Αισώπου Μύθοι

Συγγραφέας: Νούκιος Ανδρόνικος Αιτωλός Γεώργιος

Οι «αισώπειοι μύθοι» εισάγουν στην κλασική αρχαιότητα (6ος-5ος αι. π.Χ.) ένα νέο είδος με μεγάλη επίδραση στη μεταγενέστερη λογοτεχνία, τον διδακτικό μύθο. Αυτές οι σύντομες, αλληγορικές/διδακτικές και διασκεδαστικές ιστορίες με πρωταγωνιστές, συνήθως, ζώα με ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά αρχικά διαδόθηκαν προφορικά, όμως από την ελληνιστική εποχή (4ος αι. π.Χ.) και μετά γνώρισαν αλλεπάλληλες γραπτές επεξεργασίες και πλούσια μεταφραστική τύχη σε άλλες γλώσσες. Οι πρώτες δημώδεις μεταφράσεις εμφανίζονται στον 16ο αι. με μικρή χρονική απόσταση μεταξύ τους. Η πεζή, του Ανδρόνικου Νούκιου, σηματοδοτεί την απαρχή της έντυπης σταδιοδρομίας των νεοελληνικών Μύθων και η έμμετρη, του Γεώργιου Αιτωλού, φανερώνει τις μεγάλες δυνατότητες του δημώδους ποιητικού λόγου.

Γιώργος Μ. Παράσογλου (επιμ.), Ανδρόνικος Νούκιος, Γεώργιος Αιτωλός, Αισώπου μύθοι. Οι πρώτες νεοελληνικές μεταφράσεις [Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη, ΣΠ 58], Εστία, Αθήνα 1993.

Σύνταξη ενότητας

Εισαγωγή

Κατεβάστε το κείμενο της εισαγωγής

Ελάχιστα στοιχεία είναι γνωστά για τη ζωή του Αισώπου και αυτά χαρακτηρίζονται από μεγάλη ασάφεια και πολλές αντιφάσεις. Σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές, πιθανότατα έζησε τον 7ο ή 6ο αιώνα π.Χ., από ’κει και πέρα όμως οι επιμέρους πληροφορίες της ζωής και της δράσης του κινούνται στον χώρο της ανεκδοτολογίας και του θρύλου. Η επικρατέστερη άποψη τον θέλει να κατάγεται από τη Φρυγία ή τη Σάμο –μολονότι, όπως και ένα άλλο εμβληματικό και αμφισβητούμενο, όσον αφορά την ιστορική του ύπαρξη, πρόσωπο της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, τον Όμηρο, πολλές πόλεις τον διεκδικούν– και να αγοράζεται κάποια στιγμή ως δούλος από τον σάμιο φιλόσοφο Ξάνθο. Αυτά και πολυάριθμα περιστατικά της ζωής του, γνωστά ήδη από τον 5ο αιώνα π.Χ., τα οποία στη συνέχεια διογκώθηκαν και επενδύθηκαν με φανταστικά στοιχεία και πλασματικά γεγονότα (π.χ. η περιβόητη δυσμορφία του, η εξαιρετική ευφυΐα του, ο παράδοξος θάνατος του κ.ά.), συνιστούν τις ιστορίες που είναι ευρύτερα γνωστές ως «μυθιστόρημα του Αισώπου» (Πούχνερ & Λεντάρη 2007, 41) και οι οποίες γύρω στον 1ο μεταχριστιανικό αιώνα αποκρυσταλλώθηκαν γραπτά στο «βιογραφικό μυθιστόρημα» με τίτλο Βίος του Αισώπου, κείμενο που γνώρισε αλλεπάλληλες επεξεργασίες και μεγάλη επιτυχία κατά τη βυζαντινή περίοδο και την Τουρκοκρατία.

Βέβαια, η παγκόσμια αναγνώριση του Αισώπου και η τεράστια απήχησή του στη μεταγενέστερη λογοτεχνία δεν οφείλεται τόσο στον μυθιστορηματικό του βίο, αλλά προπαντός στους αποδιδόμενους –ήδη από την εποχή του– σε αυτόν μύθους, δηλαδή τις σύντομες, διασκεδαστικές και διδακτικές ιστορίες στις οποίες πρωταγωνιστούν κατά κανόνα ζώα με ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά. Η απόδοση αυτή έχει ξεσηκώσει μια μεγάλη φιλολογική συζήτηση για το κατά πόσο ο Αίσωπος «ήταν πράγματι ο “ευρετής” (ο επινοητής) των μύθων ή υπήρξε ο εμβληματικός αφηγητής τους» (Πούχνερ & Λεντάρη 2007, 41). Οι μελετητές θεωρούν σίγουρο ότι η παράδοση των διδακτικών μύθων με πρωταγωνιστές ζώα προϋπήρχε του Αισώπου και ήταν γνωστή σε ποιητές όπως ο Αρχίλοχος και ο Ησίοδος (και οι δύο έζησαν τον 7ο αι. π.Χ.), ωστόσο σήμερα είναι ευρύτερα αποδεκτό πως ο δούλος από τη Φρυγία υπήρξε ο πρώτος που απέσπασε τις αφηγήσεις αυτές από το ευρύτερο λογοτεχνικό πλαίσιο όπου συνήθως εντάσσονταν, καθιστώντας τες αυτόνομο λογοτεχνικό είδος και τον εαυτό του τον εισηγητή της διδακτικής μυθολογίας στον ελλαδικό χώρο. Είναι επίσης σίγουρο ότι δεν (κατ)έγραψε κανέναν από τους μύθους που κυκλοφορούν με το όνομά του, αλλά τους διηγούνταν προφορικά.

Η προφορική διάδοση των αισώπειων μύθων φαίνεται ότι πήρε μεγάλες διαστάσεις από την κλασική αρχαιότητα, επηρεάζοντας ακόμα και τη γραπτή παραγωγή συγγραφέων όπως ο Πλάτωνας, εντούτοις η πρώτη συναγωγή τους σε μια γραπτή συλλογή είναι δημιούργημα της ελληνιστικής περιόδου (4ος αι. π.Χ.) και οφείλεται στον αριστοτελικό φιλόσοφο και πολιτικό Δημήτριο τον Φαληρέα. Η συλλογή αυτή δεν σώζεται (παραδίδεται μόνον ο τίτλος της), μπορεί όμως να εικάσει κανείς ότι λειτούργησε κανονιστικά για τις μετέπειτα διευρυμένες και επαυξημένες «αισωπικές» συλλογές της αρχαιότητας (Παράσογλου 1993, 51). Αναντίρρητα σημαντικοί σταθμοί στην πρόσληψη του αισωπικού μύθου ως αυτόνομου λογοτεχνικού είδους στάθηκαν δύο έμμετρες διασκευές, η πρώτη χρονικά του θράκα απελεύθερου δούλου Φαίδρου (1ος αι. μ.Χ., Ρώμη) σε λατινική γλώσσα, και η δεύτερη στα ελληνικά από τον ιταλικής καταγωγής ελληνόφωνο Βάβριο ή Βαβρία, μάλλον τον 2ο μεταχριστιανικό αιώνα, στη Συρία. Και τα δύο έργα αργότερα μεταπλάστηκαν επανειλημμένα σε συναφείς συλλογές, όπου πλέον όχημα της αφήγησης έγινε ο πεζός λόγος, με τον οποίο ο αισωπικός μύθος έγινε διεθνώς γνωστός.

Από την πολύκλαδη και ενίοτε αλληλένδετη χειρόγραφη παράδοση των πεζών αισωπικών μύθων της ύστερης αρχαιότητας (βλ. Παράσογλου 1993, 50-65), τρεις είναι οι βασικές συλλογές μέσω των οποίων διασώθηκε –σε μεταγενέστερα βυζαντινά χειρόγραφα από τον 11ο αι. κ.ε.– ώς σήμερα το μεγαλύτερο μέρος τους: η συλλογή I ή Augustana, η συλλογή ΙΙ ή Vindobonensis και η συλλογή ΙΙΙα ή Accursiana, που πήραν τα ονόματά τους είτε από το βασικό χειρόγραφο στο οποίο διασώζονται (οι 2 πρώτες) είτε από τον πρώτο τους εκδότη (η τρίτη). Η τελευταία ονομάζεται και «Πλανούδεια», καθώς σε ορισμένα χειρόγραφά της το κείμενο του Βίου του Αισώπου που προηγείται των Μύθων αποδίδεται στον σημαντικό λόγιο και φιλόσοφο/θεολόγο του 13ου αι. μ.Χ. Μάξιμο Πλανούδη, η απόδοση όμως αυτή παραμένει αβέβαιη (Παράσογλου 1993, 61).

Με το κείμενο της συλλογής ΙΙΙ συντελείται η μετάβαση από τη χειρόγραφη στην έντυπη παράδοση των αισώπειων μύθων, δίχως ωστόσο η τελευταία να αντικαθιστά πλήρως την πρώτη. Οι μύθοι εκδίδονται για πρώτη φορά, μαζί με τον βίο του Αισώπου, στο Μιλάνο το 1479 ή 1480 από τον Bonus Accursius, ο οποίος χρησιμοποιεί τα (νέα) τυπογραφικά στοιχεία μιας πολύ σημαντικής φυσιογνωμίας στην ιστορία της ελληνικής τυπογραφίας, του Κρητικού Δημήτριου Δαμιλά, υπεύθυνου για το πρώτο ελληνικό βιβλίο που τυπώθηκε στην ίδια πόλη το 1476. Η έκδοση του Accursius περιλαμβάνει τους 147 από τους 148 μύθους της συλλογής ΙΙΙα και στα επόμενα χρόνια επαναλαμβάνεται, αυτούσια ή με απαλείψεις, από διάφορα εκδοτικά εγχειρήματα, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν εκείνα του πληθωρικού ουμανιστή τυπογράφου Άλδου Μανούτιου (1505) και του Δαλματού Damian di Santa Maria (1525) στο βενετικό τυπογραφείο των αδελφών da Sabbio. Η εμπλοκή με τον Αίσωπο ονομάτων (Damian di Santa Maria, da Sabbio) που εκείνα τα χρόνια ασχολούνται ενεργά με την παραγωγή και διακίνηση του νεοεμφανιζόμενου νεοελληνικού λογοτεχνικού βιβλίου, σε συνδυασμό με τη μετάφραση του αρχαίου κειμένου σε πολλές ευρωπαϊκές (νεολατινικές ή όχι) γλώσσες και το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη δημώδη γραμματεία, προαναγγέλλουν τη διασκευή των αισωπικών μύθων στη δημώδη γλώσσα, η οποία εμφανίζεται με μικρή καθυστέρηση.

Έτσι, η πρώτη μετάφραση των Μύθων στα νέα ελληνικά «προέρχεται από το μεγάλο πνευματικό κέντρο του ελληνισμού τον 16ο αιώνα, τη Βενετία,» (Παράσογλου 1993, 69) και με βάσιμες ενδείξεις αποδίδεται στον Κερκυραίο Ανδρόνικο Νούκιο (αρχές 16ου αι.-μετά το 1556), για τον οποίο οι διαθέσιμες βιογραφικές πληροφορίες είναι ελλιπείς. Πάντως, στην πολυδιάστατη δραστηριότητα του ανήσυχου αυτού αστού, που ανελίχθηκε κοινωνικά το 1537 λίγο πριν την οικογενειακή μετανάστευση στη Βενετία λόγω της καταστροφής της Κέρκυρας από τον τουρκικό στόλο (Κεχαγιόγλου 1999, 90), καταγράφονται αξιόλογες επιδόσεις επιμελητή και αντιγραφέα χειρογράφων στην υπηρεσία της βενετικής τυπογραφίας (μεταξύ 1541-1545) καθώς και διπλωματικές αποστολές ή/και μισθοφορικές υπηρεσίες στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη (1545/46-1547), με κατάληξη την επιστροφή και μόνιμη εγκατάσταση στην πατρίδα του μετά το 1550 – η τελευταία μαρτυρία για τη ζωή του είναι του 1556.

Στο νησί του ο Ανδρόνικος ολοκλήρωσε το τρίτο γνωστό του λογοτεχνικό έργο, την Τραγωδία εις την του Αυτεξουσίου αναίρεσιν (1551), παράφραση μιας ιταλικής θεατρικής αντιπαπικής σάτιρας σε αρχαΐζουσα γλώσσα, στην οποία μπολιάζονται λέξεις του εκκλησιαστικού ιδιώματος και σποραδικοί δημώδεις τύποι, γεγονός που σημειώνει μια γλωσσική εξέλιξη σε σχέση με το δεύτερο, τις αυστηρά αρχαΐζουσες ταξιδιωτικές Αποδημίες (1547), καρπό της διπλωματικής και μισθοφορικής του σταδιοδρομίας. Οπωσδήποτε, το σημαντικότερο και γλωσσικά πιο καινοτόμο έργο του είναι οι Αισώπου Μύθοι, έκδοση του 1543, η οποία ανατυπώθηκε επανειλημμένα ώς τα μέσα του 19ου αιώνα (βλ. τον κατάλογο στο Παράσογλου 1993, 72-77). Το βιβλίο περιέχει 150 συνολικά αισώπειους μύθους βασισμένους κυρίως (όχι όμως αποκλειστικά) στη βυζαντινή συλλογή ΙΙΙα ή «Πλανούδεια». Η συνεισφορά του Νούκιου στην υλοποίηση της έκδοσης είναι πολλαπλή και φαίνεται ότι εκτείνεται από την επιμέλεια ώς και τη μετάφραση, ίσως και την τελική επιλογή των μύθων. Η απόδοσή τους στη δημώδη δεν είναι απαλλαγμένη από μεταφραστικές αστοχίες, αποτέλεσμα της περιορισμένης ελληνομάθειας του Νούκιου αλλά και της δυναστείας του πρωτότυπου κειμένου, το οποίο αποδίδει συνήθως δουλικά, ενώ χαρακτηρίζεται και από ποικίλες επεμβάσεις ως προς το περιεχόμενο: αναχρονισμούς, συντμήσεις και αναπτύξεις, αντικατάσταση ή βελτίωση ορισμένων επιμυθίων κ.ά., που φανερώνουν (και) τη δημιουργική πλευρά της εργασίας του (Παναγιωτοπούλου 1993, 459-465). Όπως και να ’χει, ο πρωτοποριακός χαρακτήρας της έκδοσης είναι αναμφισβήτητος, αφού σηματοδοτεί την αρχή της έντυπης κυκλοφορίας του νεοελληνικού Αισώπου, και ίσως πρέπει να συνδεθεί με την τάση της απόδοσης αρχαιοελληνικών κειμένων στη λαϊκή γλώσσα με σκοπό την αναγέννηση του έθνους, που εκδηλώνεται στις αρχές του 16ου αιώνα στους κόλπους μιας ομάδας δραστήριων επτανησίων γύρω από τον κερκυραίο ουμανιστή Νικόλαο Σοφιανό (Δημαράς 2000, 116· Vitti 2003, 62).

Η δεύτερη νεοελληνική μετάφραση των Μύθων πραγματοποιείται λίγες δεκαετίες μετά την πρώτη βενετική έκδοση στο άλλο άκρο του ελληνόφωνου κόσμου, την Κωνσταντινούπολη, από έναν λόγιο κληρικό, τον Γεώργιο Αιτωλό (περ. 1525-1580), για τον οποίο δεν είναι γνωστό τίποτα πέρα από το ότι σπούδασε στην Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή, όπου ίσως διετέλεσε και διευθυντής (Μητσάκης & Αθήνη 2007, 41). Η μετάφραση του Αιτωλού παρέμεινε άγνωστη μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, όταν ο Σπυρίδωνας Λάμπρος το 1880 ανακάλυψε τυχαία στο Άγιο Όρος ένα χειρόγραφο, το Ιβήρων 152 (Α), που περιείχε, μεταξύ κάποιων εγκωμιαστικών ποιημάτων του Αιτωλού για ισχυρούς άνδρες της εποχής του, και μια έμμετρη μετάφρασή του των αισώπειων μύθων σε ομοιοκατάληκτα δίστιχα. Πηγή –αποκλειστική αυτή τη φορά– και αυτής της μετάφρασης είναι η συλλογή ΙΙΙα (Accursiana ή Πλανούδεια), ωστόσο οι μύθοι εδώ μειώνονται σε 144.

Οι νεοελληνικοί έμμετροι αισώπειοι μύθοι τυπώθηκαν για πρώτη φορά το 1896, και μάλιστα σε δύο διαφορετικές εκδόσεις· η πρώτη από τον Λάμπρο με βάση το προαναφερθέν χειρόγραφο, και η δεύτερη από τον γάλλο βιβλιογράφο και νεοελληνιστή Émile Legrand, ο οποίος βασίστηκε σε κάποιο άλλο, δυστυχώς χαμένο σήμερα, χειρόγραφο της Μονής Ιβήρων (Β), που του είχε εμπιστευτεί ο Sainte-Hilaire αλλά είχε αντιγραφεί από τον Emmanuel Miller. Όπως καταδεικνύουν οι παραπάνω εκδόσεις, στις οποίες παρατηρούνται ποιοτικές διαφορές ενδεικτικές της επιμελέστερης εργασίας του Legrand, η μετάφραση του Αιτωλού δεν στερείται λογοτεχνικής χάρης και είναι σε κάθε περίπτωση καλύτερη από αυτή του Νούκιου, υπεροχή που προφανώς οφείλεται στη στερεότερη αρχαιοελληνική παιδεία του κληρικού. Ανάμεσα στις αρετές της έμμετρης μετάφρασης, συγκαταλέγονται οι στιχουργικές και μετρικές δεξιότητες, η πετυχημένη ομοιοκαταληξία, οι εύστοχες συμπτύξεις ή αναπτύξεις της ιστορίας και, τέλος, η πιο στρωτή και δημωδέστερη γλώσσα (Παράσογλου 1993, 99). Είναι προφανές ότι η μετάφραση του Αιτωλού, η οποία αποτελεί άλλωστε την έναρξη των έμμετρων νεοελληνικών μεταμορφώσεων της αισώπειας παράδοσης –που πυκνώνουν στη συνέχεια (Γεωργίου 2007)– δικαιούνταν καλύτερη τύχη από αυτή που της επεφύλασσε η ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, αν και η αξία της δείχνει να αναγνωρίζεται στη σύγχρονη εποχή (βλ. Knös στο Παράσογλου 1993, 100· πρβλ. Δημαράς 2000, 67).

Οι Μύθοι του Αισώπου αποτελούν μοναδικό παράδειγμα λογοτεχνικού κειμένου με καθολική αναγνώριση και υψηλή ανθεκτικότητα στο πέρασμα του χρόνου, χάρη στην πρωτεϊκότητά τους, η οποία τους επιτρέπει να ακροβατούν ανάμεσα σε διαφορετικά επίπεδα ύφους, λογοτεχνικά (και όχι μόνο) γένη και είδη (Κατσαδώρος 2013, 653). Η απήχησή τους δεν αποτυπώνεται μόνο στην παγκόσμια διάδοση των «αισώπειων συλλογών» σε νεότερες περιόδους (βλ., λ.χ., Katsadoros 2011), αλλά και στη διάχυσή τους σε κείμενα που γενικά απηχούν την αισωπική παράδοση. Αν περιοριστούμε στη δημώδη γραμματεία, που μας ενδιαφέρει άμεσα, θα εντοπίσουμε το νήμα αυτής της παράδοσης σε αρκετά κείμενα της ύστερης βυζαντινής περιόδου (14ος-15ος αι.) με ψυχαγωγικό, σατιρικό ή/και αλληγορικό χαρακτήρα, τα οποία είναι γνωστά ως «(μυθ)ιστορίες ζώων»: Διήγησις των τετραπόδων ζώων, Πουλολόγος, Συναξάριον του τιμημένου γαδάρου, Ο Οψαρολόγος, για να περιοριστούμε στα πιο απτά παραδείγματα. Ωστόσο, τη γοητεία του αισωπικού λόγου αντανακλούν αμεσότερα οι δύο δημώδεις μεταφράσεις του 16ου αιώνα, τις οποίες συμπεριέλαβε σε μια κοινή έκδοση ο καθηγητής Γ. Μ. Παράσογλου (1993), λαμβάνοντας για τον Αιτωλό υπόψη του τα δύο χειρόγραφα της Μονής Ιβήρων αλλά και ένα ακόμη, άγνωστο στους δύο προηγούμενους εκδότες, τον κώδικα 208 της Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης Ιεροσολύμων (Γ), που περιέχει μόλις τέσσερις από τους «αιτώλειους» μύθους. Η ανθολόγηση που ακολουθεί αντλεί τα κείμενα από την έκδοση αυτή και περιέχει δεκαπέντε μύθους του Νούκιου και δέκα του Αιτωλού. Ορισμένοι μύθοι είναι κοινοί, προκειμένου να αναδειχθεί η διαφορά ανάμεσα στον πεζό και τον ποιητικό δημώδη λόγο, καθώς και ο προσωπικός τρόπος με τον οποίο διαχειρίζονται οι δύο μεταφραστές το ίδιο αφηγηματικό υλικό.

Αποσπάσματα

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 1. Αετός και αλεπού

Ένας αετός εκμεταλλεύεται τη "φιλία" που έχει επισυνάψει με μια αλεπού, η οποία μένει κοντά του, αρπάζοντας και τρώγοντας τα μικρά αλεπουδάκια. Οι κατάρες της αλεπούς, που δεν έχει άλλο τρόπο αντίδρασης, πιάνουν και έτσι ένα περιστατικό-πάθημα του αετού τής δίνει την ευκαιρία να τον ξεπληρώσει με το ίδιο νόμισμα, κατασπαράσσοντας τα ανήμπορα αετόπουλα. Στο επιμύθιο τονίζεται ότι η θεϊκή τιμωρία πέφτει βαριά σε όσους αδικούν τους φίλους τους.

Αρχή των μύθων του Αισώπου

1. Αετός και αλουπού

Αετός και αλουπού έκαμαν φιλίαν, και διά πλέον βεβαίωση

της φιλίας εγειτόνευαν. Και ο αετός έκαμε την φωλέαν του εις

δένδρον υψηλόν, η δε αλουπού σιμά εις το δένδρον, εις τα χόρ-

τα, έκαμεν τα αλουπόπουλα. Και μίαν των ημερών η αλουπού

υπήγε να βοσκήσει, και ο αετός ήλθε πεινασμένος και βλέπει τα

αλουπόπουλα μοναχά και παίρνει τα, και ομού με τα παιδιά του

τα αετόπουλα τα εκατάφαγεν. Η δε αλουπού, όταν εστράφη και

έμαθε το τι της έκαμεν ο αετός, δεν ελυπήθη τόσο διά τον θά-

νατον των παιδίων της, όσον ότι δεν ημπόρειε να του κάμει την

ανταμοιβήν, επειδή αυτή τετράποδος, και πώς να κυνηγήσει τα

πετούμενα δεν ημπόρειε· και διά τούτο έκαμνεν εκείνο οπού

κάθε μικρότερος κάμνει προς και μεγαλότερον, ήγουν εκαταρά-

τον τον εχθρόν της. Και εις ολίγες ημέρες τινές έψηναν κομμάτι

κρέας, και ο αετός άρπαξε το κρέας, και έτυχαν και ήταν εις το

κρέας κολλημένα κάρβουνα αναμμένα. Και επειδή ήφερε το

κρέας εις την φωλέαν του, άνεμος εφύσησε και άναψεν η φω-

λέα, και τα αετόπουλα ήταν άπτερα και έπεσον κάτω εις την

γην, και η αλουπού εμπρός εις τα μάτια του αετού υπήγεν και

τα εκατέφαγεν.

Ο μύθος θέλει να ειπεί ότι όσοι χαλούσι την φιλίαν, αγκαλά

και φύγουν από εκείνους οπού αδικούν, αλλά την του θεού δί-

κην και παίδευσιν δεν την θέλουν φύγει.

- Προτομή της ελληνιστικής περιόδου, που εικάζεται ότι παριστάνει τον Αίσωπο, αντίγραφο του πρωτότυπου στη Villa Albani στη Ρώμη, Μουσείο Pushkin, Μόσχα.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Ξυλογραφία-προμετωπίδα του Αισώπου περιτριγυρισμένου από εικόνες σχετικές με η ζωή και τους μύθους του, από ισπανική έκδοση των Μύθων (1489).
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Φανταστικό πορτρέτο του Αισώπου, έργο του Diego Velázquez, περ. 1638, λάδι σε καμβά, Μουσείο Prado, Μαδρίτη.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Ο Αίσωπος γράφει τους μύθους του περιτριγυρισμένος από τους διάσημους πρωταγωνιστές τους, έργο του ολλανδού ζωγράφου David Coster (1686-1752).
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Ο αετός έχει αρπάξει ένα αλεπουδάκι ενώ η αλεπού τον παρακολουθεί ανήμπορει να αντιδράσει, χαρακτικό του J. D. Cooper για την αγγλική έκδοση 300 Αισώπου Μύθοι του Townsend (1883).
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Από μια διαφορετική εκδοχή του μύθου, η οποία περιέχεται σε αγγλική έκδοση του 1874, εικονογραφημένη από τον Ernest Griset.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Ξυλογραφία του Francis Barlow για έκδοση του 1687 στα λατινικά, αγγλικά και γαλλικά· πρόκειται για διαφορετική εκδοχή του μύθου, στην οποία η αλεπού πυρπολεί την αετοφωλιά.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Η αλεπού έτοιμη να φάει ένα αετόπουλο μπροστά στα μάτια του αετού.
  Πηγή: Free Classic Literature
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«1. Αετός και αλώπηξ» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 3. Αλεπού και λιοντάρι

Ο σύντομος αυτός μύθος παρουσιάζει την ιστορία μιας αλεπούς που αρχικά τρομοκρατείται στη θέα του λιονταριού, ωστόσο στη συνέχεια οι διαδοχικές τους συναντήσεις τής δίνουν τόσο θάρρος ώστε να πάει να του μιλήσει. Το επιμύθιο τονίζει την απομυθοποιητική δύναμη που έχει η (βαθμιαία) εξοικείωση με άγνωστες, άρα τρομακτικές, στην αρχή καταστάσεις.

3. Αλουπού και λεοντάριον

Αλουπού πώποτε δεν είδε λεοντάρι, και κατά τύχην το απά-

ντησε. Και όταν το είδε, εις το πρώτον ήλθε να αποθάνει από

τον φόβον της. Και πάλιν δευτέρα βολά το είδε και εφοβήθη,

πλην ουχ ωσάν το πρώτον. Και πάλιν το είδε τρίτη βολά και τό-

σον εθάρρεψεν, ότι υπήγε να του συντύχει.

Ο μύθος θέλει να ειπεί ότι η συνήθεια κάμνει τα φοβερά

πράγματα και τα καταφρονούμεν, όταν, λέγω, τα θεωρόμεν

πολλές βολές.

- Η "σχέση" αλεπούς και λιονταριού σε τρία διαδοχικά σχέδια, από την επιλογή αισώπειων μύθων του Joseph Jakobs, σε εικονογράφηση Richard Heighway, Λονδίνο και Νέα Υόρκη 1894.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Μικρογραφία χφου. του 15ου αι. με την αραβική μετάφραση του ινδικού Pañcatantra, γνωστή ως Kalīla wa-Dimna, που περιέχει διάφορες διηγήσεις ζώων· εδώ προφανώς πρόκειται για διασκευή του αισώπειου μύθου.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Από την εικονογραφημένη έκδοση των 300 Αισώπου Μύθων του George Tyler Townshed, σε σχέδια Harrison Weir, Λονδίνο 1867.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Έγχρωμο σχέδιο του αμερικανού εικονογράφου βιβλίων Milo Winter, από την περίφημη συλλογή Ο Αίσωπος για παιδιά, Σικάγο 1919.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Από την εικονογραφημένη αγγλική έκδοση σε σχέδια του Γάλλου Ernest Griset, 1874.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Εικονογράφηση του Arthur Rackham για γαλλική μετάφραση των αισώπειων μύθων, Παρίσι 1913.
  Πηγή: Wikimedia Commons
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«10. Αλώπηξ και λέων» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 18. Γέροντας και Θάνατος

Μύθος ευτράπελου περιεχομένου, στον οποίο ένας γέρος κατάκοπος από ένα φορτίο με ξύλα επικαλείται τον Θάνατο για να του πάρει την ψυχή. Οι προσευχές του γέρου εισακούονται, όταν όμως ο Θάνατος παρουσιάζεται μπροστά του, ο συμπαθητικός γεράκος τού προτείνει να τον βοηθήσει στο κουβάλημα των ξύλων. Το επιμύθιο επιβεβαιώνει τους αναγνώστες/ακροατές ότι παρόλα τα βάσανά της η ζωή είναι πολύ γλυκιά και κανένας δεν θέλει να την αποχωριστεί.

18. Γέρων και Θάνατος

Εις ένα όρος είς γέρων έκοπτε ξύλα και έβαλέν τα εις τους

πλάτες τους. Και επειδή ήτον πολύς ο δρόμος και αγανάκτησεν,

έθεσε κάτω τα ξύλα και έκραζεν: «Ω Θάνατε, έλα και έπαρέ

με!» Και παρευθύς ήλθεν ο Θάνατος και λέγει του: «Διατί με

κράζεις;» Και ο γέρων του λέγει: «Κράζω σε διά να μου βοηθή-

σεις να φορτωθώ τα ξύλα.»

Ο μύθος λέγει ότι πας άνθρωπος αγαπά την ζωήν, και καλά

και εις μυρίες ανάγκες κράζει τον θάνατον και φαίνεται ότι

επεθυμά να αποθάνει, πλήν κάλλιον έχει πάντα την ζωήν παρά

τον θάνατον.

- Εικονογράφηση του μύθου από τον Ernest Griset, για αγγλική έκδοση του 1874.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Η χαλκογραφία αυτή αναπαράγει το πήλινο γλυπτό του Alphonse Legros Ο Θάνατος και ο ξυλοκόπος· δημοσιεύτηκε στο The Magazine of Art V, 1888.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Από την εικονογραφημένη επιλογή αισώπειων μύθων του Joseph Jakobs, σε σχέδια Richard Heighway, Λονδίνο και Νέα Υόρκη 1894.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Joseph Wright of Derby, Ο γέρος και ο Θάνατος, 1773, λάδι σε καμβά, Μουσείο Wadsworth Atheneum, Hartford, Connecticut.
  Πηγή: Wikimedia Commons
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«60. Γέρων και Θάνατος» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσα

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 26. Ποντικοί και γάτα

Το κυνήγι ανάμεσα στους ποντικούς και μια κατοικίδια γάτα έχει γίνει πολύ επικίνδυνο, γι’ αυτό οι πρώτοι αποφασίζουν να μην κυκλοφορούν σε συγκεκριμένες ζώνες του σπιτιού. Τότε η γάτα προσποιείται την πεθαμένη, εντούτοις η ειρωνική απάντηση ενός από τους ποντικούς δεν αφήνει κανένα περιθώριο για ευόδωση του σχεδίου της. Το επιμύθιο τονίζει την αρετή της σύνεσης, που προστατεύει τους ανθρώπους από επίβουλα σχέδια εναντίον τους.

26. Ποντικοί και κάτα

Εις ένα σπίτι ήσαν πολλοί ποντικοί και μία κάτα εδιέβη εκεί

και καθημέραν εκυνήγα. Και οι ποντικοί, επειδή ολιγόστευαν,

είπον ανάμεσόν τως: «Πλέον μην κατέβομεν, ότι όλοι θέλομεν

χαθεί. Και επειδή η κάτα εδώ δεν ημπορεί να ανεβεί, εμείς θέ-

λομεν γλιτώσει.» Η δε κάτα εβουλήθη της να τους εξεπατήσει,

και εγκρημνίστη από ένα ξύλο και εκαμώθη πως έναι νεκρά και

σκοτωμένη. Και είς από τους ποντικούς σκύπτει και λέγει της:

«Ω κυρά κάτα, αγκαλά και γένεις ωσάν ασκοτύμπανος, δεν έρ-

χομαι σιμά σου.»

Ο μύθος λέγει ότι και οι φρόνιμοι άνθρωποι, όταν γρικήσουν

εκείνους οπού τους γελούσιν ότι τους εργάζονται, πλέο δεν

τους πιστεύουν, αγκαλά και τους δείχνουν άλλο δι’ άλλο.

- Από εικονογράφηση αισώπειου μύθου, που περιλαμβάνεται στην παράφραση του J. Ogilby, Λονδίνο 1668. Το σχέδιο-χαλκογραφία είναι του Τσέχου Wenceslaus Hollar.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Εικονογράφηση από γερμανική έκδοση αισώπειων μύθων του ουμανιστή μεταφραστή Heinrich Steinhöwel, 1501.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Από την εικονογράφηση του Richard Heighway για την επιλογή αισώπειων μύθων του Joseph Jakobs, Λονδίνο και Νέα Υόρκη 1894. Το σχέδιο αφορά έναν παρεμφερή (μεταγενέστερο και μάλλον δυτικοευρωπαϊκό) μύθο, που συχνά συγχέεται με την παρούσα ιστορία.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Το συνέδριο των ποντικιών για την αντιμετώπιση της γάτας, στον παρεμφερή μύθο (βλ. προηγούμενη εικόνα). Αισώπου Μύθοι, εικονογραφημένοι από τη Nora Fry, Λονδίνο 1929.
  Πηγή: Wise animals: Aesop and his Followers, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Illinois
- Σε κάποιες εκδοχές του μύθου η γάτα παριστάνει την πεθαμένη, κρεμασμένη από τα πόδια της (βλ. και τον σύνδεσμο του αποσπάσματος). Η εικονογράφηση προέρχεται από αγγλική έκδοση με σχέδια του Γάλλου Ernest Griset, 1874.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Παρόμοιο έργο του Αμερικανού Milo Winter, από τον εικονογραφημένο Αίσωπο για παιδιά, 1919.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«81. Αίλουρος και μύες» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 43. Βοσκός και θάλασσα

Ο μύθος παρουσιάζει την ιστορία ενός βοσκού και την αποτυχημένη απόπειρά του να γίνει έμπορος, αφού κατά τη διάρκεια του πρώτου του ταξιδιού μια φοβερή θαλασσοταραχή αναγκάζει το πλήρωμα να ξεφορτωθεί όλα τα εμπορεύματα –μαζί και τους δικούς του χουρμάδες– προκειμένου να γλιτώσει. Μετά από κάποιο καιρό η θαλάσσια γαλήνη, η οποία γοητεύει τους φίλους του βοσκού, αναγκάζει τον τελευταίο να κάνει το πικρόχολο σχόλιο ότι η θάλασσα αναπαύεται, επειδή θέλει να φάει χουρμάδες. Το νόημα του μύθου αφορά εκείνους που μαθαίνουν από τα παθήματά τους.

43. Βοσκός και θάλασσα

Βοσκός έβοσκε πρόβατα και, διαβαίνοντας την παραθαλασ-

σίαν, έτυχε και ήτον γαλήνη μεγάλη. Λοιπόν επεθύμησε να τα-

ξιδεύσει ως πραγματευτής, και επούλησεν τα πρόβατα και αγό-

ρασε φοινίκια. Όμως εμπήκεν εις καράβι και έπλεε. Και έλαχε

χειμώνας τόσος, ότι έριξαν όλα τα φοινίκια εις την θάλασσαν

και μετά βίας έγλισαν. Και εις ολίγας ημέρας ο βοσκός επεριπά-

τειε με τινάς άλλους εις την παραθαλασσίαν, και έλαχε πάλιν

γαλήνη, και εθαύμαζαν πολλά. Και ο βοσκός είπεν: «Ως φαίνε-

ται, η θάλασσα πεθυμά να φάγει φοινίκια και διά τούτο φαίνε-

ται ότι αναπεύεται.»

Ο μύθος λέγει ότι ό,τι και αν παθαίνει ο άνθρωπος όλα τα

μαθαίνει.

- Από την έμμετρη διασκευή του γάλλου μυθοποιού Jean de La Fontaine (1η έκδ. 1668).
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Από τη 2η αγγλική έκδοση των Εκατό μύθων του La Fontaine, σε εικονογράφηση Percy J. Billinghurst.
  Πηγή: Long Long Time Ago. Stories for you
- Από την εικονογράφηση έκδοσης (άγνωστης χρονολογίας) των Μύθων του Jean de la Fontaine, Βιβλίο 4ο, μύθος 2ος.
  Πηγή: Μουσείο Jean de la Fontaine
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«223. Ποιμήν και θάλασσα» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 48. Αγριόχοιρος και αλεπού

Ένας αγριόχοιρος που τροχίζει, δίχως να υπάρχει προφανής λόγος, τα δόντια του κάτω από ένα δέντρο προκαλεί την απορία μιας αλεπούς, στην οποία δίνεται η απάντηση ότι η πράξη αυτή είναι προληπτική. Το επιμύθιο τονίζει την αξία της σωστής προετοιμασίας για την αντιμετώπιση μελλοντικών κινδύνων.

48. Αγριόχοιρος και αλουπού

Είς αγριόχοιρος έστεκε εις ένα δένδρον κάτωθεν και ετρόχα

τα δόντια του. Και η αλουπού τον είδε και λέγει του: «Διατί

τροχάς τα δόντια σου, επειδή καμίαν ανάγκην τώρι δεν έχεις;»

Και ο αγριόχοιρος λέγει ότι δεν το κάμνει εύκαιρα, «Ότι, αν

μου λάχει κίνδυνος, να μη κάθομαι τότε να τροχώ τα δόντια,

μάλιστα να τα έχω παρέτοιμα.»

Ο μύθος λέγει ότι πρέπει να ορδινιαζόμεσθεν, πριν να μας

πλακώσει ο κίνδυνος.

- Εικονογράφηση του Milo Winter, από την έκδοση Ο Αίσωπος για παιδιά, 1919.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Ο αγριόχοιρος ακονίζει τα δόντια του πάνω στο δέντρο, από την αγγλική έκδοση σε εικονογράφηση του Γάλλου Ernest Griset, 1874.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Εικόνα παρόμοια με την προηγούμενη, χαλκογραφία του W. S. Howitt.
  Πηγή: Wellcome Collection
- Μικρογραφία και κείμενο του μύθου, από τον περίφημο περγαμηνό κώδικα Ο Αίσωπος των Μεδίκων, Φλωρεντία περ. 1480, Δημόσια Βιβλιοθήκη Νέας Υόρκης, Συλλογή Spencer.
  Πηγή: Treasures of the New York Public Library
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«252. Υς άγριος και αλώπηξ» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 52. Λαγοί και βατράχια

Η γενική συνέλευση των λαγών καταλήγει στην απόφασή τους να αυτοκτονήσουν διά πνιγμού σε μια λίμνη, επειδή έτσι θα απαλλαγούν μία και καλή από τους ποικίλους κινδύνους-θανάσιμους εχθρούς της καθημερινότητάς τους. Η μεγάλη φασαρία που προκαλούν με τον συνωστισμό τους παρακινεί τους βατράχους να βουτήξουν στα νερά, πράγμα που ερμηνεύεται ως πράξη ύστατης δειλίας και ματαιώνει εντέλει την επικείμενη αυτοκτονία των λαγών. Το νόημα είναι ότι οι βασανισμένοι άνθρωποι παρηγορούνται από τη μεγαλύτερη δυστυχία των άλλων.

52. Λαγοί και βαθράκοι

Οι λαγοί εσυνάχθησαν ομού και έκλαιγαν την ζωήν τους, πως

έναι επικίνδυνος και πάντοτε στέκουν με φόβον, επειδή και από

ανθρώπους και από αετούς και από σκύλους και από άλλων

πολλών ζώων φθείρονται. Όμως είπον: «Κάλλιον έναι να απο-

θάνομεν όλοι μία βολά, παρά εις όλην μας την ζωήν να έχομεν

φόβον», και πάντες εκίνησαν να υπάσιν εις την λίμνην να πνι-

γούσιν. Και οι βαθρακοί οπού ήσαν εις το χείλος της λίμνης,

όταν εγρίκησαν τον δρόμον των λαγών, παρευθύς απήδησαν εις

την λίμνην. Και είς εκ τους λαγούς, ο φρονιμότερος, λέγει: «Ω

φίλοι, σταθείτε και μην κάμετε κακόν του εαυτού μας, επειδή

θωρείτε και άλλα ζώα δειλότερα από εμάς.»

Ο μύθος δηλοί ότι εκείνοι οπού δυστυχούσι παρηγορούνται

από άλλους οπού πάσχουν χειρότερα.

- Εικονογράφηση, τίτλος και τμήμα του κειμένου, από την επιλογή αισώπειων μύθων του Joseph Jakobs, σε σχέδια Richard Heighway, Λονδίνο και Νέα Υόρκη 1894.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Εικόνα των πανικόβλητων βατράχων, από την ίδια έκδοση (βλ. προηγούμενη εικόνα).
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Από ανώνυμη αγγλική μετάφραση που περιέχει έργα διάφορων εικονογράφων, Νεά Υόρκη 1881.
  Πηγή: Free Classic Literature
- Έργο του πολύ γνωστού ζωγράφου, εικονογράφου και γλύπτη Gustave Doré, για έκδοση των Μύθων του La Fontaine (1η έκδ. 1668), 1867.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Εικονογράφηση του μύθου σε παλιότερη έκδοση του La Fontaine, Βιβλίο 2, Μυθος 14.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Από την έγχρωμη εικονογράφηση του Milo Winter, που κοσμεί την παιδική διασκευή των αισώπειων μύθων, 1919.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«143. Λαγώοι και βάτραχοι» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 60. Ελάφι και αμπέλι

Ένα κυνηγημένο ελάφι γλιτώνει προσωρινά καλύπτοντας τον εαυτό του πίσω από ένα αμπέλι, προδίδεται όμως από τη λαιμαργία του και αποκαλύπτεται τρώγοντας όλα τα φύλλα του αμπελιού, με αποτέλεσμα να θανατωθεί από τους κυνηγούς. Ο μύθος μάς διδάσκει ότι δεν πρέπει να είμαστε αχάριστοι σε όσους μας ευεργετούν.

60. Λάφι και αμπέλιον

Το λάφι από τους κυνηγούς έφευγεν και εκρύπτη εις αμπέλι.

Και όταν απέρασαν οι κυνηγοί, το λάφι ενόμιζεν ότι έγλισεν.

Άρχισε να τρώγει εκ τα φύλλα της αμπέλου και, επειδή ανακά-

τωνε τα φύλλα, εστράφησαν οι κυνηγοί και είδασι το λάφι και

το εδόξεψαν. Λοιπόν αποθνήσκοντας έλεγεν ότι: «Δίκαια έπα-

θα, διότι δεν έπρεπε να αδικήσω εκείνην οπού με εφύλαγεν.»

Ο μύθος δηλοί ότι όσοι αδικούσιν εκείνους οπού τους ευερ-

γετούσιν, ο θεός τους κολάζει.

Δεν βρέθηκαν εικόνες
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«79. Έλαφος και άμπελος» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 67. Γυναίκα και άνδρας

Στον μύθο αυτό πρωταγωνιστεί ένα αντρόγυνο του οποίου οι σχέσεις είναι προβληματικές λόγω της ακατάπαυστης οινοποσίας του άντρα. Η μακάβρια φάρσα της γυναίκας, η οποία τοποθετεί τον μεθυσμένο σύζυγο στο εσωτερικό ενός τάφου, απέχει πολύ από το να φέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, κάτι που φανερώνει, σύμφωνα με το επιμύθιο, την ανάγκη της έγκαιρης πρόληψης των κακών έξεων.

67. Γυναίκα και άνδρας

Μια γυναίκα είχε μεθυστήν άνδρα και εβουλήθη να τον σω-

φρονίσει. Και όταν τον είδε κρασισμένον, τον έβαλε μέσα εις το

θέατρον και έκλεισε την θύρα. Και όταν εσυνήρθεν εκ της μέ-

θης, έκρουσεν η γυναίκα την θύρα του θεάτρου. Και τούτος

λέγει: «Τις είσαι;» Και η γυναίκα είπεν ότι: «Φέρνω να φάγοσιν

οι νεκροί.» Και αυτός είπεν: «Μη μου φέρεις να φάγω, αμή μά-

λιστα να πίω, επειδή όταν μου θυμάς φαγί λυπούμαι, αμή διά

να πίω χαίρομαι.» Και εκείνη είπεν: «Ω κακότυχη εγώ, ότι εύ-

καιρα εκοπίασα· επειδή εσύ όχι μόνον ότι δεν επαιδεύθης, αμή

και χειρότερος έγινες.»

Ο μύθος δηλοί ότι δεν πρέπει εις τα κακά να αργούμεν, ότι

πολλές βολές θέλομε να την εβγάλομεν την κακήν συνήθειαν

και δεν ημπορούμεν.

Δεν βρέθηκαν εικόνες
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«278. Γυνή και ανήρ μέθυσος» από τη συλλογή Accursiana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 86. Δίας και Ερμής

Ο Ερμής αναλαμβάνει, ως απεσταλμένος του Δία, να μοιράσει σε όλους τους τεχνίτες μια συγκεκριμένη ποσότητα ψέματος. Η απουσία του τσαγκάρη αναγκάζει τον Ερμή να του δώσει εκ των υστέρων το περίσσευμα, που είναι αναλογικά πολύ περισσότερο από το μερίδιο των υπολοίπων. Το νόημα του μύθου είναι ότι δεν πρέπει να δείχνουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στους τεχνίτες, και ειδικά στους τσαγκάρηδες.

86. Ζευς και Ερμής

Ο Ζευς απέστειλε τον Ερμήν εις την γην να δώσει εις όλους

τους τεχνίτας ένα μέτρον εκ τα ψεύσματα και να μετρήσει πα-

σαενός μίαν ουγκίαν ψεύσματα. Και έδωσεν πάντων των τεχνι-

τών, μόνον ο τσαγκάρης δεν έσωσε να πάρει και ήλθεν ύστερον·

λοιπόν όσο ψεύσμα και αν έμεινε, όλον το εσύναξε και το έδωσε

του τσαγκάρη. Και διά τούτο εσυνέβη ότι όλοι οι τεχνίτες είναι

ψεύστες και πλεότερον οι τσαγκάρηδες.

Ο μύθος έναι προς ψευδολόγους τεχνίτας.

Δεν βρέθηκαν εικόνες
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«105. Ερμής» από τη συλλογή Accursiana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 106. Άλογο και γάιδαρος

Η άρνηση ενός (φορτωμένου) αλόγου να κουβαλήσει και λίγο από το φορτίο του εξαντλημένου γαϊδάρου έχει ως αποτέλεσμα τον θάνατο του τελευταίου και τη μεταφορά όλων των πραγμάτων, μαζί με το (γδαρμένο) τομάρι του ψόφιου ζώου, στο άλογο. Σύμφωνα με το επιμύθιο, η ιστορία μάς διδάσκει ότι οι δυνατοί («πλούσιοι») πρέπει να βοηθούν τους αδύναμους («πένητας» [= φτωχούς]), προκειμένου να έχουν ανταπόδοση από τη ζωή.

106. Άλογον και γάιδαρος

Άνθρωπός τις είχεν άλογον και γάιδαρον φορτωμένα. Και εις

τον δρόμον είπεν ο γάιδαρος του αλόγου: «Έπαρε ολίγον εκ το

φόρτωμά μου, αν θέλεις να είμαι ζωντανός.» Όμως το άλογο

δεν ηθέλησε, ο δε γάιδαρος εκ τον πολύν κόπον έπεσε και εξέ-

πνευσε. Και ο αυθέντης τους, όσα και αν εβάσταζεν ο γάιδα-

ρος, όλα τα έβαλεν εις το άλογο, ομοίως έγδαρε και τον γάιδα-

ρον και έβαλε και το δέρμα απάνω εις το άλογο. Και το άλογο

κλαίγοντας έλεγεν: «Ω κακότυχος εγώ, τι μου εσυνέβη τῳ τα-

λαιπώρῳ! Διά να μη θελήσω να πάρω ολίγον εκ το φόρτωμα

του γαϊδάρου, τώρι βαστάζω όλα, και αυτό το δέρμα.»

Ο μύθος δηλοί ότι πρέπει οι μεγάλοι να βοηθούσιν τους μι-

κρούς, αν θέλουσιν να στέκονται εις τον κόσμον καλά, ήγουν οι

πλούσιοι να βοηθούσιν τους πένητας.

- «Το άλογο και ο φορτωμένος γάιδαρος», μία από τις 32 εικονογραφήσεις σε συρραμμένο βιβλιαράκι, αντιγραφή των έργων του Francis Barlow για παλιότερη έκδοση (1687).
  Πηγή: The British Museum
- Πιάτο της αγγλικής κεραμοποιίας Spode, στη σειρά της «Αισώπου Μύθοι», χρονολογημένο γύρω στο 1834. Απεικονίζει τον μύθο του αλόγου και του γαιδάρου.
  Πηγή: Wikimedia Commons
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 108. Αλεπού και κυνηγοί

Μια αλεπού, καταδιωκόμενη από κυνηγούς, ζητά και παίρνει τη βοήθεια ενός ξυλοκόπου, που την κρύβει στο καλύβι του. Ο ξυλοκόπος, ερωτώμενος από τους διώκτες του ζώου αν το είδε, έδωσε μεν αρνητική απάντηση, ωστόσο τους υπέδειξε με το χέρι την κρυψώνα της, κίνηση που δεν έγινε κατανοητή από τους κυνηγούς αλλά και δεν πέρασε απαρατήρητη από την αλεπού. Η αποστομωτική απάντησή της στην επισήμανση του κυνηγού ότι του χρωστά χάρη καυτηριάζει την ασυνέπεια ανάμεσα στους λόγους και τις πράξεις κάποιων ανθρώπων.

108. Αλουπού και κυνηγοί

Αλουπού έφευγεν από κυνηγούς και εις την έρημον είδεν ένα

ξυλοκόπον και τον επαρεκάλει να την κρύψει, και εκείνος της

έδειξεν το καλύβι του· λοιπόν εμπήκε και εκρύπτη εις μίαν γω-

νίαν. Οι δε κυνηγοί έσωσαν και ερώτησαν τον ξυλοκόπον διά

την αλουπού, και αυτός με τον λόγον αρνήθη, ότι δεν την είδε,

και με την χείρα έδειξε τον τόπον όπου ήτον η αλουπού. Και οι

δε κυνηγοί δεν εσκέφτησαν το σημείον της χειρός· λοιπόν εδιέ-

βησαν. Και όταν η αλουπού εβγήκεν, ο ξυλοκόπος έλεγεν ότι:

«Έχε μου χάρην οπού δεν σε ομολόγησα των κυνηγών.» Και η

αλουπού είπεν: «Ήθελα σου έχει χάρην, αν τα καμώματα της

χειρός σου είχες όμοια με τους λόγους.»

Ο μύθος ελέγχει εκείνους οπού άλλα λέγουσιν με τους λόγους

και άλλα κάμνουσι με τα έργα.

- Ο εικονογραφημένος μύθος της αλεπούς και του ξυλοκόπου στη συλλογή Aesopi Appologi sive Mythologi του Sebastian Brant, Βασιλεία 1501.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Αλεπού και ξυλοκόπος παρατηρούν τους κυνηγούς που απομακρύνονται μετά τη μάταιη αναζήτηση του ζώου, από αγγλική έκδοση των Μύθων, σε εικονογράφηση Ernest Griset, 1874.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Από την εικονογράφηση του άγγλου χαράκτη και συγγραφέα Thomas Bewick για τη δική του επιλογή από αισωπικούς και άλλους μύθους, εδώ σε έκδοση του 1871 (1η έκδ. 1818).
  Πηγή: Aesopica: Aesop’s Fables in English, Latin & Greek
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«22. Αλώπηξ και δρυτόμος» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 120. Λύκος και γριά

Ένας λύκος, γυρεύοντας τροφή, καταλήγει σε μια κατοικημένη περιοχή· εκεί ακούει μια γριά να απειλεί ένα παιδάκι που κλαίει ακατάπαυστα ότι θα το δώσει στον λύκο, αν δεν σταματήσει την γκρίνια. Πεπεισμένος για την αλήθεια των λόγων της, ο λύκος καραδοκεί απέξω ώς το βράδυ, όταν και ακούει τη γερόντισσα να μιλάει με γλυκόλογα και να λέει στο παιδί πως θα δείρουν μαζί τον λύκο, που τελικά αποχωρεί απογοητευμένος από την ασυνέπεια των λόγων της γριάς.

120. Λύκος και γραία

Λύκος επείνα και γυρεύοντας τροφήν έτυχε εις ένα τόπον·

και ήκουσε παιδί και έκλαιγε, και μία γραία του έλεγε: «Παύσε,

μη κλαίγεις, ότι τούτην την ώραν σε δίδω του λύκου!» Και ο λύ-

κός, παντέχοντας ότι η γραία έλεγεν αλήθεια, εστάθη πολλήν

ώραν. Και όταν εβράδιασε, πάλιν ήκουσε την γραίαν, οπού εκο-

λάκευε το παιδίον και έλεγε: «Παιδάκι μου, αν έλθει ο λύκος ε-

δώ, να τον πιάσομεν και να τον ραβδίσομεν.» Και ο λύκος, ως

ήκουσε τέτοιο πράγμα, έφυγε. Και έλεγεν: «Εις αύτην την γειτο-

νίαν άλλα λέγουσι και άλλα κάμνουσιν.»

Ο μύθος είναι προς εκείνους οπού άλλα λέγουσι και άλλα κά-

μνουσιν.

- Ο λύκος καραδοκεί έξω από το σπίτι της γριάς, από την εικονογραφημένη επιλογή αισώπειων μύθων του Joseph Jakobs, σε σχέδια Richard Heighway, Λονδίνο και Νέα Υόρκη 1894.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Ορισμένες εκδοχές του μύθου αντικαθιστούν τη γριά (τροφό ή κάτι άλλο;) με μια νέα μητέρα, όπως φαίνεται και στην εικονογράφηση του Milo Winter για την παιδική διασκευή του 1919.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Στην εικονογράφηση του Ernest Griset (1874), η γυναίκα που απειλεί το παιδί είναι τροφός (παραμάνα) και μάλιστα όχι ανθρώπινης φύσης.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«163. Λύκος και γραυς» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 137. Κοράκι και αλεπού

Στον –ίσως πιο γνωστό απ’ όλους– αισώπειο μύθο που ακολουθεί, η αλεπού καταφέρνει με κενές κολακείες να αποσπάσει ένα κομμάτι τυρί που πέφτει από το στόμα ενός κόρακα ο οποίος στέκεται σε κάποιο δέντρο. Το επιμύθιο προειδοποιεί για τους κινδύνους που κρύβονται πίσω από τις ψεύτικες κολακείες.

137. Κόρακας και αλουπού

Κόρακας είχε εις το στόμα κομμάτι τυρί, και η αλουπού τον

είδε και είπεν ότι: «Πεθυμώ να ακούσω την φωνήν σου.» Και ο

κόρακας άνοιξε το στόμα του να φωνάξει. Λοιπόν το τυρί έπε-

σεν, και η αλουπού το έφαγεν και είπεν ότι: «Εις όλα είσαι, κό-

ραξ, εύμορφος, αμή νουν δεν έχεις.»

Ο μύθος έναι εις εκείνους οπού χαίρονται εις τες κολακείες.

- Από τους Αισώπου Μύθους σε μετάφραση Vernon Jones και εικονογράφηση του Arthur Rackham, Λονδίνο & Νέα Υόρκη 1912.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Από την επιλογή αισώπειων μύθων του Joseph Jakobs, σε σχέδια Richard Heighway, Λονδίνο και Νέα Υόρκη 1894.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Μικρογραφία σε γαλλικό χφ. (περ. 1530) του Fleur de vertu, ενός δημοφιλέστατου ηθικοδιδακτικού ανθολογίου, που γνώρισε και πλούσιες ελληνικές τύχες με τον τίτλο Άνθος των Χαρίτων. Εδώ το ελάττωμα της κολακείας: το κοράκι και η αλεπού, Εθνική Βιβλιοθήκη Γαλλίας, Παρίσι.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Από εικονογραφημένο χφ. (13ος-14ος αι.) του αραβικού Kalīla wa-Dimna, μιας συλλογής ιστοριών ζώων του πέρση συγγραφέα Ibn al-Muqaffa’, που ελληνική μετάπλασή της είναι το Στεφανίτης και Ιχνηλάτης. Εδώ η ανατολική παραλλαγή του αισώπειου μύθου.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Εικονογράφηση από γαλλική έκδοση-επιλογή των Μύθων του La Fontaine, φιλοτεχνημένη από ιάπωνες καλλιτέχνες του Τόκυο, Τόκυο 1894, Εθνική Βιβλιοθήκη Γαλλίας, Παρίσι.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Χαρακτικό του J. B. Oudry για έκδοση των Μύθων του La Fontaine, Παρίσι 1755, Βιβλιοθήκη Houghton, Πανεπιστήμιο Harvard, Η.Π.Α.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Απεικόνιση της στιγμής που το κοράκι ανοίγει το στόμα του να τραγουδήσει, χάνοντας έτσι το κομμάτι ψωμί (ή τυρί). Από αγγλική έκδοση με σχέδια του Γάλλου Ernest Griset, 1874.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Έγχρωμο σχέδιο του αμερικανού εικονογράφου βιβλίων Milo Winter, από την περίφημη συλλογή Ο Αίσωπος για παιδιά, Σικάγο 1919.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Μια διαφορετική, πιο σύγχρονη και "καρτουνίστικη" εικονογράφηση, από το βασισμένο στον La Fontaine βιβλίο Μύθοι για τους επιπόλαιους (Fables for the Frivolous) του αμερικανού χιουμορίστα ποιητή και παρωδού Guy Wetmore Carryl, 1898. Τα σχέδια είναι του Peter Newell.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Πίνακας ζωγραφικής του Léon Rousseau, φιλοτεχνημένος σε επιφάνεια ξύλου, πριν το 1870, Μουσείο Jean de La Fontaine, Château-Thierry, Γαλλία.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Ουγγρικό γραμματόσημο με τον μύθο του κόρακα και της αλεπούς, 1960. Σειρές γραμματοσήμων με τους αισώπειους μύθους έχουν κυκλοφορήσει πολλές χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η Ελλάδα (βλ. επόμενη εικόνα).
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Γραμματόσημο των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ), από τη σειρά «Μύθοι του Αισώπου», του 1987.
  Πηγή: Γραμματόσημα-Stamps (ιστολόγιο)
- Γλυπτό που αναπαριστά τον μύθο του κόρακα και της αλεπούς, στην ρομανικής αρχιτεκτονικής εκκλησία του Αγίου Μαρτίνου της Frómista, Palencia, Ισπανία.
  Πηγή: Wikimedia Commons
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«126. Κόραξ και αλώπηξ» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Ανδρόνικου Νούκιου: 146. Ψαράδες

Οι υψηλές προσδοκίες κάποιων ψαράδων διαψεύδονται, όταν διαπιστώνουν ότι τα δίχτυα τους είναι σχεδόν άδεια από ψάρια και πως το βάρος τους οφειλόταν σε μια μεγάλη πέτρα. Την απογοήτευσή τους έρχεται να απαλύνει η επισήμανση του σοφότερου ότι η χαρά και η λύπη διαδέχονται η μία την άλλη, επομένως οι συνετοί άνθρωποι δεν πρέπει να στενοχωρούνται υπερβολικά με τις ατυχίες.

146. Αλιάδες

Αλιάδες έσυραν δίκτυον, και επειδή ήτον βαρύ, έχαιρον ελπί-

ζοντας ότι έκαμαν καλό κυνήγι. Και όταν έσυραν έξω το δί-

κτυον, τα ψάρια εύρον πολλά ολίγα και μέσα εις το δίκτυον ένα

λιθάρι μέγα. Λοιπόν επικράνθησαν πολλά, ουχί μόνον διά την

ολιγότητα των ψαρίων, αμή ότι έσυρναν και το λιθάρι. Και είς

απ’ αυτούς, ο γεροντότερος, είπεν: «Μη πρικαίνεσθε, ω αδελ-

φοί μου, διότι ηξεύρετε ότι της χαράς έναι αδελφή η λύπη· και

επειδή ημείς τόσον εχάρημαν, ότι ανάγκη ήτον και να λυπηθού-

μεν.»

Ο μύθος δηλοί ότι οι φρόνιμοι άνθρωποι δεν λυπούνται πε-

ρισσά εις τες κακοτυχίες.

Δεν βρέθηκαν εικόνες
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«13. Αλιείς» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Γεώργιου Αιτωλού: 1. Αετός και αλεπού

Ένας αετός εκμεταλλεύεται τη "φιλία" που έχει επισυνάψει με μια αλεπού, η οποία μένει κοντά του, αρπάζοντας και τρώγοντας τα μικρά αλεπουδάκια. Η επίκληση της αλεπούς προς τον θεό για ανταπόδοση έχει αντίκρισμα και έτσι ένα περιστατικό-πάθημα του αετού τής δίνει την ευκαιρία να τον ξεπληρώσει με το ίδιο νόμισμα, κατασπαράσσοντας τα ανήμπορα αετόπουλα. Το επιμύθιο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η συμφορά χτυπά όσους αδικούν τους φίλους τους.

	Αρχή των μύθων του Αισώπου ποιηθέντων ρίμα ομού μετά των επιμυθίων παρά Γεωργίου του εξ Αιτωλίας 1. Αετός και αλεπού
	Έκαμεν ένας αετός με αλεπού φιλίαν, αντάμα να ευρίσκονται, να έχουν συντροφίαν. Εις ένα δένδρον έκτισεν ο αετός φωλία, καθώς το έχ’ η τάξη του, έκαμε τα πουλία.
5	Εκεί στην ρίζαν του δενδρού φωλίαν είχε ποίσει η αλεπού, τα τέκνα της ήθελε τα γεννήσει. Η αλεπού έναν καιρόν επήγεν να βοσκήσει, να κυνηγήσει και να φα, ξεφάντωση να ποίσει. Ο αετός, ως άρπαγος, σαν ηύρεν μοναξίαν,
10	τα αλεπόπουλά ’φαγε κι έκαμεν ατυχίαν. Τότε πτωχή η αλεπού, ως είδε φαγωμένα τα τέκνα της, τα έκλαιε πικρά, φαρμακωμένα, και του θεού δεήθηκεν ανταμοιβήν να ποίσει, τον άρπαγον τον αετόν να κακοθανατίσει.
15	Μίαν ημέραν το λοιπόν πανήγυρις εγίνη· ο αετός επήγ’ εκεί και τα πουλί’ αφήνει, και κρέας με τα κάρβουνα άρπαξε με την βία κι εις την φωλία πέταξε να φάγουν τα πουλία. Άνεμος τότε φύσησεν, άναψεν η φωλία,
20	κάτω στα χόρτα έπεσαν όλα του τα πουλία· και έδραμεν η αλεπού, τα ’φαγεν εμπροστά του, έκαμεν την εκδίκησιν εμπρός στα μάτιά του. Επιμύθιον Ο μύθος λέγει: όσοι ’ναι οπού χαλούν φιλίαν πολλά κακοπαθαίνουσιν, πέφτουν εις δυστυχίαν.

- Ο αετός έχει αρπάξει ένα αλεπουδάκι ενώ η αλεπού τον παρακολουθεί ανήμπορει να αντιδράσει, χαρακτικό του J. D. Cooper για την αγγλική έκδοση 300 Αισώπου Μύθοι του Townsend (1883).
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Από μια διαφορετική εκδοχή του μύθου, που περιέχεται σε αγγλική έκδοση του 1874, εικονογραφημένη από τον Ernest Griset.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Από την εικονογράφηση του Francis Barlow για έκδοση του 1687 στα λατινικά, αγγλικά και γαλλικά· πρόκειται για διαφορετική εκδοχή του μύθου, στην οποία η αλεπού πυρπολεί την αετοφωλιά.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Η αλεπού έτοιμη να φάει ένα αετόπουλο μπροστά στα μάτια του αετού.
  Πηγή: Free Classic Literature
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«1. Αετός και αλώπηξ» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Γεώργιου Αιτωλού: 14. Ο μύθος του ρόδιου άνδρα

Πολύ σύντομος μύθος, στον οποίο ένας άνδρας καλείται να αποδείξει επιτόπου και στην πράξη τις καυχησιολογίες του – υπονοείται ότι δεν ανταποκρίνεται στην πρόκληση. Στο επιμύθιο τονίζεται η κενότητα των λόγων που δεν αποδεικνύονται με πράξεις.

14. Μύθος ανδρός Ροδίου

Στην Ρόδον ένας άνθρωπος είπεν εις καύχησήν του

πως πήδημα επήδησε πολύ διά τιμήν του.

Κι ένας τον αποκρίθηκε κι είπεν: «Εδώ κι η Ρόδο,

άκου το, και το πήδημα. Πήδησ’, αν έχεις μόδο!»

Επιμύθιον

Ο μύθος λέγει: εύκαιροι οι λόγοι είναι πάντα

χωρίς τα έργα να φανούν, σοφοί αν το πουν σαράντα.

- Μικρογραφία από τον περίφημο περγαμηνό Κώδικα των Μεδίκων, που περιέχει μύθους του Αισώπου. Δημιουργήθηκε περ. το 1480 στη Φλωρεντία και βρίσκεται στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Εικονογράφηση του μύθου στο βιβλίο The baby’s own Aesop, έμμετρη διασκευή του W. J. Linton, σε σχέδια του Walter Crane, 1887.
  Πηγή: The Project Gutenberg
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«33. Πένταθλος κομπαστής» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Γεώργιου Αιτωλού: 19. Δύο βατράχια

Τα δύο βατράχια-πρωταγωνιστές του μύθου εγκαταλείπουν την ξεραμένη πλέον λίμνη τους σε αναζήτηση μιας καινούριας "εστίας". Όταν το πάθημά τους επαναλαμβάνεται, καταλήγουν, ελλείψει κάποιας άλλης λύσης, σε ένα πηγάδι. Τότε, ο ένας από τους δύο επισημαίνει ότι φοβάται να κατέβει στο πηγάδι, επειδή, αν ξεραθεί και αυτό, θα είναι δύσκολη η έξοδός τους. Ο μύθος μάς διδάσκει ότι οι επιλογές μας πρέπει να ταιριάζουν και να εξυπηρετούν τις εκάστοτε ανάγκες μας.

	19. Δύο βαθρακοί
	Εις λίμνην δύο βαθρακοί ήσαν κατοικισμένοι, κι η λίμνη εξηράθηκε και ήταν πικραμένοι. Εις λίμνην άλλην πήγασι, και πάλε εξηράνθη, από την ζέστην την πολλήν και κείνη εμαράνθη.
5	Λίμνην αλλού γυρεύασι και πήγαν εις πηγάδι διά να κατοικήσουσι, να κάθονται ομάδι. Ο ένας αποκρίθηκε και είπε προς τον άλλον: «Τώρα εδώ τον κίνδυνον τον έχομεν μεγάλον· ότι φοβούμαι περισσά την στράταν να κατέβω,
10	ότι, σαν ξηρανθεί κι εδώ, δεν έχω πώς να ξέβω.» Επιμύθιον Ο μύθος λέγει: καθεείς πρέπει να λογαριάζει πράγμα που μεταχερισθεί αν έν’ και ταιριάζει.

- Οι δύο βάτραχοι περιπλανούνται σε αναζήτηση νέας λίμνης, σχέδιο του Ernest Griset για αγγλική έκδοση του 1874.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Από τους Αισώπου Μύθους σε μετάφραση Vernon Jones και εικονογράφηση του Arthur Rackham, Λονδίνο & Νέα Υόρκη 1912.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Γκραβούρα από την έκδοση του Jefferys Taylor Αίσωπος σε ομοιοκαταληξία, η οποία περιέχει 58 διασκευασμένους αισώπειους μύθους και 13 πρωτότυπους, Λονδίνο 1828 (3η έκδ.).
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Από την εικονογράφηση του άγγλου χαράκτη και συγγραφέα Thomas Bewick για τη δική του επιλογή από αισωπικούς και άλλους μύθους, εδώ σε έκδοση του 1871 (1η έκδ. 1818).
  Πηγή: Aesopica: Aesop’s Fables in English, Latin & Greek
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«43. Βάτραχοι» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Γεώργιου Αιτωλού: 30. Γιατρός και άρρωστος

Ο μύθος αφορά τις αποτυχημένες προσπάθειες ενός (ανεπαρκούς κατά τα φαινόμενα) γιατρού να κουράρει τον ασθενή του, ο οποίος εντέλει πεθαίνει. Στις εξηγήσεις του γιατρού, που επιρρίπτει την ευθύνη στον "αμελή" ασθενή του, απαντά κάποιος χαρακτηρίζοντάς τον ψεύτη και κλέφτη. Το επιμύθιο υπογραμμίζει την ανάγκη της πραγματικής βοήθειας στις δύσκολες στιγμές και απορρίπτει την επίκληση πλαστών εκ των υστέρων προφάσεων που επιχειρούν «να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα».

	30. Ιατρός και άρρωστος
	Άρρωστον ένας ιατρός είχε να ιατρεύσει, καθημερνώς τον έβλεπε για να τον θεραπεύσει. Ο άρρωστος απέθανεν από της αμελείας, ποσώς δεν ωφελήθηκεν από τας ιατρείας.
5	Ύστερα είπεν ο ιατρός, αφόντις τον εθάψαν, ότι ο άρρωστος αυτός είχε μεγάλην κάψαν, και αν δεν έπινε κρασί, κλυστήρια να βάνει, τον θάνατον εγλίτωνε, δεν ήθελ’ αποθάνει. Τότε τον αποκρίθηκε και σύντυχέ τον ένας
10	πως έναι ψεύστης ιατρός, είναι και κλέπτης μέγας. Επιμύθιον Εις την ανάγκην δίκαιον είναι να βοηθούμεν, όχ’ ύστερα με ψέματα τους φίλους να γελούμεν.

Δεν βρέθηκαν εικόνες
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«116. Ιατρός και νοσών» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Γεώργιου Αιτωλού: 37. Λιοντάρι, αλεπού και γάιδαρος

Ένα λιοντάρι, ένας γάιδαρος και μια αλεπού αποφασίζουν να μοιράσουν τη λεία που κυνήγησαν μαζί. Ο γάιδαρος, κατόπιν εντολής του λιονταριού, αναλαμβάνει τη μοιρασιά, την οποία κάνει ισόποσα, πράξη που εξαγριώνει το λιοντάρι και έχει ως αποτέλεσμα το φάγωμα του γαϊδάρου. Όταν η αλεπού καλείται να κάνει εκ νέου τη μοιρασιά, δίνει το μεγαλύτερο μερίδιο στο λιοντάρι, το οποίο την επαινεί για τις ικανότητές της στο μοίρασμα. Ο μύθος διδάσκει ότι οι συμφορές των άλλων μάς μαθαίνουν να φυλαγόμαστε από πιθανές κακοτοπιές.

37. Λεοντάρι, αλεπού και γάδαρος

Λέων ποτέ και αλεπού και γάδαρος εστήσαν

αντάμα να ευρίσκονται και συντροφίαν ποίσαν.

Επήγαν εις κυνήγιον διά να κυνηγήσουν,

είτι αν εύροσι μαζί τότε να το μερίσουν.

Επήγαν, εκυνήγησαν, ήφεραν πάσα πράγμα,

κι εις έναν τόπον έκατσαν διά να φαν αντάμα.

Ο λέων τον γαΐδαρον είπε να τους μοιράσει

του καθενού το μερτικόν, εκείνος να ’ρδινιάσει.

Το μέρος τούτος καθενού ίσια έδωκέ των,

αλλά ο λέων θυμωθείς τον γάδαρό ’σκισέ τον.

Την αλεπού ελάλησεν, είπε να τα μοιράσει.

Εκείνη εστοχάστηκε τα πράγματα πώς πάσι:

τον λέοντα πολύ φαγί έδωκε με την γνώση·

είπε τον: «Λίγο μερτικόν εμένα θέλει σώσει.»

Τότε ο λέων λέγει την: «Πὄμαθες να μοιράζεις

και εύμορφα τα πράγματα να τα λογαριάζεις;»

«Η συμφορά» ’πεκρίθη τον «γαδάρου έμαθέ με

και μοίρασα ως έπρεπεν· το πράγμα δίδαξέ με.»

Επιμύθιον

Η δυστυχία μερικών διδάσκει να μαθαίνουν

τους άλλους να φυλάγονται, αν θέλουν να κερδαίνουν.

- Από την έγχρωμη εικονογράφηση του Αισώπου για παιδιά, φιλοτεχνημένη από τον Milo Winter, 1919.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«154. Λέων, όνος και αλώπηξ» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Γεώργιου Αιτωλού: 40. Ο μύθος του μυρμηγκιού

Ένα μυρμήγκι προσπαθεί να ικανοποιήσει τη δίψα του σε μια πηγή, παρασύρεται όμως από τα νερά με κίνδυνο να πνιγεί. Ως «από μηχανής θεός» εμφανίζεται ένα περιστέρι, που πετά στο μυρμήγκι κάποιο κλαδί και τελικά το σώζει. Όταν μετά από καιρό κάποιος κυνηγός πουλιών καραδοκεί να πιάσει το περιστέρι, τότε το μυρμήγκι τον δαγκώνει στο πόδι, αποκαλύπτοντάς τον και δίνοντας τη δυνατότητα στο περιστέρι να απομακρυνθεί. Το επιμύθιο τονίζει την υποχρέωση της ανταπόδοσης της χάρης στους ευεργέτες.

40. Μύθος μυρμηγκίου

Μύρμηξ εδίψησε πολλά και εις πηγήν κατέβη·

να πίει εβουλήθηκε κι εις το νερό εσέβη,

και το νερό τον έσυρε σαν ήτονε το ρεύμα.

Περιστερά τον είδ’ εκεί με λυπημένον βλέμμα,

τον μύρμηγκα λυπήθηκε, τον έριξε κλωνάρι,

μήνα καθίσει ο πτωχός, έξω να τόνε πάρει.

Εκάθισεν ο μύρμηγκας κι ευθύς ελευθερώθη,

από το μέγαν κίνδυνον της ώρας ελυτρώθη.

Πουλιολόγος το λοιπόν την στράταν περιπάτει

και είδε την περιστεράν και έστησε πλεμάτι.

Να τήνε πιάσει θέλησε τότε την περιστέραν,

αλλά ιδέτε τι έπαθεν εκείνην την ημέραν:

Σαν ήτον με την έννοιαν διά το περιστέρι

κι εβάστα τα καλάμια με το ’να του το χέρι,

έδραμε τότ’ ο μύρμηγκας, στον πόδα τον δαγκάνει

κι εκείνος ακ τον πόνον του κάτω στην γην τα βάνει.

Τότε και η περιστερά εγρίκησέ το άμα,

επέταξε και έφυγε, σαν έμαθε το πράγμα.

Επιμύθιον

Τους ευεργέτας λέγει μας ο μύθος να ποιούμεν

ανταμοιβάς, και χάριτας πάντα να χρεωστούμεν.

- Εικονογράφηση 2 μύθων σχετικών στο θέμα: «Το λιοντάρι και το ποντίκι» και «Το περιστέρι και το μυρμήγκι». Έργο του J. J. Grandville για έκδοση των μύθων του La Fontaine, Παρίσι 1838, Εθνική Βιβλιοθήκη Γαλλίας.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Από το εικονογραφημένο βιβλίο Αισώπου Μύθοι για μικρούς αναγνώστες της Arthur Brookfield, Λονδίνο 1888.
  Πηγή: Leading from the middle (ιστολόγιο)
- Έγχρωμη εικονογράφηση του Milo Winter για τη διασκευή Ο Αίσωπος για παιδιά, 1919.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Το δάγκωμα του μυρμηγκιού, ξυλογραφία του περιώνυμου Francis Barlow για μετάφραση (αγγλική, γαλλική, λατινική) των Μύθων, 1687.
  Πηγή: Aesopus: Latin Via Fables
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«176. Μύρμηξ και περιστερά» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Γεώργιου Αιτωλού: 47. Ο μύθος του παιδιού κλέφτη

Κάποιος μαθητής κλέβει στο σχολείο ένα αντικείμενο και το δείχνει στη μητέρα του, όμως αυτή δεν τον επιπλήττει καθόλου. Έτσι, η κλεπτομανία του παιδιού με τον καιρό οξύνεται, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να συλληφθεί στην αγορά και να καταδικαστεί σε απαγχονισμό. Η τελευταία του επιθυμία είναι να μιλήσει στη μητέρα του, και όταν εκείνη πλησιάζει κοντά του, τότε της δαγκώνει το αυτί, πράξη που ξεσηκώνει την αντίδραση του συγκεντρωμένου λαού, στον οποίο ο καταδικασμένος νέος απαντά ότι η ουσιαστική ευθύνη είναι δική της, επειδή ποτέ δεν προσπάθησε να τον διορθώσει. Στο επιμύθιο τονίζεται η αξία της (πρώτης) αγωγής/διαπαιδαγώγησης στη ζωή ενός ανθρώπου.

	47. Μύθος κλέπτου παιδίου
	Ένα παιδί που σπούδαζεν έκλεψε πινακίδα και με χαράν στο σπίτι του επήγαινε κι επήδα. Την μάνα του την έδειξε και κείνη το εχάρη, ουδέ το καταρίστηκεν, ουδ’ είχε το προπάρει.
5	Τόσον εις το χειρότερον κλέπτης εκαταστάθη και τόσον τα κατάμαθε τα της κλεψίας πάθη, ότι και εις την αγοράν επιάστη παρρησίᾳ· και τότε εθυμήθηκε μητρός την αγνωσία. Όταν λοιπόν επήγαιναν διά να τον κρεμάσουν
10	και διά έναν άτυχον να παν να τον χαλάσουν, τους στρατιώτας είπεν τους λίγον να τον βαστάξουν και την μητέρα του εκεί να πάσι να την κράξουν. Είπε τους: «Λόγον μυστικόν έχω να πω, ν’ αφήσω, κρυφά στ’ αφτί την μάνα μου, λόγον να την λαλήσω.»
15	Η μάνα του τότ’ έδραμε τον λόγον να ακούσει, και όλοι τότε στέκουντον να δουν τι θέλουν πούσι. Εκείνος με τα δόντια τ’ αφτί της έδραξέ το και σαν σκυλί το άρπαξε, πάραυτα έκοψέ το. Όσοι τον είδανε λοιπόν εκατηγόρησάν τον
20	το πως και τότ’ ασέβησεν, όλοι τους ύβρισάν τον. Εκείνος αποκρίθηκε, λέγει: «Δεν με λυπάσθε; Αυτή ’ταν που με χάλασεν και σεις με καταράσθε; Όταν εγώ πρώτα αρχής επήγα κι έδωκά την την πινακίδα που ’κλεψα και επαρήγγειλά την
25	να μην το πει ποτέ τινός, έπρεπεν να με βρίσει· αυτή λοιπόν ηθέλησε τοιούτον να με ποίσει.» Επιμύθιον Ο μύθος λέγ’: η παίδευσις η πρώτη ’ναι π’ αξίζει. καθώς το είπ’ ο Αίσωπος κι εις το χαρτί τ’ ορίζει.

- Ο «νεαρός ληστής και η μητέρα του», από την επιλογή αισώπειων μύθων του Joseph Jakobs, σε εικονογράφηση Richard Heighway, Λονδίνο και Νέα Υόρκη 1894.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Από ανώνυμη μετάφραση των αισώπειων μύθων, εικονογραφημένη από διάφορους καλλιτέχνες, Νέα Υόρκη 1881.
  Πηγή: Free Classic Literature
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«216. Παις κλέπτης και μήτηρ» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Γεώργιου Αιτωλού: 124. Ο μύθος του γαϊδάρου και του αλόγου

Η άρνηση ενός αλόγου να βοηθήσει τον εξαντλημένο γάιδαρο κουβαλώντας λίγο από το φορτίο του έχει ως αποτέλεσμα τον θάνατο του τελευταίου και τη μεταφορά όλων των πραγμάτων, μαζί με το (γδαρμένο) τομάρι του ψόφιου ζώου, στο άλογο. Σύμφωνα με το επιμύθιο, η ιστορία μάς διδάσκει ότι οι δυνατοί οφείλουν να βοηθούν τους αδύναμους προκειμένου να τους το ανταποδίδει η ζωή.

124. Μύθος γαδάρου και αλόγου

Γάδαρος κι ένα άλογον αντάμα επηγαίναν,

μαζί με τον αφέντη τους οι δύο διαβαίναν.

Την στράταν όπου πήγαινε, σαν ήτον φορτωμένος,

ο γάδαρος εγίνηκε ’κ το βάρος κουρασμένος.

Στο άλογον εγύρισεν, είπε: «Βοήθησέ με,

από το βάρος έπαρε, τώρα λυπήθησέ με.»

Το άλογον δεν άκουσεν κι ιδέτε τι παθαίνει:

ο γάδαρος εκεί ψοφά, στον τόπον ανεμένει.

Τότε λοιπόν αφέντης του τα ρούχα έβαλέν τα

απάνω εις το άλογον, όλα εφόρτωσέν τα,

και το πετσί του που έγδαρε είχε του το φορτώσει.

Πολλά εκείνο βόιζε, σαν είχε το σηκώσει·

έλεγε: «Με το δίκαιον να τιμωρούμαι πρέπει,

άλλος να σωφρονίζεται, το δίκαιον να βλέπει.»

Επιμύθιον

Ο μύθος λέγει: όποτε γίνεται <η> βοήθεια

ακ τους μεγάλους στους μικρούς, περνούσι με προμήθεια.

- «Το άλογο και ο φορτωμένος γάιδαρος», μία από τις 32 εικονογραφήσεις σε συρραμμένο βιβλιαράκι, αντιγραφή των έργων του Francis Barlow για παλιότερη έκδοση (1687).
  Πηγή: The British Museum
- Πιάτο της αγγλικής κεραμοποιίας Spode, στη σειρά της «Αισώπου Μύθοι», χρονολογημένο γύρω στο 1834. Απεικονίζει τον μύθο του αλόγου και του γαιδάρου.
  Πηγή: Wikimedia Commons
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Γεώργιου Αιτωλού: 137. Ο μύθος του λύκου

Ένας πεινασμένος λύκος καταλήγει σε μια κατοικημένη περιοχή, όπου ακούει μια γριά να τον επικαλείται για να πάρει ένα παιδάκι που κλαίει ακατάπαυστα. Πεπεισμένος για την αλήθεια των λόγων της, ο λύκος καραδοκεί έξω από το σπίτι ώς το βράδυ· τότε ακούει τη γερόντισσα να καλοπιάνει το παιδί, λέγοντάς του ότι θα δείρει και θα διώξει τον λύκο, ο οποίος τελικά αποχωρεί απογοητευμένος και περίσσια πεινασμένος. Το επιμύθιο κατακρίνει όσους παίρνουν πίσω τα λόγια και τις υποσχέσεις τους.

	137. Μύθος λύκου
	Λύκος επεριπάτειε περίσσια πεινασμένος κι εις ένα τόπον στάθηκε, σαν ήταν λιμασμένος. Ήκουσε κι έκλαιγε παιδί και γραία που ’χε κράζει: «Ω λύκε, έπαρ’ το παιδί, γιατί πολλά φωνάζει!»
5	Ο λύκος τον εφάνηκεν αλήθειαν ελάλειε, και τον θεόν εδέετον, πολλά επαρακάλειε. Τον εαυτόν του έλεγε: «Τώρα το θέλω φάγει, και σαν χορτάσω εύμορφα, ύστερα θέλω πάγει.» Ώραν πολλήν επάντεξε, δεν ήκουσε να κλαίγει,
10	μόνο την γραίαν ήκουσε πάλε οπού ’χε λέγει: «Αν έλθ’ ο λύκος, τέκνον μου, εδώ στο σπίτι τώρα, δέρνω τον και διώχνω τον, να πάγει στην κακή ώρα.» Τότε ο λύκος απ’ εκεί φεύγοντας είχε λέγει: «Πρέπει μέ τον ταλαίπωρον πασάνας να με κλαίγει,
15	που ’λθα εδώ που λέγουσιν άλλα και κάμνουν άλλα· στο σπίτι όπου ήλθα ’γώ λεν ψέματα μεγάλα.» Επιμύθιον Ο μύθος λέγει πως τινές τους λόγους τους χαλνούσι, εύκολα τους γυρίζουσι και τους αλησμονούσι.

- Ο λύκος καραδοκεί έξω από το σπίτι της γριάς, από την εικονογραφημένη επιλογή αισώπειων μύθων του Joseph Jakobs, σε σχέδια Richard Heighway, Λονδίνο και Νέα Υόρκη 1894.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Ορισμένες εκδοχές του μύθου αντικαθιστούν τη γριά (τροφό ή κάτι άλλο;) με μια νέα μητέρα, όπως φαίνεται και στην εικονογράφηση του Milo Winter για την παιδική διασκευή του 1919.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Στην εικονογράφηση του Ernest Griset (1874), η γυναίκα που απειλεί το παιδί είναι τροφός (παραμάνα) και μάλιστα όχι ανθρώπινης φύσης.
  Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

«163. Λύκος και γραυς» από τη συλλογή Augustana, στη «Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & την ελληνική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Αισώπου Μύθοι του Γεώργιου Αιτωλού: 142. Ο μύθος της ελιάς και του καλαμιού

Μια ελιά χλευάζει ένα καλάμι για τη (φαινομενική) αδυναμία και ανημποριά του. Όταν οι δεήσεις του καλαμιού εισακούονται και φυσάει πολύ δυνατός αέρας, το υπεροπτικό δέντρο ξεριζώνεται λόγω του βάρους και της ακαμψίας του, ενώ το καλάμι σώζεται χάρη στην ευλυγισία του. Το επιμύθιο τονίζει ότι η σιωπηλή σύνεση των αδύναμων συχνά υπερισχύει της αλαζονείας των δυνατών.

	142. Μύθος ελαίας και καλαμίου
	Μία ελαία μάλωνε με το καλάμι αντάμα, το έλεγεν αδύνατον και αχαμνόν ’ναι πράμα· όταν φυσήσ’ ο άνεμος, κλίνει με ευκολία και αχαμνόν ευρίσκεται κι έχει αύτην την αιτία.
5	Εκείνο εσιώπαινε, τίποτες δεν ελάλειε, μόν’ τον θεόν εδέετον, πολλά επαρακάλειε, διά να ποίσει άνεμον, και τότε να γρικήσει το τι αξίζει η ελιά κι η εδική της φύση. Έτσι λοιπόν εγίνηκε άνεμος με την βία
10	και το καλάμι έκλινε και γλίτωσε γιαμία, και η ελαία που ’τανε μεγάλη τότ’ εχάθη εξεριζώθη εύκολα κι έπαθε τέτοια πάθη. Επιμύθιον Πολλάκις είναι γνωστικοί μικροί που δεν λαλούσι, παρά κεινούς που είν’ τρανοί και θεν να πολεμούσι.

- Μια βελανιδιά (και όχι ελιά) γέρνει πάνω από μια λιμνούλα στην οποία μεγαλώνουν βούρλα, χαλκογραφία του αισώπειου μύθου.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Ξυλογραφία του Bernard Salmon, που απεικονίζει τον μύθο της βελανιδιάς και του καλαμιού, από γαλλική, έμμετρη συλλογή των Μύθων, 1547.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Achille Etna Michallon, Η βελανιδιά και το καλάμι, λάδι σε καμβά, 1816, Μουσείο Fitzwilliam, Cambridge. Ο πίνακας, βασισμένος στη διασκευή του La Fontaine, προσαρμόζεται σε σύγχρονα συμφραζόμενα, συμβολίζοντας την πτώση των αυτοκρατορικών δυναστειών.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Από τους Αισώπου Μύθους σε μετάφραση Vernon Jones και εικονογράφηση του Arthur Rackham, Λονδίνο & Νέα Υόρκη 1912.
  Πηγή: Wikimedia Commons
- Από τον εικονογραφημένο Αίσωπο για παιδιά, έκδοση του 1919, που κοσμούν τα έγχρωμα σχέδια του Milo Winter.
  Πηγή: Πηγή: Fables of Aesop: A complete collection
- Γλυπτό του Γάλλου Henri Coutheillas, εμπνευσμένο από την πραγμάτευση του μύθου στην εκδοχή του La Fonatine, 1900, Κήπος Orsay, Limoges, Γαλλία.
  Πηγή: Wikimedia Commons
Δεν βρέθηκαν βίντεο
Δεν βρέθηκαν αρχεία ήχου

Σύνδεσμοι

Λεξικά

Λεξικά Νεοελληνικής: Ηλεκτρονικά Λεξικά της Νεοελληνικής Γλώσσας
Λεξικό Εμ. Κριαρά: Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669), τόμοι Α-ΙΣΤ
TLG: Thesaurus Linguae Graecae (TLG)
Liddell-Scott: Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (Liddell – Scott)

Μελέτες

Μεσαιωνικές μελέτες: Μεσαιωνικές μελέτες του Εμ. Κριαρά

Σύνδεσμοι

Σύνδεσμοι για την έρευνα και μελέτη της Μεσαιωνικής Ελληνικής

Βιβλιογραφία

Γεωργίου 2007: Χρήστος Γεωργίου, «Έμμετρες επιβιώσεις της αισωπικής παράδοσης κατά την περίοδο του ρομαντισμού: παιδαγωγική και αισθητική προσέγγιση», Κείμενα. Ηλεκτρονικό Περιοδικό Παιδικής Λογοτεχνίας, τχ. 5 (Ιανουάριος 2007), σ. 1-10.
Δημαράς 2000: Κ. Θ. Δημαράς, Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Από τις πρώτες ρίζες ώς την εποχή μας, Γνώση, Αθήνα ⁹2000, σ. 66-67 και 115-116.
Katsadoros 2011: George C. Katsadoros, «Aesopic Fables in the European and the Modern Greek Enlightenment», Review of European Studies, τ. 3, τχ. 2 (Δεκέμβριος 2011), σ. 110-116.
Κατσαδώρος 2007: Γεώργιος Κ. Κατσαδώρος, «Η παιδαγωγική σημασία του μύθου ζώων», Η παιδαγωγική και διδακτική αξιοποίηση του παραμυθιού, επιμ. Σ. Γ. Κούτρας & Κ. Δ. Μαλαφάντης, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα 2007, σ. 143-159.
Κατσαδώρος 2015: Γεώργιος Κατσαδώρος, «Ο αισώπειος πεζός και έμμετρος-ποιητικός μύθος», Λαϊκός πολιτισμός και έντεχνος λόγος (ποίηση – πεζογραφία – θέατρο). Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου (Αθήνα, 8-10 Δεκεμβρίου 2010), τ. Α΄, επιμ. Γιώργος Βοζίκας, Ακαδημία Αθηνών, Δημοσιεύματα του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας – 30, Αθήνα 2013, σ. 653-669.
Κεχαγιόγλου 1999: Γιώργος Κεχαγιόγλου (επιμ.), Η παλαιότερη πεζογραφία μας. Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Τόμος Β΄1: 15ος αιώνας-1830, Σοκόλης, Αθήνα 1999, σ. 90-107.
Κεχαγιόγλου 2001: Γιώργος Κεχαγιόγλου (επιμ.), Πεζογραφική ανθολογία. Αφηγηματικός γραπτός νεοελληνικός λόγος. Βιβλίο πρώτο: Από τα τέλη του Βυζαντίου ώς τη Γαλλική Επανάσταση, ΑΠΘ, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη], Θεσσαλονίκη 2001, σ. 185-187.
Λάμπρος 1896: Σπυρίδων Π. Λάμπρος (επιμ.), Γεωργίου του Αιτωλού Μύθοι και αποσπάσματα του Σπανέα εξ αγιορείτικων κωδίκων, νυν το πρώτον εκδιδόμενα υπό Σπυρ. Π. Λάμπρου, Τυπογραφείο των αδελφών Περρή, Αθήνα 1896.
Legrand 1896: Émile Legrand (επιμ.), Requeil de Fables Ésopiques mises en vers par Georges L’Étolien et publiées pour la premièr fois d’après un manuscript du Mont Athos par Émile Legrand [Bibliothèque grecque vulgaire, τ. 8], H. Welter, Παρίσι 1896.
Μητσάκης & Αθήνη 2007: Καριοφίλης (Κάρολος) Μητσάκης & Στέση Αθήνη, «Αιτωλός, Γεώργιος (π. 1525-1580)», Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας. Πρόσωπα, έργα, ρεύματα, όροι, Πατάκης, Αθήνα 2007, σ. 41-42.
Παναγιωτοπούλου 1993: Μαρία Π. Παναγιωτοπούλου, «Ο Νίκανδρος Νούκιος και οι Μύθοι του Αισώπου», Αρχές της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Πρακτικά του Δεύτερου Διεθνούς Συνεδρίου Neograeca Medii Aevi, Βενετία 7-10 Νοεμβρίου 1991, τ. 2, επιμ. Νικόλαος Μ. Παναγιωτάκης, Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών, Βενετία 1993, σ. 443-466.
Παράσογλου 1993: Γιώργος Μ. Παράσογλου (επιμ.), Ανδρόνικος Νούκιος, Γεώργιος Αιτωλός, Αισώπου μύθοι. Οι πρώτες νεοελληνικές μεταφράσεις [Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη, ΣΠ 58], Εστία, Αθήνα 1993.
Πούχνερ & Λεντάρη 2007: Βάλτερ Πούχνερ & Τίνα Λεντάρη, «Νούκιος, Ανδρόνικος ή Νίκανδρος (αρχές 16ου αι.-μετά το 1556)», Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας. Πρόσωπα, έργα, ρεύματα, όροι, Πατάκης, Αθήνα 2007, σ. 1587-1588.
Vitti 2003: Mario Vitti, Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, Οδυσσέας, Αθήνα 2003, σ. 53-62 [αναθεωρημένη μορφή].

Δικτυογραφία

«Αισώπου Μύθοι (Κατά την έκδοση του Εmile Chambry, 2 τόμοι, Παρίσι 1925-1926)», Βικιθήκη.

Φάνης Κωστόπουλος, «Από τον Αίσωπο στον La Fontaine», στο «Άρθρα», Diastixo: Βιβλίο & Τέχνες.

«Μικρά Ασία: Αίσωπος», στην «Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού», Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

«Ανώνυμος, 226. Βίος Αισώπου, παρ. 68-73 (Παραλλαγή G)», στην «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία: Ανθολογία Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & τη γλωσσική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

«Πηγές του Αναλυτικού Λεξικού Κριαρά: Μύθοι του Αισώπου», στην «Πύλη για την ελληνική γλώσσα & τη διδασκαλία της», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

«Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας: Αίσωπος - Μύθοι», στην «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία», στις «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα & τη γλωσσική εκπαίδευση», Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

Γιώργος Κατσαδώρος, «Μύθοι Ζώων: πρόσληψη και διαχρονικότητα από τον Αίσωπο μέχρι τον La Fontaine και τους επιγόνους του», στο «Ιστορία», Postmodern: making multiple choises.

Ελένη Κεχαγιόγλου, «Μια φορά κι έναν καιρό», στο «Πολιτισμός», Το Βήμα.

«Αισώπου βίος & μύθοι», Χείλων: Ιστολόγιο Κλασσικών και Φυσικών Επιστημών.

* Τελευταία πρόσβαση στη δικτυογραφία: Δεκέμβριος 2017.

Ετικετες Αναζητησης

Αισώπου Μύθοι

Αποσπάσματα

Ετικετες Αναζητησης

Λογοτεχνικό Είδος

Λογοτεχνικό Γένος

Εποχές - Περίοδοι

Θέματα

Τύπος Λόγου

Φύση Προσώπων

Κατάλογος Έργων