κατακέφαλα, επίρρ. [<μτγν. κατακέφαλα, από τη φρ. κατά κεφαλής]. 1. επάνω στο κεφάλι: «εκεί που καθόμασταν και μιλούσαμε, του ’ρθε μια πέτρα κατακέφαλα». 2. πέσιμο με το κεφάλι προς τα κάτω: «έσκυψε λίγο παραπάνω έξω απ’ το μπαλκόνι κι έπεσε κατακέφαλα απ’ το πέμπτο πάτωμα». Ακούγονται συνήθως τα ίδια ηχομιμητικά επιφωνήματα που ακούγονται και στο λ. δόξα πατρί. (Ακολουθούν 12 φρ.)·
- βαράω κατακέφαλα, χτυπώ πάνω στο κεφάλι μου: «δεν είδα το κοντάρι που προεξείχε και βάρεσα κατακέφαλα»·
- με βάρεσε ο ήλιος κατακέφαλα, βλ. λ. ήλιος·
- μου ’ρθε κατακέφαλα, με βρήκε αναπάντεχο κακό: «μου ’ρθε κατακέφαλα το μπλέξιμο του γιου μου με τα ναρκωτικά»·
- μου τη βάρεσε κατακέφαλα, βλ. φρ. μου την έδωσε κατακέφαλα·
- μου την έδωσε κατακέφαλα, α. ερωτεύτηκα κεραυνοβόλα: «μόλις την είδα, μου την έδωσε κατακέφαλα». β. ξαφνικά ένιωσα μεγάλο θυμό, με κυρίευσε μεγάλη μανία, μεγάλη τρέλα: «μόλις τον είδα να πειράζει γέρο άνθρωπο, μου την έδωσε κατακέφαλα και τον έσπασα στο ξύλο». γ. ζαλίστηκα έντονα από την υπερβολική κατανάλωση ή την κακή ποιότητα οινοπνευματώδους ποτού: «με το όγδοο ποτήρι μου την έδωσε κατακέφαλα || ήταν τόσο μπόμπα το ουίσκι του, που με το πρώτο ποτήρι μου την έδωσε κατακέφαλα». Συνών. μου την έδωσε στο δόξα πατρί / μου την έδωσε κατάκορφα / μου την έδωσε κατακούτελα. δ. με χτύπησε, ιδίως με δύναμη, πάνω στο κεφάλι μου: «άρπαξε την καρέκλα και μου την έδωσε κατακέφαλα». Συνών. μου την έδωσε κατάκορφα·
- μου την έριξε κατακέφαλα, βλ. συνηθέστ. μου την έφερε κατακέφαλα·
- μου την έφερε κατακέφαλα, με χτύπησε με δύναμη πάνω στο κεφάλι: «πέταξε μια πέτρα από μακριά και μου την έφερε κατακέφαλα – άρπαξε την καρέκλα και μου την έφερε κατακέφαλα»·
- τον βαράω κατακέφαλα, τον χτυπώ επάνω στο κεφάλι: «σήκωσα την πιατέλα και τον βάρεσα κατακέφαλα»·
- τον βρίσκω κατακέφαλα, βλ. φρ. τον βαράω κατακέφαλα·
- τον πετυχαίνω κατακέφαλα, βλ. φρ. τον βαράω κατακέφαλα·
- τον χτυπώ κατακέφαλα, βλ. συνηθέστ. τον βαράω κατακέφαλα·
- χτυπώ κατακέφαλα, βλ. φρ. βαράω κατακέφαλα.