Ο Κρητικός Πόλεμος

Έμμετρο χρονικό του εικοσιπενταετούς πολέμου για την κατάληψη της Κρήτης από τους Οθωμανούς Τούρκους, το οποίο ολοκληρώθηκε στο διάστημα 1669-1677. Ο ποιητής, σε περίπου 12.000 στίχους, αφηγείται την κατάληψη των Χανιών και του Ρεθύμνου, της ιδιαίτερης πατρίδας του, αναφέρεται σε εχθροπραξίες στο Αιγαίο πέλαγος, και επικεντρώνεται στην εικοσαετή πολιορκία της πρωτεύουσας του νησιού, του Κάστρου, το οποίο προσωποποιείται και συμμετέχει στα δρώμενα με εκτενείς μονολόγους.

 

  • Μια μαλτέζικη γαλέρα, τύπος πλοίου που έπαιζε σημαντικό ρόλο στη μεσογειακή ναυσιπλοΐα του 17ου αιώνα.
    Πηγή: Wikimedia Commons 

    Χάρτης της βενετοκρατούμενης Κρήτης, χωρισμένης στις 4 διοικητικές περιφέρειες.
    Πηγή: Wikimedia Commons 

    Χάρτης της Κρήτης (κάτω) και του πολιορκούμενου Χάνδακα (πάνω), 1680.
    Πηγή: Wikimedia Commons  

    Άποψη της πόλης των Χανίων με τα ενετικά τείχη, έργο του Jakob von Sandrart από βιβλίο του που τυπώθηκε στη Νυρεμβέργη το 1686.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη 

    Τα Χανιά, σχέδιο από το περιηγητικό βιβλίο του Φλαμανδού Olfert Dapper, Amsterdam 1688.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη  

    Η σελίδα τίτλου της έκδοσης του Ξηρουχάκη (Τεργέστη 1908), η οποία περιέχει τα δύο ποιήματα, των Διακρούση και Μπουνιαλή, για τον Κρητικό Πόλεμο.
    Πηγή: Κουζουλάδες (ιστολόγιο)  

    Τα Χανιά σε γκραβούρα του Marco Boschini, από έκδοση του 1651.
    Πηγή: Wikimedia Commons

    Άποψη του λιμανιού των Χανίων, από έκδοση του Jakob Peeters, Αμβέρσα 1686.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη 

    Τμήμα του προμαχώνα Lando ή Sciavio ή Αγίου Δημητρίου σήμερα.
    Πηγή: Wikimapia

    Άποψη του βενετσιάνικου κάστρου του Ρεθύμνου (Φορτέτζα).
    Πηγή: Προσωπικό αρχείο Παντελή Γενεράλη  

    Η πόλη του Ρεθύμνου στις αρχές του 17ου αιώνα.
    Πηγή: Wikimedia Commons 

    Επιχρωματισμένος χάρτης της πόλης και της Φορτέτζας του Ρεθύμνου, από την έκδοση Cretae Regnum/Το Βασίλειον της Κρήτης του Francesco Basilicata, 1618.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη      

    Άποψη του λιμανιού του Ρεθύμνου, χαρακτικό του Jakob von Sandrart από έκδοση που τυπώθηκε στη Νυρεμβέργη το 1686.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη    

    Χάρτης της πόλης του Ρεθύμνου με το λιμάνι και τα περίχωρα, σχέδιο από το περιηγητικό βιβλίο του Φλαμανδού Olfert Dapper, Amsterdam 1688.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη  

    Τμήμα της βενετσιάνικης Φορτέτζας, του κάστρου του Ρεθύμνου.
    Πηγή: Προσωπικό αρχείο Παντελή Γενεράλη  

    Άποψη του βενετσιάνικου φρουρίου του Ρεθύμνου (Φορτέτζα).
    Πηγή: Προσωπικό αρχείο Παντελή Γενεράλη  

    Χάρτης που δείχνει το βεληνεκές των βολών από τους προμαχώνες του Παλαιοκάστρου και των τειχών του Ηρακλείου, από την έκδοση Cretae Regnum/Το Βασίλειον της Κρήτης του Francesco Basilicata, 1618.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη   

    Άποψη του Χάνδακα/Ηρακλείου, από το βιβλίο-χρονικό του ενετοτουρκικού πολέμου του Roger Palmer, Earl of Castlemaine, Φρανκφούρτη 1669.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη      

    Βενετσιάνικα νεώρια στο λιμάνι του Ηρακλείου.
    Πηγή: Προσωπικό αρχείο Ελένης Μπετεινάκη  

    Το Μεγάλο Κάστρο του Χάνδακα με το Φρούριο Ρόκα αλ Μάρε ή Κουλές, από το βιβλίο-χρονικό του ενετοτουρκικού πολέμου του Roger Palmer, Earl of Castlemaine, Φρανκφούρτη 1669.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη   

    Άποψη του βενετσιάνικου «φρουρίου της θάλασσας» (Κούλες) στο λιμάνι του Ηρακλείου.
    Πηγή: Προσωπικό αρχείο Ελένης Μπετεινάκη  

    Χάρτης του Ηρακλείου/Χάνδακα και αλληγορική παράσταση με τη Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας και την οθωμανική αυτοκρατορία ως πολεμιστές, από το βιβλίο-χρονικό του ενετοτουρκικού πολέμου του Roger Palmer, Earl of Castlemaine, Φρανκφούρτη 1669.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη  

    Λεπτομέρεια των τειχών του Χάνδακα (Ηράκλειο).
    Πηγή: Προσωπικό αρχείο Χαράς Μαρκάκη  

    Χάρτης της Κρήτης με το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου της Βενετίας, γκραβούρα του Marco Boschini, 1651.
    Πηγή: Wikimedia Commons  

    Άποψη του κάστρου του Χάνδακα, σχέδιο από το περιηγητικό βιβλίο του Φλαμανδού Olfert Dapper, Amsterdam 1688.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη 

    Peter Casteleyn, Μάχη των Δαρδανελλίων (1656), 1657. Στα Δαρδανέλλια δόθηκε μία από τις σημαντικότερες μάχες στο πλαίσιο των εχθροπραξιών στο Αιγαίο, που είχαν ως αποτέλεσμα να σφίξει ακόμα περισσότερο ο κλοιός στον πολιορκούμενο Χάνδακα, γεγονός που περιγράφεται στο απόσπασμα αυτό.
    Πηγή: Wikimedia Commons  

    Ανάγλυφα στην πύλη του Παντοκράτορα (Χανιώπορτα) των τειχών του Χάνδακα.
    Πηγή: Προσωπικό αρχείο Χαράς Μαρκάκη  

    Jan Peeters ο Πρεσβύτερος, Οθωμανικές δυνάμεις επιτίθενται σε ένα νησιωτικό φρούριο, πιθανότατα τη Γραμβούσα, κατά την πολιορκία του Χάνδακα, 1667, λάδι σε καμβά.
    Πηγή:  Wikimedia Commons   

    Lambert van de Bos, Ναυμαχία κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Χάνδακα, 1675, Βιβλιοθήκη Παλατιού Ειρήνης, Χάγη, Ολλανδία.
    Πηγή: Wikimedia Commons    

    Άποψη του βενετσιάνικου «φρουρίου στη θάλασσα» (Κούλες) στο λιμάνι του Ηρακλείου.
    Πηγή: Προσωπικό αρχείο Ελένης Μπετεινάκη  

    Πορτρέτο του Βενετού Francesco Morosini, αρχιναύαρχου του βενετικού στόλου στην όψιμη αυτή φάση του Κρητικού Πολέμου, έργο του Pieter van Gunst, 17ος αιώνας.
    Πηγή: Wikimedia Commons      

    Ο βενετικός στόλος, υπό την ηγεσία του Francesco Morosini, καταδιώκει τα οθωμανικά καράβια, έργο ανώνυμου καλλιτέχνη, 17ος αιώνας.
    Πηγή: Wikimedia Commons  

    Άποψη του Χάνδακα στα 1667-1668, κατά την τελική φάση της πολιορκίας από τους Οθωμανούς, από το βιβλίο-χρονικό του ενετοτουρκικού πολέμου του Roger Palmer, Earl of Castlemaine, Φρανκφούρτη 1669.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη  

    Η τελευταία φάση της πολιoρκίας του Χάνδακα, όπως απεικονίζεται σε γερμανικό χάρτη.
    Πηγή: Wikimedia Commons  

    Χάρτης της κεντρικής Κρήτης. Στο πρώτο επίπεδο η ναυμαχία της 8ης Μαρτίου 1668 έξω από τον Χάνδακα. Σε δεύτερο επίπεδο ο στρατηγός Morosini πατά πάνω σε οθωμανούς αιχμαλώτους, από το βιβλίο-χρονικό του ενετοτουρκικού πολέμου του Roger Palmer, Earl of Castlemaine, Φρανκφούρτη 1669.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη   

    Σχεδιάγραμμα των τουρκικών και των ενετικών χαρακωμάτων και υπονόμων κατά τη διάρκεια της πολιορκίας, έργο του Johann Bernhard Scheither, 1672.
    Πηγή: Wikimedia Commons 

    Γκραβούρα ανώνυμου Γερμανού, με θέμα την πολιορκία του Χάνδακα στο τελευταίο έτος του πολέμου (1669). Η γαλλική επέμβαση αποτυπώνεται στην εικόνα του Δούκα του Beaufort πάνω αριστερά.
    Πηγή: Wikimedia Commons 

    Ο Francois de Vendome, Δούκας του Μποφώρ, πορτρέτο του Robert Nanteuil, βασισμένο σε σχέδιο του Jean Nocret, 1651, Ψηφιακές Συλλογές του Princeton.
    Πηγή: Wikimedia Commons   

    Χάρτης του νησιού Δία ή Ντία, όπου είχαν καταφύγει οι χριστιανοί μετά τη συνθηκολόγηση και εκκένωση του Χάνδακα, σχέδιο από το περιηγητικό βιβλίο του Φλαμανδού Olfert Dapper, Amsterdam 1688.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη    

    Άποψη του λιμανιού της Σούδας, του επόμενου μετά την Ντία σταθμού των καστρινών προσφύγων, χαρακτικό του Jakob von Sandrart από έκδοση που τυπώθηκε στη Νυρεμβέργη το 1686.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη  

    Οχυρό στη βραχονησίδα στην είσοδο του κόλπου της Σούδας, σχέδιο από το περιηγητικό βιβλίο του Φλαμανδού Olfert Dapper, Amsterdam 1688.
    Πηγή: Travelogues, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη 

    Ο μεγάλος βεζίρης Αχμέτ Φαζίλ Κιοπρουλής, που μπήκε κατακτητής στον Χάνδακα με τη συνθηκολόγηση και την εκκένωσή του.
    Πηγή: Wikimedia Commons 

    Πορτρέτο του βεζίρη Κιοπρουλού Φαζίλ Αχμέτ Πασά (Κιοπρουλής), γκραβούρα του Nicolas II de Larmessin, 1690.
    Πηγή: Wikimedia Commons    

    Η έκδοση του ποιήματος του Μπουνιαλή από το βενετικό τυπογραφείο του Giuliani, 1681.
    Πηγή: Κουζουλάδες (ιστολόγιο)  

  • Απόσπασμα από το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στον Μεγάλο Κρητικό Πόλεμο, επιμέλεια-παρουσίαση: Σταύρος Μουντουφάρης, σκηνοθεσία: Δημήτρης Φραγκιαδουλάκης, παραγωγή & προβολή: Κρήτη TV.
    Πηγή: YouTube   
    Απόσπασμα από το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στον Μεγάλο Κρητικό Πόλεμο, επιμέλεια-παρουσίαση: Σταύρος Μουντουφάρης, σκηνοθεσία: Δημήτρης Φραγκιαδουλάκης, παραγωγή & προβολή: Κρήτη TV.
    Πηγή: YouTube   
    Απόσπασμα από το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στον Μεγάλο Κρητικό Πόλεμο, επιμέλεια-παρουσίαση: Σταύρος Μουντουφάρης, σκηνοθεσία: Δημήτρης Φραγκιαδουλάκης, παραγωγή & προβολή: Κρήτη TV.
    Πηγή: YouTube   
    Απόσπασμα από το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στον Μεγάλο Κρητικό Πόλεμο, επιμέλεια-παρουσίαση: Σταύρος Μουντουφάρης, σκηνοθεσία: Δημήτρης Φραγκιαδουλάκης, παραγωγή & προβολή: Κρήτη TV.
    Πηγή: YouTube   
    Απόσπασμα από το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στον Μεγάλο Κρητικό Πόλεμο, επιμέλεια-παρουσίαση: Σταύρος Μουντουφάρης, σκηνοθεσία: Δημήτρης Φραγκιαδουλάκης, παραγωγή & προβολή: Κρήτη TV.
    Πηγή: YouTube   
    Απόσπασμα από το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στον Μεγάλο Κρητικό Πόλεμο, επιμέλεια-παρουσίαση: Σταύρος Μουντουφάρης, σκηνοθεσία: Δημήτρης Φραγκιαδουλάκης, παραγωγή & προβολή: Κρήτη TV.
    Πηγή: YouTube   
    Απόσπασμα από το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στον Μεγάλο Κρητικό Πόλεμο, επιμέλεια-παρουσίαση: Σταύρος Μουντουφάρης, σκηνοθεσία: Δημήτρης Φραγκιαδουλάκης, παραγωγή & προβολή: Κρήτη TV.
    Πηγή: YouTube   
    Απόσπασμα από το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στον Μεγάλο Κρητικό Πόλεμο, επιμέλεια-παρουσίαση: Σταύρος Μουντουφάρης, σκηνοθεσία: Δημήτρης Φραγκιαδουλάκης, παραγωγή & προβολή: Κρήτη TV.
    Πηγή: YouTube   
    Απόσπασμα από το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στον Μεγάλο Κρητικό Πόλεμο, επιμέλεια-παρουσίαση: Σταύρος Μουντουφάρης, σκηνοθεσία: Δημήτρης Φραγκιαδουλάκης, παραγωγή & προβολή: Κρήτη TV.
    Πηγή: YouTube 
  • «Κάστρο και πού ’ναι οι πύργοι σου», ριζίτικο τραγούδι για την πτώση του Χάνδακα, ερμηνεία: Κώστας Μουντάκης, από το άλμπουμ Σπάνιες ζωντανές ηχογραφήσεις (πολυτελής κασετίνα με 5 CDs και βιβλίο), Αεράκης-Σείστρον: Κρητικό Μουσικό Εργαστήρι 2002.
    Πηγή:  YouTube 

 

Κατάλογος Πολυμέσων


Αισώπου Μύθοι
Ανακάλημα της Κωνσταντινόπολης
Απόκοπος
Αφήγησις παράξενος του ταπεινού Σαχλίκη
Βαρλαάμ και Ιωάσαφ
Βασιλεύς ο Ροδολίνος
Βίοι αγίων
Διγενής Ακρίτης
Διήγησις Βελισαρίου
Διήγησις εξαίρετος ερωτική και ξένη Φλωρίου του πανευτυχούς και κόρης Πλάτζια Φλώρης
Διήγησις Ιεροθέου Αββατίου
Διήγησις και οπτασία ωφέλιμος ορθοδόξου τινός Δημητρίου
Διήγησις του Αχιλλέως
Διήγησις του Πωρικολόγου
Διήγησις του Ρεμπελιού των Ποπολάρων
Εξήγησις της γλυκείας χώρας Κύπρου, η ποία λέγεται Κρόνικα, τουτέστιν Χρονικόν
Ερωτικόν ενύπνιον
Ερωτόκριτος
Ερωτοπαίγνια
Ερωφίλη
Η Βοσκοπούλα
Η Θυσία του Αβραάμ
Η Καινή Διαθήκη
Η Κοσμογέννησις
Η Φυλλάδα του Μεγαλέξαντρου
Θησαυρός
Θρήνος εις τα Πάθη και την Σταύρωσιν του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού
Θρήνος της Θεοτόκου
Θρήνος της Κρήτης
Θρήνος της Κωνσταντινούπολης
Ιστορία και όνειρο
Ιστορία του Ταγιαπιέρα
Κατζούρμπος
Κλίνη Σολομώντος
Λεηλασία της Παροικιάς της Πάρου
Λόγοι διδακτικοί του πατρός προς τον υιόν
Μεγάλον θανατικόν από πανόκλα
Ο Βίος του Αισώπου
Ο Έπαινος των γυναικών
Ο Κρητικός Πόλεμος
Ο Οψαρολόγος
Ο Χρονογράφος
Παιδιόφραστος διήγησις των ζώων των τετραπόδων
Παλαιά τε και Νέα Διαθήκη
Πανουργίαι υψηλόταται του Μπερτόλδου
Πανώρια
Πένθος θανάτου, ζωής μάταιον και προς Θεόν επιστροφή
Περί ηρώων, στρατηγών, φιλοσόφων, αγίων και άλλων ονομαστών ανθρώπων, οπού εβγήκασιν από το νησί της Κύπρου
Πόλεμος της Τρωάδος
Πτωχοπρόδρομος
Ριμάδα κόρης και νιου
Ρίμες αγάπης (Κυπριακά ερωτικά)
Σπανέας
Σπανός
Στάθης
Στίχοι γραμματικού Μιχαήλ του Γλυκά ούς έγραψε καθ΄ ον κατεσχέθη καιρόν εκ προσαγγελίας χαιρεκάκου τινός
Συναξάριον του τιμημένου γαδάρου
Το κατά Καλλίμαχον και Χρυσορρόην ερωτικόν διήγημα
Το Χρονικόν του Μορέως
Φορτουνάτος
Φυσιολόγος
Χρονικό του Γαλαξειδιού
Χρονικό του μοναστηριού του Αγίου Θεοδώρου Κυθήρων
Χρονικό των Σερρών
Χρονικόν