Περί ηρώων, στρατηγών, φιλοσόφων, αγίων και άλλων ονομαστών ανθρώπων, οπού εβγήκασιν από το νησί της Κύπρου

1.

                         ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΤΟΥ ΡΟΔΙΝΟΥ

       Περὶ ἡρώων, στρατηγῶν, φιλοσόφων, ἁγίων καὶ ἄλλων ὀ-
νομαστῶν ἀνθρώπων, ὁποῦ ἐβγήκασιν ἀπὸ τὸ νησὶ τῆς Κύπρου.

                                         Προοίμιον

Δύο πράγματα ἀπὸ ὅλα περισσότερον, μοῦ φαίνεται, καὶ εἶναι

ὁ ἄνθρωπος χρεώστης εἰς τὴν ζωήν του, νὰ ἀγαπᾶ, νὰ τιμᾶ

καὶ νὰ διαφενδεύει, ἤγουν τὴν πίστιν του, καὶ τὴν πατρίδα

του. Τὴν πίστιν, διότι διὰ μέσου αὐτῆς τῆς πίστεως ὁποὺ

κρατεῖ ἐβγαίνοντας ἀπὸ τούτην τὴν ζωήν, ἐλπίζει νὰ ἔχει

ἀνταμοιβὴν καὶ πλερωμήν, καθότι ἔζησεν εἰς ἐκείνην.

2.

Τὴν πατρίδα χρεωστεῖ κάθε εἷς νὰ τὴν ἀγαπᾶ καὶ νὰ τὴν τι-

μᾶ καὶ νὰ πολεμᾶ διὰ ἐκείνην, διότι ἐβγάζοντας τὴν παλαιάν

ἐκείνην παραγγελιάν, ὁποὺ νοθετᾶ καὶ λέγει «μάχου ὑπὲρ πα-

τρίδος», πολέμα διὰ τὴν πατρίδα σου, εἶναι ἀκόμη καὶ ἠθι-

κός, μάλιστα φυσικὸς νόμος, κάθε ἕνας νὰ ἀντιστέκεται καὶ

3.

νὰ ὑπερμαχεῖ τῆς πατρίδος του, κἄν τε καλή, καὶ ὀνομαστὴ

εἶναι, κἄν τε ἀχαμνή, πτωχὴ καὶ εἰς τοὺς πολλοὺς ἀγνώ-

ριστη.

Δὲν ἠξεύρω, ἂν εὑρίσκεται τόπος ἢ πολιτευομένη πατρίδα

πλιὰ μικρή, ξηρὰ ἄκαρπη, πετρώδης, καὶ ὡς λέγει ὁ ποιητὴς

«κραναή», ὡσὰν τὸ νησὶ τῆς Ἰθάκης, εἰς τὸ ὁποῖον ἐγεννήθη

καὶ ἀναθράφη ὁ πολύξευρος ἐκεῖνος καὶ πολύτροπος Ὀδυσ-

σέας, ὁ ὁποῖος τόσον ἐπεθύμα νὰ ἰδεῖ τὴν πατρίδα του ὕστε-

ρα ἀπὸ ἐκεῖνες τές πολλὲς ξενιτιὲς καὶ πλάνες, ὁποὺ διὰ τὴν

ἀθανασίαν, τὴν ὁποίαν ἔτασσε νὰ τοῦ δώσει ἡ μυθευομένη ἐ-

κείνη θεὰ καὶ νὰ τὸν κάμει ἀθάνατον τίποτες δὲν τοῦ ἔμελ-

λε, μάλιστα ἐπεθύμα καλλιότερα, νὰ ἰδεῖ καπνὸν ἀπὸ τὸν

τόπον του παρὰ στιὰν ἀπὸ ἄλλον τόπον, ὡς τὸ λέγει ἀτὸς

του. «Οὐδὲν γλύκιον ἧς πατρίδος» λέγει ὁ γλυκὺς Ὅμηρος.

Δὲν βολεῖ, λέγει, νὰ εὑρεθεῖ πρᾶγμα πλέα γλυκύ, πλέα θεῖον,

4.

καὶ πλιὰ σεμνὸν ἀπὸ τὴν πατρίδα. Ἐπειδὴ καὶ διατ’ ἐκείνην

κάθε εἷς βάλλει τὰ ἔχει του καὶ τὴν ζωήν του.

Διατ’ ἐκείνην γίνονται τόσοι πόλεμοι, τόσες ξενιτιὲς καὶ τό-

σοι φόνοι εἰς τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων. Καὶ ὅποιος πλιὰ ἀν-

δρειωμένος καὶ πλέα δυνατὸς εὑρεθῇ εἰς ὁμοίους πολέμους,

ἐκεῖνος εἶναι περισσότερον ἐπαινεμένος καὶ στεφανωμένος

ἀπὸ τοὺς συμπατριῶτες του καὶ ζωντανὸς καὶ ἀπεθαμένος μὲ

ἐγκώμια καὶ ἐπιταφίους λόγους. Πολλοὶ πολλὰ πράγματα ἐ-

παινοῦσι καὶ θαυμάζουσιν, ἀμὴ ὡσὰν τὴν πατρίδα των δὲν ἀ-

γαποῦσιν οὔτε τιμοῦσι. Καὶ ἐπιθυμοῦν ὅλοι νὰ κάμουν κανένα

παντοτινὸν πράγμα, ὁποὺ νὰ εἶναι διὰ τιμὴν τῆς πατρίδος

των, τὶς κανένα κτίσμα περίφημον, τὶς ἀνδραγαθίαν εἰς τὰ

ἅρματα, ἄλλος εἰς σοφίαν καὶ ἄλλος εἰς ἄλλην ἀρετήν, καὶ νὰ

εἶναι ὀνομαστὸς εἰς ἐκείνην, καὶ ἐπιθυμᾶ «αἰὲν ἀριστεύειν καὶ

ὑπείροχος ἔμμεναι ἄλλων», μόνον διὰ νὰ τιμήσει τὴν πατρί-

5.

δα του καὶ νὰ τιμηθεῖ ἀπὸ ἐκείνην καὶ νὰ κραχθεῖ φιλό-

πατρις.

Ὅταν οἱ Ἀθηναῖοι ἤθελαν νὰ γράψουν τὸ ψήφισμα εἰς ἔπαι-

νον τοῦ Ζήνωνος, καὶ ἔγραφαν, «Ζήνωνος τοῦ φιλοσόφου», ἔ-

καμε νὰ γράψουν καὶ τὸ ὄνομα τῆς πατρίδος του, ἡ ὁποία ἦτον

τὸ Κίτι, ὡσὰν νὰ ἔλεγεν αὐτὸς ὁ φιλόσοφος, ὅτι ἡ ἀφορμὴ

ὁποὺ ἐγὼ ἐπαινοῦμαι ἀπὸ ἐσᾶς, ὦ Ἀθηναῖοι, εἶναι ἡ πατρί-

δα, διὰ τοῦτο δὲν εἶναι δίκαιον νὰ μὴν μετέχει καὶ ἐκείνη

τῆς αὐτῆς τιμῆς, διὰ τοῦτο καὶ οἱ συγγραφεῖς συνηθοῦν νὰ

ἐπιγράφουν τὰ ὀνόματα τῆς πατρίδος των: Θουκυδίδης ὁ Ἀ-

θηναῖος, Ἡρόδοτος ὁ Ἀλικαρνασσεὺς καὶ ἄλλοι ὁμοίως. Ἀ-

ληθινὰ πολλότατοι ἐστάθησαν ἀπὸ ἐκείνους, ὁποὺ ἀρνήθησαν

τὴν πίστιν, ὁποὺ τοὺς ἔδωκαν οἱ πατέρες των, καὶ ἐγύρισαν

εἰς ἄλλην καὶ τόσον τὴν ἐδέχθησαν ὁποὺ πλέα γλήγορα εύ-

χαριστήθησαν νὰ ἀπεθάνουν εἰς ἐκείνην παρὰ νὰ τὴν ἀφή-

6.

σουν, νὰ γυρίσουν εἰς τὴν πατρικήν των πίστιν.

Ἀμὴ τὴν πατρίδα του κανείς, ὅσες πίστες ἀλλάξει, λογιά-

ζοντας πῶς μία νὰ εἶναι καλλιότερη ἀπὸ τὴν ἄλλην, ποτὲ

δὲν τὴν ἀλλάσει, δὲν τὴν ἀρνιέται, οὔτε τὴν μισᾶ, οὔτε ὑπο-

φέρει νὰ ἀκούει κανένα νὰ τὴν κακολογᾶ, καλὰ καὶ νὰ εἶναι

7.

ἀντύχει καὶ ἐξορισμένος ἢ φευγάτος ἀπὸ ἐκείνην, μάλιστα

τὴν τιμᾶ καὶ τὴν ἐπαινᾶ καὶ ἐπιθυμᾶ, ὡσὰν καὶ τὸν Ὀδυσ-

σέα, νὰ γυρίσει εἰς τὴν αὐτήν.

Διὰ τοῦτο δὲν πρέπει κανεὶς νὰ ἀκούσει τὸν σοφιστὴν Λιβά-

νιον, ὅταν λέγει, «οὐδὲ πατρίς, ἣ μὴ οἶδεν ὃ ἔχει». Διότι κἂν

τε γνωρίζει, κἄν τε δὲν γνωρίζει ἐκεῖνο ὁποὺ ἔχει, πατρίδα

εἶναι, καὶ φιλτάτη τροφὸς εἶναι. Καὶ καθὼς ὁ πατέρας ἀγα-

πᾶ τὰ παιδιά του, καὶ δὲν θέλει ἀγαπήσει ποτὲ ἄλλα παιδιά,

ὅσον καλλιότερα νὰ εἶναι, ὡσὰν τὰ ἐδικά του, ἀλλὰ μηδὲ τὰ

παιδία θέλουν ἀγαπήσει ἄλλους πατέρες καλλιότερα ἀπὸ τοὺς

δικούς των, ἔτζι καὶ ὁ κάθε εἷς ἀγαπᾶ κάλλια τὴν πατρίδα

του παρὰ ἄλλες, ὅσον μεγάλες πλούσιες, πολυάνθρωποι καὶ

εὐδαίμονες νὰ εἶναι. Ἀγαπᾶ ἀλήθεια νὰ εἶναι καὶ ἡ ἰδική

του ὡσὰν ἐκεῖνες ὀνομαστὴ καὶ εὐδαίμων, ἀμὴ νὰ τὴν ἀγα-

πήσει πλέον παρὰ τὴν δικήν του, ποτὲ δὲν τὸ κάμνει, ἂν δὲν

8.

εἶναι ἀγνώμονας, ἀχάριστος καὶ προδότης τῆς φύσεως.

Φαίνεταί μου, ὅτι διὰ νὰ εἶναι τόσον ἀγαπημένη ἡ πατρίδα

ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, ἐκράχθηκε μ’ αὐτὸ τὸ γλυκὺ ὄνομα πα-

τρίδα, παίροντας τὴν παραγωγήν του ἀπὸ ὄνομα, ὁποὺ περισ-

σότερον ἀπὸ ὅλα πρέπει νὰ ἀγαπιέται ἀνάμεσα εἰς τοὺς ἀν-

θρώπους, ἤγουν τοῦ πατρός. Ἐκεῖ, δηλονότι, ὅπου ἐγεννήθη

καὶ ἀνατράφη, καὶ ἐκεῖ ὅπου εἶδε πρῶτα τὸ ὀμορφήτερον αἰ-

σθητὸν πράγμα, ὁποὺ ἔκαμεν ἡ φύσις, ἤγουν τὸν ἥλιον. Καὶ

διὰ μέσου της γιαμιὰ ἐγνώρισε καὶ ἄλλους πολλοὺς τόπους,

σοφίαν, παίδευσιν, καὶ ἄλλα ὅσα στολίζουν τὴν ψυχὴν τοῦ

9.

ἀνθρώπου.

Τὴν πατρίδα τους οἱ ἄνθρωποι, (λέγει κάποιος σοφὸς) τὴν

ἀγαποῦσι καὶ ὄντας νέοι καὶ ὅταν γηράσουσιν. Ἀμή, περισ-

σότερον τὴν ἀγαποῦν ὅταν εἶναι γέροντες καὶ πλιὰ φρόνιμοι

παρὰ ὅταν ἦσαν νέοι, διότι τότε περισσότερον αὐξαίνει ὁ πό-

θος τῆς πατρίδος εἰς ἐκείνους, καὶ κάθε ἕνας παρακαλεῖ καὶ

ἐπιθυμᾶ νὰ τελειώσει τὴν ζωήν του εἰς τὴν πατρίδα του, καὶ

ἐκεῖ ὅπου ἀρχίνησεν ἡ ζωή του, ἐκεῖ πάλιν νὰ τελειώσει καὶ

ν’ ἀφήσει τὸ κορμί του εἰς τὴν γῆν, ὁποὺ τὸν ἔθρεψεν καὶ νὰ

θαφτεῖ εἰς τοὺς τάφους τῶν πατέρων του.

10.

Ἐπειδὴ λοιπὸν καὶ κάθε ἕνας εἶναι φιλόπατρις καὶ ἐπιθυμᾶ

καὶ γυρεύγει τρόπον πῶς νὰ ἀνταμείψει, ὅσον τοῦ εἶναι δυνα-

τὸν «τῇ τροφῷ τὰ τροφεῖα», καὶ νὰ ἀφήσει ὀπίσω του κανένα

ἔργον, ὁποὺ νὰ εἶναι εἰς τιμὴν καὶ ἔπαινον τῆς αὐτῆς,

ἠθέλησα καὶ ἐγὼ νὰ μὴ φανῶ ἀμέτοχος τοῦ τοιούτου καλοῦ,

11.

μόνον νὰ κάμω κάποιον τι, τὸ ὁποῖον νὰ μαρτυρᾶ τὸν πόθον

καὶ τὸ χρέος ὁποὺ φέρνω ἐκείνης, εἰς τὴν ὁποίαν ἐγεννήθη-

κα καὶ ἀναθράφηκα, καὶ εἰς τὴν ὁποίαν εἶδα πρῶτον τὸν

γλυκὺν ἥλιον.

Ἀμή, ἐπειδή, καὶ διὰ τὴν σύντροφον καὶ συγκάτοικον πε-

νίαν, δὲν μοῦ ἔρχεται ἀπὸ χέρι μὲ ἄλλο τίποτις νὰ δείξω αὐ-

τὸν τὸν πόθον, ἐβάλθηκα νὰ κάμω μίαν συλλογὴν ἢ μάζωμα

τῶν σοφῶν καὶ ἐναρέτων ἀνθρώπων, ὁποὺ αὐτὸ τὸ φιλόχρι-

στον νησὶ ἔβγαλεν, τόσον παλαιοὺς ὅσον καὶ νέους, τόσον ἐ-

θνικοὺς ὅσον καὶ χριστιανούς, διὰ νὰ εἶναι εἰς μνημόσυνον

12.

καὶ δόξαν τῶν ἀπερασμένων καὶ παράδειγμα εἰς ἀρετὴν τῶν

μελλόντων.

Ἔργον καλὰ καὶ ὀλίγον, ἀμὴ, ἂν δὲν ἀπατῶμαι, πολλὰ καλ-

λιότερον, παρὰ νὰ ἔκαμνε κανεὶς πυραμίδες, πύργους, θέα-

τρα καὶ ἄλλα ἀκίνητα πράγματα, ὑποτεταγμένα εἰς σεισμούς,

ἐθνῶν καταστροφὲς καὶ ἄλλες τῶν καιρῶν ὑβρισιές, καὶ μό-

νον εἰς ἐκείνους γνωρισμένα ὁποὺ κατοικοῦν εἰς ἐκεῖνα, ἢ

τριγύρω εἰς ἐκεῖνα ἀμή, τὸ βιβλίον, ὅποιας λογῆς καὶ νὰ εἶ-

ναι, ὡσὰν πτερωμένον, πουλί, ὑπάγει παντοῦθεν, ἀνατολήν,

καὶ δύσιν, καὶ πάντα στέκει καὶ ὁ χαλαστὴς ὁλονῶν τῶν

πραγμάτων καιρός, δὲν ἐμπορεῖ, ὡς λέγει ὁ φιλοκύπριος Ἰσο-

κράτης, νὰ κάμει καμίαν ἀλησμονιάν, «οὐ δύναται λήθην ἐμ-

ποιῆσαι». Καὶ ἐκεῖνο λοιπὸν ὁποὺ εἰς ἐκεῖνο λέγομεν, εἰς αὐ-

τὸ τὸ σύνταγμα τὸ ἀποδείχνομεν μὲ μαρτυρίες παλαιῶν συγ-

γραφέων, τόσον ἐθνικῶν, ὅσον καὶ χριστιανῶν.

ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ, ΤΟΥΤΕΣΤΙΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥΣ,
ΜΑΡΤΥΡΕΣ, ΟΣΙΟΥΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥΣ, ΟΠΟΥ Ε-
ΓΕΝΝΗΘΗΣΑΝ ΚΑΙ ΑΝΑΘΡΑΦΗΣΑΝ ΕΙΣ ΤΟ ΝΗΣΙ
ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΚΕΦ. Γ΄.

62.

Β α ρ ν ά β α ς. Ὁ ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ, πρωτόθρονος

αὐτῆς τῆς νήσου καὶ κορυφὴ τῶν ἐπιλοίπων Κυπριωτῶν ἁ-

γίων, ἦτον ἀπὸ τὴν Κύπρον, ὡς τὸ λέγει ἡ γραφὴ εἰς τὰς

πράξεις τῶν ἀποστόλων καὶ ἦτον ἀπὸ τὸ κάστρο τῆς Σαλα-

μίνης, ἤγουν τὴν Ἀμμόχωστον. Ἀπέκει, ὡσὰν ἐπέρασεν εἰς

τὴν Ἱερουσαλήμ, ἐκεῖ ἐπίστευσεν εἰς τὸν Χριστόν. Τοῦτο τὸ

ὄνομα Βαρνάβας ἑρμηνεύεται υἱὸς παρακλήσεως, ἤγουν παι-

δὶ τῆς παρηγοριᾶς. Ἦτον καλὸς ἄνθρωπος φυσικά του, «ἦν

(λέγει ὁ Λουκᾶς) ἀνὴρ ἀγαθός, καὶ πλήρης πνεύματος ἁγίου,

καὶ πίστεως». Ἀφόντις ἐλιθοβόλησαν τὸν ἅγιον Στέφανον, οἱ

μαθητάδες ὁποὺ ἦσαν μὲ τοὺς ἀποστόλους, λέγει ἡ γραφή,

πὼς διὰ τὴν θλίψιν τὴν γενομένην ἐπὶ Στεφάνῳ, ἐσκορπίσθη-

σαν ἐδῶ καὶ ἐκεῖ, καὶ τινὲς ἐπῆγαν εἰς τὴν Κύπρον, ἄλλοι

εἰς τὴν Ἀντιόχειαν, καὶ ἐδίδασκαν τὸν λόγον τοῦ θεοῦ· καὶ

οἱ Κυπριῶτες καὶ οἱ Κυρηνιῶτες ἦσαν εἰς Ἀντιοχείαν καὶ ἐ-

δίδασκαν τοὺς Ἕλληνας, καὶ ἦτον, λέγει ὁ ἅγιος Λουκᾶς, τὸ

χέρι τοῦ θεοῦ ἦτον μετ’ ἐκείνους, «καὶ ἦν ἡ χεὶρ Κυρίου μετ’

αὐτῶν»· καλλιότερη τιμή; Τί μεγαλείτερον ἐγκώμιον καὶ ἔ-

παινος ἐμπορεῖ νὰ δοθεῖ ἀπ’ αὐτό; Νὰ λέγει τὸ πνεῦμα τὸ

ἅγιον, διὰ μέσου τοῦ δούλου του καὶ εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ:

«ἦσαν δέ τινες ἐξ αὐτῶν ἄνδρες Κύπριοι καὶ Κυρηναῖοι, οἵ-

τινες ἐλάλουν πρὸς τοὺς ἑλληνιστάς, εὐαγγελιζόμενοι τὸν Κύ-

ιον Ἰησοῦν, καὶ ἦν ἡ χεὶρ Κυρίου μετ’ αὐτῶν». Ὦ χαριτω-

μένος λόγος, ὦ εὐλογημένος καὶ ἅγιος ἔπαινος, ὦ ἔπαινος, ὁ-

ποὺ δὲν διεβάζομεν εἰς τὰ ἱερὰ γράμματα νὰ ἐπώθηκε διὰ

63.

κανένα ἄλλο ἔθνος, ἔξω ἀπὸ τῶν Κυπριωτῶν.

Τοῦτο ἀκούοντας οἱ ἄλλοι Ἀπόστολοι ἔστειλαν τὸν Μακάριον

Βαρνάβαν, ὡσὰν Κυπριώτην, οἰκονομικῶς, διὰ νὰ στερεώσει

ὡς ἀπόστολος ἐκεῖνο, ὁποὺ οἱ ἄλλοι Κυπριῶτες εἶχαν κάμει

εἰς τὸ κήρυγμα τοῦ εὐαγγελίου. Διὰ τοῦτο, ὄντας αὐτὸς ἀνὴρ

ἀγαθὸς καὶ πλήρης πνεύματος ἁγίου, σεβαίνοντας εἰς τὴν Ἀν-

τιοχείαν τοὺς ἐκατάπειθε νὰ πομείνουν, καὶ νὰ στέκονται εἰς

ἐκεῖνο, ὁποὺ ἔμαθαν, καὶ ἄκουσαν ἀπὸ τοὺς συντοπίτες του Κυ-

πριῶτες καὶ Κυρηνιῶτες. Γιαμιά, ἐξῆλθεν εἰς Ταρσὸν ὁ αὐτὸς

Βαρνάβας νὰ εὕρει τὸν Σαῦλον, καὶ εὑρίσκοντάς τον, πρῶτος

ὁ Βαρνάβας, τὸν ἔφερεν εἰς τὴν Ἀντιόχειαν, διὰ νὰ στερεώσουν

ἀντάμα τὴν διδαχὴν καὶ πίστιν ὁποὺ τοὺς ἐκήρυξαν οἱ Κυ-

πριῶτες τοὺς Ἀντιοχεῖς. Στέκοντας λοιπὸν καὶ διδάσκοντας

αὐτοὶ οἱ δύο Σαῦλος καὶ Βαρνάβας, ἐκεῖ πρῶτοι ἐκράχθησαν,

ὅσοι ἐπίστευσαν εἰς τὸν Χριστόν, χριστιανοί, τόσον, ὁποὺ συ-

νεργοῦντος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὸ νὰ κραζόμε-

σταν χριστιανοί, νὰ ἔχομεν αὐτὸ τὸ σεβασμιώτατον καὶ γλυκύ-

τατον ὄνομα, τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα, ἤγουν χριστιανοί, ἀφορμὴ

καὶ συνδρομὴ ἐστάθησαν Κυπριῶτες, ἂν ὁ Βαρνάβας εἶναι

Κυπριώτης.

64.

Τόσον χρέος λοιπὸν ἔχει ἡ Ἀντιόχεια τῶν Κυπριωτῶν, καὶ

ὅλον τὸ ἔθνος τῶν πιστῶν, τὸ νὰ κραχθεῖ χριστιανὸν διὰ μέ-

σου τῆς διδαχῆς τοῦ Εὐαγγελίου, ὁποὺ ἔγινεν ἀπὸ Κυπριῶ-

τες; Τὸν Παῦλον τὸν μακάριον, τὸν μέγαν τῶν ἐθνῶν διδά-

σκαλον, δὲν ἐτόλμα κανείς, οὔτε μαθητής, οὔτε ἀπόστολος νὰ

σιμώσει διὰ τὸν φόβον ὁποὺ εἶχαν ἀπὸ ἐκεῖνον, μὴ πιστεύον-

τας πὼς νὰ εἶναι μαθητής, καὶ ὅμως ἕνας Κυπριώτης, ὁ ἱερώ-

τατος Βαρνάβας, ἔγινε μεσίτης. Τὸν ἔφερε καὶ τὸν ἔκαμε φί-

λον μὲ τοὺς λοιποὺς μαθητάδες καὶ ἀποστόλους. Τὸ ὁποῖον

δὲν εἶναι ὀλίγη τιμὴ τῆς εὐφορωτάτης Κύπρου. Τόσους τό-

πους ἐγύρισε, Συρίας καὶ Παλαιστίνης ὁ μακάριος Παῦλος,

καὶ πούπετα δὲν ἀπόκτησε τὸ ἁγιώτατόν του ὄνομα, νὰ κρά-

ζεται Παῦλος, μόνον εἰς τὴν Κύπρον, εἰς τὸ Κάστρο τῆς Πά-

φου, διὰ νὰ ἔχει σιμὰ εἰς ὅλα αὐτὸ τὸ νησί, καὶ αὐτὴν τὴν

τιμὴν τῆς ἀλλαξιᾶς τοῦ ἀποστολικοῦ τῶν ἐθνῶν διδασκάλου,

65.

ἀπὸ Σαῦλον εἰς Παῦλον, ὀνόματος. Ὅταν δηλονότι ἐπέστρε-

ψαν εἰς τὴν πίστιν Σέργιον, Παῦλον, τὸν ἀνθύπατον τῆς Πά-

φου.

Ἀφόντις γιαμιὰ ὁ Βαρνάβας ἐχωρίσθηκεν ἀπὸ τὴν συντρο-

φιὰν τοῦ Παύλου, διδάσκοντας εις διαφόρους τόπους, ἦλθεν

εἰς τὴν Ἰταλίαν, πεμπάμενος ἀπὸ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον. Αὐ-

τὸς ἐστάθην ὁ πρῶτος ὁποὺ ἐκήρυξε τὸ εὐαγγέλιον τοῦ Χρι-

στοῦ εἰς τὴν Ἰταλίαν, καὶ εἰς τὴν Ρώμην, ὡς λέγεται εἰς τὸ

συναξάριόν του, καὶ ὡς τὸ μαρτυροῦν καὶ ἄλλοι ἅγιοι καὶ μάρ-

τυρες. Αὐτὸς ἐγύρισε τὸν πανεύφημον καὶ μακάριον Κλήμεν-

τα εἰς τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ, καὶ τὸν ἔστειλεν εἰς τὴν Ἀν-

τιόχειαν εἰς τὸν ἅγιον Πέτρον. Γιαμιά, ἐπῆγεν εἰς τὸ Μιλά-

νο, καὶ ἐκήρυξε, καὶ ἐκεῖ ἐστάθηκε πρῶτος ἐπίσκοπος. Ἀ-

πέκει, κάμνοντας ἄλλον συντοπίτην του, καὶ μαθητήν του ἐ-

πίσκοπον εἰς τὸν τόπον του, ἐδιάβηκεν εἰς τὸ Πέργαμον, καὶ

66.

ἐγύρισε πολλοὺς εἰς τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ.

Ἐκεῖ ἄφηκε διὰ ἐπίσκοπον Νάρνον, τὸν ἴδιον του μαθητήν,

καὶ αὐτὸς ἐπῆγεν εἰς τὴν Βρέσαν, καὶ ἔκαμε τὸ ὅμοιον. Εἰς

ὅλον ὕστερον, ἐγύρισεν εἰς τὴν Σαλαμίναν, εἰς τὸν τόπον του.

Τί νὰ εἰποῦμεν καὶ δι’ αὐτὴν τὴν μεγαλόδοξον (ὡς λέγει ὁ

ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος) τὴν πρόεδρον τῶν ὅλων, εἰς τὴν

ὁποίαν κάθεται ὁ διάδοχος τοῦ Πέτρου καὶ κυβερνήτης τῆς

ἐκκλησίας; Ἀπὸ ποῦ ἔχει τὴν πρώτην τῆς πίστεως ἀρχήν,

εἴμητα ἀπὸ Κυπριώτην, τὸν μακάριον Βαρνάβαν, ὡς καθὼς

λέγει ὁ βίος του; Ἤγουν οὗτος ὁ πρῶτος ἐν Ἱερουσαλήμ, καὶ

ἐν Ρώμῃ, καὶ Ἀλεξανδρείᾳ, ἐκήρυξε τὸ εὐαγγέλιον. Καὶ σύ,

Μιλάνο, Πέργαμο καὶ Βρέσια, πόσον χρέος ἔχετε τῶν Κυπρι-

ωτῶν, ὁποὺ πρῶτοι ἀπὸ ὅλους σᾶς ἐδίδαξαν τὴν πίστιν τοῦ Χρι-

στοῦ καὶ μάλιστα τὸ Μιλάνο, εἰς τὴν ὁποίαν χώραν ἄφηκε

διάδοχόν του; Καὶ διὰ τὸ ὁποῖον εἶναι ζήτημα ποῖος νὰ εἶναι

διάδοχος τοῦ Βαρνάβα, ἢ ὁ Κύπρου ἢ ὁ Μεδιολάνου. Μισεύ-

οντας γιαμιὰ ἀπὸ τὴν Ἰταλίαν, ἐγύρισεν εἰς τὴν Κύπρον καὶ

ἐκεῖ διδάσκοντας τὸ εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ Ἑβραίους

καὶ Ἕλληνας ἔλαβε τὸ μαρτύριον καὶ τὸν ἔθαψεν ὁ ἀνεψιός

του Μάρκος μὲ τὸ εὐαγγέλιον τοῦ κατὰ Ματθαῖον, γραμμένον

67.

μὲ τὸ ἴδιον χέρι τοῦ Ἁγίου Βαρνάβα.

Ὕστερα γιαμιά, εἰς τὸν καιρὸν Ζήνωνος τοῦ βασιλέως, εὑρέ-

θη, ὁ ἀπόστολος, εἰς τὴν Κύπρον, εἰς τὴν Σαλαμίνα, ὡς τὸ λέ-

γουν πολλοί. Εὑρίσκεται μία ἀξιόλογος ἐπιστολὴ καθολικὴ

τοῦ ἁγίου Βαρνάβα, καὶ εἶναι τυπωμένη. Ὅτι ὁ Βαρνάβας

ἦλθεν εἰς τὴν Ρώμην, τὸ λέγει ὁ ἅγιος Δωρόθεος ἱερομάρτυς,

εἰς τὴν Σύνοψιν, ὁ ἅγιος Ἱππόλυτος ἱερομάρτυς εἰς τὸ βιβλίον

ὁποὺ κάμνει περὶ τῶν οβ΄ μαθητῶν. Τὸ συναξάριόν του, ἡ

παράδοσις τῆς ἐκκλησίας Μεδιολάνου. Ἀλέξανδρος μοναχὸς

εἰς τὸ ἐγκώμιον ὁποὺ κάμνει εἰς τὸν ἃγιον Βαρνάβαν, καὶ ἂλ-

λοι μαρτυροῦσι, πὼς ὁ ἃγιος Βαρνάβας ἐκήρυξε τὸ εὐαγγέλιον

εἰς τὴν Ρώμην. Μόνος ὁ Καρδινάλις Βαρώνιος κρατεῖ τὸ ἐνα-

ντίον, καὶ ἀποδείχνει τὸ ἐναντίον μὲ λογαριασμοὺς ἐδικοὺς του

ὄχι μὲ μαρτυρίαν κανενὸς παλαιοῦ συγγραφέως.