεν ἄλλον ὡσὰν ἐτοῦτον·

καὶ ἂν ὁρίση ἂς τὸ ἰδῆ καὶ ἂς τὸ καβαλικεύση».

Σύρνει τὸ δάον, βλέπω το καί, πίστευσέ με, φίλε,

2330

f. 90^v

τὸν νοῦ μου εἰς τὸ θεώρι του ἐμυριοενέπαυσέ τον.

Ὀρέχθην το ἡ παράξενος νὰ τὸ καβαλικεύση·

ὅρισεν καὶ ἐκαβαλίκευσεν καὶ ἀνέβην καὶ ἐ | κατέβην

καὶ ἐπορπάτειε θαυμαστὰ ὥσπερ νὰ τρέχη ἄλλον.

Τὸ δὲ δακτυλιδόπουλον ἐκεῖνο τὸ σὲ εἶπα,

2335

εἶδα το καὶ ὀρέχθην το, τὴν χρόαν ἐθαυμάστην.

     Ὁ Λίβιστρος ὀρέκτηκεν, βάνει τὸ δακτυλίδιν·

     εὐθὺς νεκρὸς εὑρέθηκεν ὡσὰν ἀπεθαμένος

Βάνω το εἰς τὸ δακτύλι μου καὶ εὐθὺς ἀπενεκρώθην

καὶ ἐκ τὸ φαρί μου ἔπεσα εὐθὺς ἀπεθαμένος.

2340

Καὶ τί ἀπὸ τότε ἐγίνετον οὐκ ἐγνωρίζω, φίλε,

εἰς τὸν κακὸν πραγματευτὴν καὶ εἰς τὴν ἐξηρημένην·

τοῦτο ἠξεύρω μοναχὸν καὶ πῶς τὸ ’πεῖν οὐκ οἶδα,

ὅτι μὲ ὥραν ὀλιγὴν ἀνεψηλάφησάν με,

ηὗραν με κείμενον νεκρόν, εἶδαν, ἐγνώρισάν με.

2345

f. 91^r

Γίνεται θόρυβος πολὺς ἀπὸ τοὺς ἐδικούς μου,

πᾶς ἄνθρωπος εἰς τὴν ἐμὴν ἔδραμεν τότε θέαν,

ἔσω τοῦ κάστρου στρώνουσιν, παίρνου με, θέτουσί με,

κρατοῦσιν τὸ δακτύλι μου, βλέ | πουν τὸ δακτυλίδιν,

ἐβγάνουν, τάχα νὰ τὸ δοῦν, καὶ εὐθὺς ἀνεψυχώθην.

2350

Ἔζησα, ἀνεψύχησα, τὴν κόρην ἀνεζήτουν,

ἠρξάμην κατακόπτεσθαι, γίνεται θρήνος μέγας.

Εἶπαν με πῶς εὑρέθηκα καὶ πῶς ἀνεψυχώθην,

τὸ δακτυλίδιον ζητῶ, βάνω το εἰς τὸ μπουγγί μου

πάλιν εἰς ἀναζήτησιν ἐξέβηκα τῆς κόρης.

2355

Ἀκολουθοῦ με οἱ ἑκατὸν οὓς εἶχα μετὰ μένα

καὶ ἐπίασα στράταν καὶ κοπόν, τὸ ποῦ πάγω οὐ ξεύρω·

εἰς ἑκατὸν ἐκόπτετον μικρὰ μονοπατίτσα.

     Ὁ Λίβιστρος ἀπέστειλεν τὴν κόρην νὰ γυρεύσουν

Καὶ τὸν καθέναν ἔστειλα εἰς ἕνα μονοπάτιν·

2360

f. 91^v

δίχρονον ἐπαρέγγειλα τὸ νὰ περιπατοῦσιν

καὶ μετὰ τὴν συμπλήρωσιν πάλιν νὰ ἀποστραφοῦσιν

καὶ νὰ μὲ καρτερέσουσιν ἐκεῖ ὁποὺ τοὺς ἐφῆκα. |

Καὶ πάντες μὲ ἐπροσκύνησαν, τὸν κόσμον νὰ ὑπαγαίνουν.

Καὶ ἀπὸ τότε, φίλε μου, ἕως καὶ ηὗρα ἐσένα,

2365

νὰ μὴ ἐπιτύχω πούπετε ἄνθρωπον νὰ συντύχω

εἴμη ἐσέναν μοναχὸν διὰ νὰ σὲ πῶ τὰ πάσχω·

καὶ τὰ καλὰ καὶ τὰ κακὰ ὅλα ἐδιηγήθηκά τα

καὶ ὡσὰν ἐπαρηγορήθηκεν ὁ πόνος τῆς ψυχῆς μου.

Τῆς δὲ Αἰγύπτου ὁ βασιλεύς, φίλε, ὁ Βερδερίχος,

2370

f. 92^r

ἐκεῖνον τὸν ἐμήνυσαν νὰ πάρη τὴν Ροδάμνην,

καὶ μ’ ἐντροπὴν ἐγύρισεν καὶ μοναχὸς ἐδιέβην,

ἐπεῖ τὸν ἐκατέριξα πολλὰ ἐντροπιασμένα,

’ς τὴν τζούστριαν ὁποὺ ἐποίκαμεν ὀμπρὸς <’ς> τὸν βασιλέα,

λέγουν ὡσὰν ἐμίσευσεν πο | λλὰ ἐντροπιασμένα,

2375

ὄμοσεν ὅρκους δυνατοὺς τὴν κόρην νὰ τὴν κλέψη.

Καὶ μέσα εἰς τὴν ὁμιλίαν μας ἐφθάσαμεν τὴν χώραν,

ὕπα, ἂς ἀνασάνωμεν, τάχα νὰ κοιμηθοῦμεν

καὶ πάλιν αὔριον τὴν ὁδὸν νὰ πιάσωμεν ἐντάμα

                                         ⁎

καὶ πάλιν νὰ σὲ ἀφηγήσωμαι τὰ ἐπίλοιπα πικρά μου».

f. 93^v

Ὁ ἐμὸς πατήρ μου γέγονεν αὐθέντης Ἀρμενίας,

τῆς χώρας | ταύτης ὄνομα καλεῖται Λιταβία.

Γονεῖς ἐμοῦ τοῦ δυστυχοῦς πρῶτοι τῆς χώρας ταύτης,

τοῦ δὲ πατρός μου ὁ ἀδελφὸς ρήγας τῆς Ἀρμενίας.

2410

Εἶχεν πολλὰ παράξενην ὁ ρήγας θυγατέραν,

αἰσθητικήν, προσεκτικήν, πάνυ ὡραιωμένην·

ἄνδραν τὴν ἐπροσήφεραν ἐκ χώρας τῆς Περσίδος.

Πόθος εἰς τὴν καρδία μου τῆς κόρης μὲ ἐπροσῆλθε

καὶ ἐτρώγετο ἡ καρδία μου, ἔφθειρα τὴν ζωή μου,

2415

f. 94^r

τὸν νοῦ μου ἐκατέφθειρα καὶ τὴν ψυχή μου ἐχάσα.

Καὶ τὸν καιρὸν ἐγύρευα καὶ ἐπάντεχα τὴν ὥραν·

ὁ Πέρσος ἐταξίδευσεν μακρὰ ἐκ τὴν Λιταβία,

ἔτυχεν ἔλειπεν καιρόν, χρόνον νὰ πῶ καὶ πλέον.

Τὴν κόρην ἐφανέρωσα τὸν πόνον τῆς ψυχῆς μου, |

2420

εἶπα την διὰ τὴν ἀγάπην της πόνους μεγάλους πάσχω.

Ἤκουσεν ἡ παράξενος καὶ ἐσυνεπόνεσέ με,

ἔπασχεν τὰς κακώσεις μου, τὰς θλίψες μου ἐλυπᾶτον,

κατένευσεν εἰς ἔρωταν καὶ αὐτὴ τὸν ἐδικό μου.

Λοιπὸν τὰ πάντα ἔμαθεν αὐθέντης ὁ πατήρ μου,

2425

τὸν πόθον καὶ τὸν ἔρωτα τὸν εἶχα πρὸς αὐτήναν

καὶ πάλιν ὁ πατέρας της καὶ αὐτὴν ἐγνώρισέν την·

εἰς μέρος ἐνουθέτησεν ἐκείνην ὁ πατήρ της,

μέρος ἐπαπειλήσατο ἐμὲν ὡς συγγενήν του.

Εἶχεν τας ἡ καρδία μου, φίλε, τὰς ἀπειλάς του,

2430

f. 94^v

νὰ εἶπες τοὺς φοβερισμοὺς τίποτα οὐδὲν τοὺς εἶχα.

Ἤλεγα ὅτι ἄνθρωπος νὰ αἰσθάνεται τὸν κόσμον

ἂν οὐ πονέση διὰ ἔρωταν, δι’ ἀγάπην ἂν οὐ πάθη,

οὐκ ἔναι ἔρου δουλευτής, οὐκ ἐγνωρίζει πόθον. |

Τί τὸ λοιπὸν ἐγίνετον, ἄκουσε νὰ θαυμάσης.

2435

Εἶδεν ἀδιαχώριστον τὸν ἐδικό μου πόθον

καὶ τῆς ὡραίας τὸν ἔρωτα νὰ κεῖται εἰς ἐμένα·

ἐκείνην μὲν ὀνείδισεν καὶ ὀργίστην ὁ πατήρ της

καὶ λόγους δικασίματος εἶχεν καὶ νουθεσίας,

εἶπεν πολλὰ ὀνειδιστικὰ πρὸς τὴν ἐξηρημένην,

2440

ἐμὲ δὲ πέμπει καὶ κρατεῖ, σίδερα μὲ φοραίνει,

χερόψιν εἰς τὸν τράχηλον, καὶ εἰς φυλακὴν μὲ βάνει

καὶ χρόνον ἕναν ἥμισυ ἤμην φυλακισμένος.

Τότε ὁ Πέρσος ἔφτασεν, φίλε, ἐκ τὸ ταξίδιν,

ἤκουσεν τὰ γενόμενα ὅλα κατέμαθέν τα

2445

f. 95^r

καὶ ἀπὸ τότε ἐγύρευεν καιρὸν νὰ μὲ καταφονεύση.

Μαθάνει το ἡ παράξενος, πολλὰ στενοχωρεῖται·

πολλὰ ἐκακοπάθησεν ὥστε νὰ μὲ ἐβγάλη

ἐμὲν ἀπὸ τὴν φυλακὴν | καὶ νὰ μ’ ἐλευθερώση.

Εἶπα σε τὰς ὀδύνας μου καὶ τὰ ἐστεναχωρήθην

ὡς ἐν συνόψει καὶ κοντά, μὴ σὲ λυπήσω πλέον».

2740

Λέγει: «Παιδία μου καλά, εἴτι καλὸν ἐποῖκα·

ταύτην τὴν νύκταν ἅπασαν τοὺς δαίμονας ἐλάλουν,

τὰ ἄστρη ἐσυντύχαινα, τὰ μαγικὰ ἐπολέμουν,

τοὺς δαίμονας ἐλάλησα καὶ ἐκριβολόγησά τους

νὰ μάθω ἂν ἔναι δυνατὸν νὰ δράξετε τὴν κορήν

καὶ ἡ κόρη τί νὰ πολεμῆ καὶ ποῦ νὰ κατουνεύη.

2745

f. 106^v

Ἡ κόρη ἐσυβιβάστηκεν μετὰ τοῦ Βερδερίχου

νὰ γένη ξενοδόχισσα, ξενοδοχεῖον νὰ βλέπη

χρόνους, ὡς μέ ’παν, τέσσερεις, οἱ δαίμονες οἱ πρῶτοι·

καὶ μετὰ τὴν συμπλήρωσιν τῶν χρό | νων τῶν τεσσάρων

νὰ γένη τέλεια δούλη του, ἐγνήσια ἐδική του,

2750

εἰς θέλημάν του νὰ ἐλθῆ, λέγω, τοῦ Βερδερίχου.

Λοιπὸν τὸ ξενοδόχειον τώρα ἐκ νέας τὸ ἐποῖκεν,

ἔχει πλησίον καὶ λουτρὸν νὰ λούγουνταιν οἱ ξένοι.

Λοιπόν, παιδία μου, ἀπὸ τοῦ νῦν κάτσετε ’ς τ’ ἄλογά σας,

περάσετε τὸν ποταμὸν τὸν λέγουσιν Εὐφράτην

2755

καὶ πρῶτον ὁποὺ ἀπαντήσετε, ἐκεῖνον ἐρωτᾶτε

τὸ νὰ σᾶς δείξη τὴν ὁδὸν καὶ τὸ ξενοδοχεῖον.

Καὶ ἀφὸν εὑρῆτε τὴν ὁδὸν καὶ τὸ ξενοδοχεῖον

λαλήσετε ὡς ἄνθρωποι ξένοι καὶ διαβάται·

ὀμπρός ἂς πάγη ὁ Κλιτοβὸς ὡς ξένος καὶ ὡς διαβάτης·

2760

f. 107^r

εἰπεῖν σε θέλει: «Ἀπόζευσε, μονή ἔναι διὰ νὰ μείνης

καὶ ὅσα ἐκακοπάθη | σες νὰ μὲ τὰ ἀναδιδάξης».

Καὶ ἀφότου δώσης εἰς αὐτήν, λέγω, ἐγνωριμίαν,

εἰπέ την «Οἰκονόμησε τὸ δάον», ἐὰν τὸ ἔχει,

ἐκεῖνο ὁποὺ τὴν ἤφερεν μετὰ τοῦ Βερδερίχου.

2765

Καὶ ὡς μετὰ ταῦτα εἰπῆτε την τὰ πάσχετε δι’ αὐτήναν,

τὸ ὄνομά σας δείξετε, τὸ πῶς δι’ αὐτὴν ὑπᾶτε.

Καὶ ἐγὼ πάλιν, παιδία μου, ὅσο μπορῶ, νὰ πράττω

μὲ μαγικά, μὲ δαίμονας, με τ’ ἄστρη, μὲ τὸ φέγγος.

3310

Καὶ τὸ ν’ ἀκούσω λόγον του νὰ ὀμόσωμεν ἐντάμα,

πεζεύω ἐκ τὸ ἄλογον καὶ ἐκεῖνος μετὰ μένα

καὶ ὅρκον ἐδώκαμεν φρικτὸν νὰ εἴμεθεν ἐντάμα,

καὶ εἴτι ἂ μᾶς ἔλθη κίντυνος νὰ μὴ ἀποχωριστοῦμεν.

Ἀφότου γὰρ ὀμόσαμεν νὰ μὴ ἀποχωριστοῦμεν,

ἄκουσε, ξενοδόχισσα, τὸ τί μὲ ἀφηγήθην».

3315

f. 128^r

Καὶ ἀπὸ τότε ἐχείρισα τὸ νὰ τὴν ἀφηγοῦμαι

εἴτι ἐὰν μὲ εἶπε ὁ Λίβιστρος ὅλα νὰ τῆς τὰ | δείξω·

μόνο τὴν χώραν ἔκρυψα καὶ τὸ ὄνομαν ἐκεῖνου.

Εἰς μὲν τὰ πρῶτα ἐκάθετον καὶ ἐφκράτονέ με ἡ κόρη

καὶ μόνον ἐνεστέναζεν καὶ πάλιν ἐφικρᾶτον

3320

καὶ ἐτρέχαν καὶ τὰ δάκρυα της ὡς στάζει ὁ κεραμόρος.

Ὅταν δὲ εἰς ὑπόθεσιν ἐσέβην τοῦ Λιβίστρου

καὶ εἶπα την πῶς ἐξέβηκεν ἀρχὴν εἰς τὸ κυνήγιν

πῶς τὸ τρυγόνι ἐδόξευσεν καὶ τὸ ἄλλον ἐφονεύτην,

πῶς ἐφονεύτην τὸ ἕτερον τὸν συγγενήν του ἐρώταν,

3325

πῶς τὸν διδάσκει τοὺς δεσμοὺς ἐκεῖνος τῆς ἀγάπης,

πῶς τὸ καθένα ἐρωτικόν λέγει το μετὰ πόθου,

πῶς ἐφαντάστη τὸ βραδὺν καὶ μετὰ πόσου πόθου,

πῶς τὸν εὑρίσκουν οἱ ἔρωτες καὶ πῶς τὸν ὑπαγαίνουν,

πῶς μὲ τὰ νουθετήματα αὐτοὶ τὸν συντυχαίνουν

f. 128^v

3330 

καὶ πῶς ἐσέβην τὴν αὐλὴν τοῦ Ἐρω | τοκρατοῦντος,

πῶς ηὗρεν τὸ παλάτιν του καὶ τί τὸν συντυχαίνει,

πῶς, πῶς τὸν ἀποκρίνεται καὶ ἐκεῖνος ἐν ὀνείρῳ,

πῶς ὄμοσεν τὸν Ἔρωταν ἀπάνου εἰς τὸ σπαθίν του,

πῶς, πῶς ὁ μάντης τὸν λαλεῖ ὅλα τὰ θέλει πάθει,

3335

πῶς ἐξυπνᾶ ἐκ τὸ ὄνειρον καὶ τίναν τ’ ἀφηγεῖται

καὶ πῶς ποθοεφαντάκτηκεν πάλιν τὴν ἄλλην νύκταν,

πῶς ηὗρεν καὶ τὸν Ἔρωταν μέσα εἰς τὸ μεσοκήπιν,

πῶς ποταπὴν παράξενον ἐκράτειεν ἐκ τὸ χέριν,

πῶς τὶς τὴν δίδει «ἔπαρ’ την» καὶ ἐκεῖνος πῶς τὴν χάνει,

3340

f. 129^r

πῶς πάλιν πῶς ἐξύπνησεν καὶ πῶς τὸ ἀφηγεῖται,

πῶς ἐκ τὴν χώραν του ἔφυγεν καὶ πόσον ἐπερπάτει

καὶ μετὰ πόσου πειρασμοῦ ηὗρεν τὸ ἐπεθύμα,

καὶ ἁπλῶς τὸ πᾶν καταλεπτόν, ὅλα τὰ ἐφηγησάμην

τὴν ποθοξενοδόχισσαν | ἐκείνην τὴν Ροδάμνην.

3345

Καὶ ἐκείνη ἡ παράξενος ὅλα καλὰ ἐφκρᾶτον

καὶ μετὰ πόσου στεναγμοῦ καὶ μετὰ πόσου πένθους!

Καὶ μέσα εἰς τὴν ὑπόθεσιν ὡς λάθος εἶπα τοῦτο:

τὸ ὄνομαν ἐλάλησα καἰ χώραν τοῦ Λιβίστρου·

καὶ ὡς ἤκουσε ἡ παράξενος λιγοθυμεῖ καὶ πίπτει

3350

     Ἡ κόρη ὡς ἐκατέλαβεν τοῦ Κλιτοβοῦ τοὺς λόγους,

     τὰ ἔπαθεν ὁ Λίβιστρος δι’ αὐτήναν εἰς τὸν κόσμον,

εὐθὺς ἐλιγοθύμησε ὡσὰν ἀπεθαμένη

ἄψυχος –ἄπνουν τὸ φανέν –, τελείως ἀποθαμένη.

Βλέπω την τήν παράξενον, σηκώνομαι, κρατῶ την,

3355

φέρνω νερόν, δροσίζω την καὶ ὀλίγον ἐπανῆλθεν.

Λέγω: «Μὴ ποίσης ταραχήν, σίγησε, μὴ φωνάξης·

ἔχεις ἐδῶ τὸν Λίβιστρον, σίγησε, μὴ λυπᾶσαι».

Ὀλίγον ἐπανήφερεν καὶ πάλιν καταπέπτει,

ἄψυχον λιγοθύμημα, ἐγγὺς ἀναιστησίας.

«Ἦτον ὀμπρὸς ὁ Λίβιστρος καὶ ἐγὼ κατόπιστέν του·

οὐκ ἐγνωρίζει σύντομα τὸν Λίβιστρον ἡ κόρη,

ἐκεῖνος ἐνετράνισεν καὶ εὐθὺς ἐγνώρισέ την. |

f. 136^r

3530

Ὁρμᾶ νὰ ὑπάγῃ πρὸς αὐτήν, λιγοθυμεῖ καὶ πίπτει.

Δράσσω, κρατῶ τὸν Λίβιστρον, φέρνει τὰ λογικά του,

θωρεῖ τον ἡ ἐρωτική, ἡ ἔμνοστη φουδούλα,

ἀναισθητεῖ, λιγοθυμεῖ, πάλιν ἀνεσηκώθην.

Ἀφήνω τον τὸν Λίβιστρον καὶ εἰς αὔτην ὑπαγαίνω

3535

γοργὰ πολλά, ὡς ἠμπόρεσα, σύντομα πάλιν τρέχω,

φέρνω νερὸν, δροσίζω την, σηκώνω, ἐγρηγορῶ την,

ἀπέσω φέρνω, θέτω την εἰς τὸ ξενοδοχεῖον.

«Ἦλθεν εἰς νοῦν, εἰς αἴστησιν, τὸν Λίβιστρον ἐζήτει,

ἐκεῖνος πάλιν κείτεται ἄψυχος, νεκρωμένος.

3540

f. 136^v

Ὑπάγω πάλιν εἰς αὐτόν, βλέπω ἀναισθησίαν,

ἀναίστητος ἐκείτε | τον, ἐσπάρασσεν καθ’ ὥραν,

ἀπεξενώθην, ἔφυγεν τὸ αἷμαν ἀπ’ ἐκεῖνον

καὶ ὡς νεκρὸς ἐφαίνετον, ζωὴν ποσῶς νὰ μὴ ἔχη.

Ἐπαίρνω τὸν ἀναίστητον, θεωρεῖ τον ἡ Ροδάμνη,

3545

εἷς ἄλλον ἐνετράνισαν, φέρνουν τὰ λογικά των,

περιλαμπάνουσιν γλυκέα, φιλοῦν ὡραιωμένα,

Καὶ μετὰ τοῦ φιλήματος καὶ τὰς περιπλοκάς των,

ἐγέρθησαν, ἐκάθισαν, ἐχείρισαν νὰ λέγουν

λόγους τοὺς ἔχει ἀσχόλησις καὶ ποθοεπιθυμία:

3550

f. 137^r

«Καλῶς τὴν ξενοδόχισσαν, τὴν κόρην τὴν Ροδάμνην!»

     Πάλιν ἡ κόρη πρὸς αὐτὸν τοιούτους λόγους λέγει·

     μετὰ χαρᾶς τὸν Λίβιστρον ἡ κόρη τὸν ἐλάλει

«Καλῶς τὸν ξενοδόχο μου, τὸν τῆς καρ | δίας μου φίλον!

Καλῶς τὸ παρηγόρημαν καὶ φῶς τῶν ὀμματίω μου!

3555

Καλῶς τὸν ἀπεξένωσεν ἡ τέχνη τῆς μαγείας

καὶ τὸν ἐπαρεπίκρανεν ἡ τύχη του διὰ μένα!»

Καὶ πάλιν εἰς τοὺς λόγους των λιγοθυμοῦν καἰ πίπτουν.

Καὶ πράγμα εἶδα φοβερὸν καὶ ὑπερεθαύμασά το·

πόθος ὁμοῦ καὶ θάνατος νὰ μάχουνταιν ἐντάμα,

3560

ἐκείνη νὰ ὀλιγοψυχῆ καὶ ὁ Λίβιστρος συφέρνει

καὶ ἀπλῶς ἀπ’ αὖτον εἰς αὐτὴν καὶ ἀπ’ αὔτην εἰς ἐκεῖνον,

νὰ συχνοπεριπλέκουνταιν, τάχα τὸ νὰ συφέρνουν

καὶ πόσα τόσα πράγματα πάσχουν ὁποὺ ποθούσιν.

3960

Τότε κελεύει ὁ Λίβιστρος ἄρχοντας, μεγιστάνους

δουκάδας, φίλους, γνήσιους, πάντας τοὺς συγγενούς του

ἐσύναξεν καὶ λέγει τους τούτας τὰς συντυχίας:

«Ἀκούσατε, τοπάρχες μου καὶ ὅλοι συγγενεῖς μου:

     Ὁ Λίβιστρος δημηγορεῖ, τὸν Κλιτοβὸν ἐπαῖνεν,

     τὴν συντροφίαν τὴν καλήν καὶ τὰς βοήθειάς του

3965

Φίλος ἐμὸς ὁ Κλιτοβὸς, ὃν ἔδειξεν ἡ τύχη,

εἰς τοτοσαύτας συμφορὰς εἶχα τον βοηθό μου.

Σήμερον ἦρτεν μετ’ ἐμὲν εἰς τὴν ἐμὴν πατρίδα,

αἰχμάλωτος, ὁλόξενος, μυριοπαραδαρμένος·

καὶ <ἐκ τὸ> καλοσυμβούλευτον καὶ τὸ καλόγνωμόν του

3970

f. 151^v

ηὕραμεν τὴν ἐρωτικὴν δέσποιναν τὴν Ροδάμνην.

Χώρας ἐπαρεδράμαμεν, πολλὰς ἀνά | γκας εἶδα.

Λοιπὸν ἐκεῖνο ὁποὺ ἔταξα θέλω νὰ τὸ πληρώσω

καὶ τὴν ἑτέραν ἀδελφὴν δέσποινας τῆς Ροδάμνης

νὰ τὶς τὴν δώσω σύζυγον, σύγαμπρον νὰ τὸν ποίσω».

3975

3979

3978

Ἤκουσαν οἱ πρωτεύοντες, τῆς χώρας οἱ τοπάρχαι,

πάντες συνανευφήμισαν, εἶπαν τοὺς λόγους τούτους:

«Λιβίστρου τοῦ πανευτυχοῦς, ὁμοῦ καὶ Κλιτοβῶντος

Πολλὰ τὰ ἔτη!» λέγουσιν ἀπὸ ψυχῆς οἱ πάντες.

«Φημίζομεν, δοξάζομεν ὡς βασιλεῖς μεγάλους».

3980

Ἀλλ’ ὅμως τὴν ὑπόθεσιν ἃς τὴν συχνοκοντέψω.

Ἔζησα χρόνους ἱκανοὺς μετὰ τὴν Μελανθίαν

καὶ ἐκεῖνος ἐλησμόνησεν τοὺς παροπίσου πόνους.

Πάλιν ἡ κλώστρια τύχη μου κατ’ ἐδικοῦ μου ἐκλώσθην,

ἔκλινεν πάλιν ἡ βουλή, ἡ ἀσύστατος ἡ τύχη

f. 151^r

3985

ἐπιβουλεύτην κατ’ ἐμοῦ | τὸ νὰ μὲ θανατώση

καὶ τοῦ θανάτου τὸ σπαθὶν δι’ ἐμέναν ἠκονήθην.

Παίρνει ὁ Χάρος ληστρικῶς τὴν κόρην Μελανθίαν

καὶ ἐγὼ ἐκατεστάθηκα αἰχμάλωτος καὶ ξένος.

Ὅμως οὐδὲν ἠθέλησα ἐκεῖ νὰ ἀπομείνω.

3990

Ὁ Λίβιστρος ἠθέλησε νὰ συνοδοιπορήση

πάλιν νὰ ἔβγη μετ’ ἐμὲν νὰ κοσμοανατρέχη

καὶ ἐγὼ οὐδὲν ἠθέλησα ποσῶς νὰ τὸν ἀκούσω.

Καὶ πάλιν ἦλθε με βουλὴ καὶ λογισμὸς καὶ γνώμη,

ἐνθύμησις καὶ μέριμνα καὶ νοῦς εἰς τὴν καρδίαν,

3995

πάλιν νὰ ἔβγω μόνος μου εἰς τὴν ἐμὴν πατρίδα,

ἂν ἔναι ὁδὸς νὰ τὴν ἰδῶ, νὰ τὴν ἀναζητήσω.

Καβαλικεύω τὸ λοιπόν, ζώνομαι τὰ ἄρματά μου

καὶ ἐβγαίνω εἰς ἀναζήτησιν τῆς γονικῆς μου χώρας.

Ηὕρηκα πάντας τοὺς ἐμοὺς καὶ συγγενοὺς καὶ φίλους,

                                  <***>

f. 152^v

4000

τὴν γονική μου | αὐθεντία νὰ χαίρωμαι, ὡς θέλω,

ἐγὼ μὲ τὴν παράξενον τὴν κόρην τὴν Μυρτάνην.

                                       *

Τοὺς πόνους περιεφήμισα φίλου μου τοῦ Λιβίστρου,

τοὺς ἐκατεπικράθηκα μόνος μου μετ’ ἐκεῖνον,

ὅλους τοὺς ἀφηγήθηκα τοὺς πόνους καὶ πικρίας.

4005

Τίς νὰ εἰπῆ τὰς κακώσεις μου τὰς έπαθα εἰς τὸν κόσμον;

Τίς κατὰ μέρος τὰς ἐμὰς ἀφηγηθεῖ πικρίας;

Τίς νὰ συγγράψη μερικῶς τῆς ξενιτείας τὰ πάθη;

Καὶ ποῖος νοῦς νὰ δυνηθῆ πάντα νὰ καταλέξη;

Ταῦτα τὰ περισσότερα, λέγω, ἂν τὰ συγγράψω

4010

f. 153^r

καὶ ἄρτι ἀπλῶς ἐρωτικὰ θελήσω καταλέξειν,

ἅπαντες ὁποῦ μὲ ἀκούσουσιν οἱ πάντες νὰ θλιβοῦσι,

νὰ συμπονοῦν τοὺς πάσχοντας καὶ τοὺς ποθοδαρμένους

καὶ πρὸς ἑτέρους πάσχοντας ταῦ | τα νὰ διηγοῦνται».